Nhượng quyền thương hiệu đang nổi lên như một hình thức xuất khẩu trí tuệ mang lại nhiều tiềm năng cho các doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, tại Việt Nam, lĩnh vực này vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Mới đây, một số doanh nghiệp Việt đã bắt đầu bước ra thị trường thế giới thông qua hình thức nhượng quyền.
Trong một hội thảo gần đây về chiến lược nhượng quyền thương hiệu và mô hình tăng trưởng bền vững do Câu lạc bộ doanh nhân 2030 tổ chức tại TP.HCM, hơn 100 lãnh đạo doanh nghiệp đã tìm hiểu cách đưa thương hiệu Việt ra toàn cầu. Bà Nguyễn Phi Vân, cố vấn cấp cao của Chính phủ về đề án ‘Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia’, chia sẻ về một thương hiệu cà phê Việt Nam mà chị vừa hoàn tất bước đầu đàm phán để nhượng quyền độc quyền tại Jakarta, Indonesia. Đáng chú ý, phía đối tác đã chấp nhận chi 2 tỉ đồng mà không cần bất kỳ sản phẩm nào được mang sang.
Nhượng quyền không chỉ áp dụng cho lĩnh vực thực phẩm và đồ uống (F&B) hay doanh nghiệp nhỏ mà có thể áp dụng cho mọi lĩnh vực. Nhiều tập đoàn lớn như P&G, Electrolux, Nestlé, Mango, IKEA… cũng dùng mô hình này để mở rộng thị trường. Thông qua nhượng quyền, giá trị sản phẩm có thể tăng cao gấp 30-70 lần so với nguyên liệu thô, tạo ra dòng tiền ổn định và giúp doanh nghiệp định giá cao hơn và bền vững hơn.
Các nguồn thu từ nhượng quyền bao gồm phí nhượng quyền ban đầu, phí sử dụng thương hiệu hằng tháng, đóng góp quỹ quảng cáo, phí tuyển dụng và đào tạo, phí sử dụng nền tảng số, lợi nhuận từ cung cấp nguyên vật liệu và hàng hóa… Một ví dụ thành công là cặp vợ chồng khởi nghiệp với món bánh truyền thống của Malaysia đã xây dựng thành công chuỗi hơn 1.000 xe bán hàng di động sau khi được đào tạo.
Ông Lý Tấn Tài, đồng sáng lập Phúc Tea, cho biết đã khởi nghiệp với mô hình nhỏ và nhờ tham gia chương trình Go Global, đến nay chuỗi đã phát triển 157 cửa hàng và 55 đối tác nhượng quyền. Phúc Tea đã ra mắt cửa hàng nhượng quyền tại Philippines và đang mở rộng sang tiểu lục địa Ấn Độ và khối GCC.
Chuyên gia Nguyễn Phi Vân khuyến nghị doanh nghiệp muốn nhượng quyền bài bản cần thử nghiệm, hoàn thiện mô hình, đóng gói quy trình và đào tạo, cũng như xây dựng nền tảng hỗ trợ toàn diện về vận hành, marketing, chuỗi cung ứng, tài chính, pháp lý và quản trị số trước khi mở rộng trong nước rồi ra quốc tế.
Mới đây, Câu lạc bộ Doanh nhân 2030 đã ra mắt chương trình ‘Go Global 2025 – Khai mở vận hội ngàn năm’, nhằm kết nối doanh nghiệp Việt cùng những cơ hội quốc tế chất lượng cao. Nhượng quyền là một trong những kiến thức được chú trọng trong chương trình này.
Thực tế, theo dữ liệu từ Tổng cục Thống kê, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chiếm đa số trong tổng giá trị xuất khẩu, trong khi khối doanh nghiệp Việt góp chưa tới một nửa. Ông Nguyễn Anh Hùng, tổng giám đốc CBV Group, nhận định nếu doanh nghiệp Việt biết cách phát triển theo chuỗi giá trị, cơ hội thành công có thể cao hơn rất nhiều. Đây là thời điểm vàng để các doanh nghiệp nắm bắt thời cơ.
Hiện nay, kinh tế tư nhân đang có tín hiệu tích cực từ làn sóng khởi sự kinh doanh. 6 tháng đầu năm, cả nước có 91.186 doanh nghiệp mới thành lập, phản ánh xu hướng khởi sự kinh doanh đang diễn ra mạnh mẽ trên phạm vi toàn quốc.
