Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tích cực xây dựng Dự thảo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2026-2030. Đây là một bước tiến quan trọng nhằm nâng cao chất lượng phát triển nông thôn bền vững tại Việt Nam. Dự thảo này kế thừa những thành tựu tích cực từ giai đoạn 2021-2025 và bổ sung nhiều nội dung mới theo hướng hiện đại hóa, phân cấp linh hoạt, và phản ánh thực chất kết quả phát triển nông thôn.
Một trong những điểm nổi bật của Dự thảo là việc phân chia các xã thành 3 nhóm dựa trên điều kiện thực tiễn để áp dụng các mức chỉ tiêu phù hợp. Đồng thời, Dự thảo đề xuất trao quyền cho UBND cấp tỉnh trong việc quy định tỷ lệ cụ thể nhiều tiêu chí như hạ tầng giao thông, điện, nước, nhà ở, thu nhập, đào tạo… Điều này giúp đảm bảo tính linh hoạt và phù hợp với thực tế tại từng địa phương.
Dự thảo cũng bổ sung một số tiêu chí mới, bao gồm bảo tồn làng nghề, phát triển OCOP (Chương trình mỗi xã một sản phẩm), tiêu chí làng thông minh, tiêu chí hạnh phúc, và chuyển đổi số trong quản trị xã. Những tiêu chí này thể hiện sự quan tâm đến việc nâng cao chất lượng sống và sức khỏe của người dân nông thôn, cũng như phát triển nông thôn bền vững.
Về hạ tầng giao thông nông thôn, Dự thảo đặt ra mục tiêu cụ thể: 100% đường xã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa, ít nhất 80% đường thôn, liên thôn được cứng hóa và 70% đường ngõ xóm sạch, thuận tiện. Ngoài ra, tỷ lệ đất nông nghiệp có hệ thống tưới tiêu chủ động cũng được duy trì ở mức ≥80%.
Dự thảo đề xuất tiêu chí thu nhập bình quân đầu người với mục tiêu tăng ít nhất 2 lần so với năm 2020, tương ứng với mức ≥72 triệu đồng/người với xã nhóm 1, ≥100 triệu đồng với xã nhóm 2 và ≥118 triệu đồng với xã nhóm 3.
Bên cạnh đó, Dự thảo nhấn mạnh đến việc nâng cao vai trò kinh tế tập thể, sản xuất quy mô và tiêu chuẩn hóa nông sản. Yêu cầu mỗi xã có ít nhất 1 hợp tác xã hoặc tổ hợp tác hoạt động hiệu quả, ít nhất một mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm chủ lực, và có kế hoạch phát triển sản phẩm OCOP.
Chuyển dịch cơ cấu lao động và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là nội dung quan trọng trong bộ tiêu chí. Dự thảo đặt mục tiêu tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ đạt từ 30%-40% tùy nhóm xã; tất cả các xã phải triển khai kế hoạch đào tạo cộng đồng, chuyển đổi nghề, đồng thời có tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động hiệu quả.
Bộ tiêu chí cũng phản ánh rõ những vấn đề xã hội đương đại như bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình, bảo vệ trẻ em, với các chỉ tiêu cụ thể hơn, phù hợp với chức năng quản lý của từng bộ, ngành.
Tổng quan, Dự thảo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2026-2030 thể hiện rõ định hướng phát triển nông thôn không chỉ tập trung vào kinh tế, hạ tầng, mà còn là nơi an cư, hạnh phúc, có dịch vụ tốt, môi trường bền vững và người dân được phục vụ tận tâm.
Nguồn: Trang thông tin điện tử Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
