Trung Quốc đã tăng cường các hoạt động nghiên cứu và khảo sát tại Biển Đông và Hoàng Hải trong thời gian gần đây, gây ra nhiều mối quan ngại cho các quốc gia ven bờ. Tại Biển Đông, một nền tảng nghiên cứu trên phao đã được triển khai, cho phép theo dõi các thay đổi của khí quyển và đại dương trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Giàn khoan này được neo ở độ sâu 3.500m dưới mặt nước, sử dụng hệ thống năng lượng lai kết hợp năng lượng mặt trời, gió, nhiệt và sóng.
Trong khi đó, tại Hoàng Hải, Trung Quốc đã triển khai các giàn khoan dầu ngoài khơi và lồng thép hình bát giác khổng lồ để nuôi cá biển sâu. Tuy nhiên, các nước láng giềng như Hàn Quốc đã lên tiếng lo ngại rằng các công trình này có thể được sử dụng cho mục đích quân sự. Hàn Quốc đã yêu cầu Trung Quốc di dời các công trình này nhưng không nhận được phản hồi tích cực.
Theo báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) tại Washington, các giàn khoan của Trung Quốc tại khu vực biện pháp tạm thời (PMZ) Hàn Quốc – Trung Quốc ở Hoàng Hải có khả năng thu thập dữ liệu có giá trị cho việc phát hiện và điều hướng dưới nước. Điều này làm dấy lên lo ngại về khả năng sử dụng các công trình này cho mục đích quân sự.
Quân Giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) cũng đã tiến hành tuần tra sẵn sàng chiến đấu ở Biển Đông, bao gồm khu vực bãi cạn Scarborough. Các hoạt động này của Trung Quốc làm dấy lên lo ngại về việc thay đổi hiện trạng ở khu vực.
Trước những diễn biến này, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đã triệu tập cuộc họp của các bộ trưởng ngoại giao Bộ tứ đối thoại an ninh (Quad), gồm Hoa Kỳ, Úc, Ấn Độ và Nhật Bản, tại Washington. Tuyên bố chung của Quad cam kết đảm bảo một khu vực tự do và rộng mở, thúc đẩy sự thịnh vượng cho người dân các nước này và tất cả mọi người trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam cũng lên tiếng về vấn đề này, tuyên bố rằng các hoạt động nghiên cứu, khảo sát của nước ngoài trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam mà không được phép của Việt Nam đều vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam. Việt Nam yêu cầu các nước tôn trọng chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trong khu vực.
Các hoạt động của Trung Quốc tại Biển Đông và Hoàng Hải đang thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế. Việc Trung Quốc tăng cường các hoạt động nghiên cứu và khảo sát tại khu vực này làm dấy lên lo ngại về việc thay đổi hiện trạng và đảm bảo an ninh trong khu vực.
Trong bối cảnh này, các quốc gia trong khu vực đang kêu gọi Trung Quốc minh bạch về các hoạt động của mình. Hàn Quốc đã yêu cầu Trung Quốc di dời các công trình tại Hoàng Hải, trong khi Việt Nam yêu cầu các nước tôn trọng chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam.
Cuộc họp của Bộ tứ đối thoại an ninh (Quad) tại Washington cũng là một bước đi quan trọng nhằm đảm bảo an ninh trong khu vực. Tuyên bố chung của Quad cam kết đảm bảo một khu vực tự do và rộng mở, thúc đẩy sự thịnh vượng cho người dân các nước này và tất cả mọi người trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
