Một trường hợp gây chú ý trong cộng đồng gần đây đã đặt ra câu hỏi về chất lượng của các chương trình trải nghiệm dành cho trẻ em trong kỳ nghỉ hè. Làng Háo Hức, một đơn vị tổ chức chương trình trải nghiệm cho trẻ, đã bị phụ huynh tố cáo về nhiều vấn đề tồn tại bất chấp mức phí lên đến hàng chục triệu đồng cho một khoảng thời gian ngắn. Những vấn đề này bao gồm điều kiện vệ sinh không đảm bảo, tình trạng thiếu nước, chỗ ăn ngủ không đạt chuẩn, trẻ bị bắt nạt và đội ngũ chăm sóc học viên chưa đáp ứng được yêu cầu. Sự việc này không chỉ gây ra sự bất an cho các phụ huynh mà còn làm dấy lên cuộc thảo luận về chất lượng của các hoạt động ngoại khóa và vui chơi dành cho trẻ em tại các đô thị.
Các chuyên gia đã chỉ ra rằng kỳ nghỉ hè là giai đoạn quan trọng để trẻ em phát triển một cách toàn diện, bao gồm cả về thể chất, tinh thần và nhận thức. Tuy nhiên, hiện nay nhiều trẻ em lại dành quá nhiều thời gian vào các thiết bị điện tử và mạng xã hội. Điều này đã dẫn đến tình trạng béo phì, trầm cảm và cô đơn ở trẻ. Vì vậy, việc tạo ra những không gian công cộng và thiết chế văn hóa dành cho trẻ em đã trở thành một nhu cầu thiết yếu.
Nhiều quốc gia trên thế giới đã triển khai thành công các mô hình không gian công cộng dành cho trẻ em. Ví dụ, tại Copenhagen, Đan Mạch, họ đã áp dụng mô hình “sân chơi phế liệu”, cho phép trẻ em tự do sáng tạo và xây dựng dưới sự hướng dẫn của các nhà sư phạm. Tại Đức, các chương trình hè Ferienspiele do chính quyền tổ chức đã cung cấp cho trẻ em nhiều hoạt động đa dạng với chi phí rất thấp. Những mô hình này không chỉ giúp trẻ em phát triển kỹ năng mà còn tạo ra một môi trường vui chơi an toàn và lành mạnh.
Quay trở lại Việt Nam, chúng ta cũng có nhiều hoạt động và chương trình dành cho trẻ em trong kỳ nghỉ hè. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là làm thế nào để tối ưu hóa nguồn lực và tiềm năng của những không gian và thiết chế văn hoá công quan trọng như thư viện, bảo tàng và công viên. Cần có một cuộc cách mạng trong việc biến những địa điểm này thành những không gian sáng tạo cộng đồng, nơi người thủ thư không chỉ là người quản lý sách mà còn là “người điều phối hoạt động, người kết nối tri thức” năng động.
Cuối cùng, việc tạo ra những không gian công cộng dành cho trẻ em không chỉ đòi hỏi sự đầu tư và hỗ trợ từ phía chính quyền mà còn cần sự tham gia tích cực của cộng đồng. Sự tham gia của các tình nguyện viên, các nhóm sinh viên và người cao tuổi có thể giúp tạo ra những hoạt động đa dạng và phong phú cho trẻ em. Điều này không chỉ giúp trẻ em có được những trải nghiệm quý giá mà còn là cơ hội để truyền tải văn hóa và nuôi dưỡng lòng thấu cảm giữa các thế hệ.
