Hydro xanh đang được xem là một giải pháp chiến lược giúp giảm phát thải carbon trong các ngành khó chuyển đổi như công nghiệp nặng, vận tải và phát điện. Tại hội thảo Hydro Việt Nam – Hàn Quốc 2025 diễn ra tại TP.HCM ngày 16/7, các chuyên gia đã tập trung thảo luận về tiềm năng và thách thức của hydro xanh trong việc hỗ trợ Việt Nam đạt mục tiêu giảm phát thải carbon.
Hydro xanh được sản xuất từ các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời và năng lượng gió, là một nguồn năng lượng sạch và thân thiện với môi trường. Theo ông Nguyễn Ánh Tâm, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Hydro ASEAN Việt Nam (VAHC), hydro xanh đóng vai trò then chốt trong hành trình hướng tới mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050 của Việt Nam. Tính đến tháng 5/2024, đã có ít nhất 74 quốc gia xây dựng chiến lược phát triển hydro sạch.
tại Việt Nam, Chính phủ đã ban hành Chiến lược phát triển năng lượng hydro đến năm 2030, tầm nhìn 2050 (Quyết định 165/QĐ-TTg), đặt mục tiêu sản xuất từ 100.000–500.000 tấn hydro sạch mỗi năm vào năm 2030, và tăng lên 10–20 triệu tấn vào năm 2050. Mục tiêu này không chỉ giúp giảm phát thải carbon mà còn góp phần vào việc đa dạng hóa nguồn năng lượng và giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng vẫn còn một khoảng trống chính sách đáng kể khi các cơ chế hỗ trợ như giá mua điện cố định (FiT), hợp đồng chênh lệch (CfD), tín dụng carbon… chưa được hoàn thiện. TS. Nguyễn Hữu Lương, Viện Dầu khí Việt Nam, chỉ ra 4 nhóm thách thức chính mà Việt Nam đang gặp phải: công nghệ, chi phí đầu tư cao, thiếu cơ sở hạ tầng và chính sách chưa đồng bộ.
Để phát triển hydro xanh, các chuyên gia đề xuất cần sớm ban hành các tiêu chuẩn kỹ thuật, cơ chế định giá carbon và thiết lập các quỹ xanh hỗ trợ nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và triển khai các dự án thí điểm. Về phía doanh nghiệp, cần tích hợp mục tiêu hydro vào chiến lược giảm phát thải, tối ưu quy trình và đẩy mạnh hợp tác quốc tế.
Bà Claire Rosseler, Tổng Giám đốc tập đoàn năng lượng Air Liquide (Pháp) tại Việt Nam, khẳng định hydro xanh và hydro carbon thấp là giải pháp tiềm năng cho các ngành công nghiệp nặng vốn khó khử carbon. Để phát huy tiềm năng này, Việt Nam cần tháo gỡ ba nút thắt chính: hành lang pháp lý, hợp tác công – tư và chính sách ưu đãi đối với nguồn vốn đầu tư.
Air Liquide đánh giá cao cam kết của Việt Nam khi công bố Chiến lược phát triển hydro vào đầu năm 2024 và đặt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Với kinh nghiệm triển khai các dự án hydro tại nhiều quốc gia, Air Liquide tin rằng Việt Nam hoàn toàn có cơ hội trở thành trung tâm sản xuất hydro xanh của khu vực, giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và nâng cao vị thế năng lượng quốc gia.
Việc phát triển hydro xanh không chỉ giúp Việt Nam đạt được mục tiêu giảm phát thải carbon mà còn mở ra những cơ hội mới cho sự phát triển bền vững và chuyển đổi năng lượng. Tuy nhiên, để hiện thực hóa những mục tiêu này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp và các bên liên quan trong việc xây dựng và triển khai các chính sách hỗ trợ phù hợp.
Trong bối cảnh hiện nay, hydro xanh đang trở thành một trong những giải pháp quan trọng giúp các quốc gia đạt được mục tiêu giảm phát thải carbon và chuyển đổi sang một nền kinh tế xanh. Việt Nam cũng không ngoại lệ, với tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo, Việt Nam có cơ hội trở thành một trong những trung tâm sản xuất hydro xanh hàng đầu của khu vực.
Nhìn chung, hydro xanh là một giải pháp chiến lược quan trọng giúp giảm phát thải carbon và hỗ trợ Việt Nam đạt được mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050. Tuy nhiên, để phát triển hydro xanh, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp và các bên liên quan trong việc xây dựng và triển khai các chính sách hỗ trợ phù hợp.
