Chính quyền Hà Nội đang triển khai kế hoạch cấm xe máy chạy bằng xăng trong vành đai 1 từ tháng 7/2026. Đây là một trong những biện pháp mạnh mẽ để kiểm soát tình trạng ô nhiễm môi trường tại thủ đô. Theo Chỉ thị 20/CT-TTg năm 2025 của Thủ tướng Chính phủ, Hà Nội sẽ thực hiện các giải pháp để giúp các tổ chức và cá nhân chuyển đổi phương tiện, đảm bảo đến ngày 1/7/2026, không còn xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong vành đai 1.

Từ ngày 1/1/2028, ngoài việc cấm xe mô tô, xe gắn máy chạy bằng xăng dầu, ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch cũng sẽ bị hạn chế trong vành đai 1 và 2. Đến năm 2030, Hà Nội sẽ áp dụng hạn chế phương tiện cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong phạm vi vành đai 3. Quyết định này của Hà Nội không phải là một bước đi đơn độc, khi nhiều thủ đô trên thế giới cũng đã thực hiện các biện pháp hạn chế tương tự để bảo vệ môi trường.

Thủ đô Mexico đã triển khai chương trình ‘Hoy no Circula’ (Ngày Không Lái Xe) từ năm 1989, yêu cầu các phương tiện lưu thông phải kiểm tra khí thải và dán nhãn tương ứng với các mức phát thải. Chương trình này nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí và khuyến khích người dân sử dụng phương tiện giao thông công cộng hoặc phương tiện thân thiện với môi trường.

Thủ đô Paris, Pháp đã ban hành lệnh cấm xe máy sản xuất trước năm 2000 và ô tô sản xuất trước 1997 lưu thông trên đường phố. Biện pháp này giúp giảm thiểu số lượng phương tiện cũ, có mức phát thải cao, lưu thông trên đường phố và khuyến khích người dân sử dụng phương tiện hiện đại, thân thiện với môi trường hơn.

Thủ đô Delhi, Ấn Độ đã ban hành lệnh cấm bán nhiên liệu cho các xe chạy xăng đã sử dụng 15 năm trở lên và các xe dầu sử dụng được 10 năm trở lên. Biện pháp này giúp giảm thiểu số lượng phương tiện cũ, có mức phát thải cao, lưu thông trên đường phố và khuyến khích người dân sử dụng phương tiện mới, có mức phát thải thấp hơn.

Thủ đô Luân Đôn, Anh đã áp dụng thu phí cao tại khu vực ULEZ (Khu vực phát thải cực thấp) đối với phương tiện không đạt chuẩn khí thải. Biện pháp này giúp giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí và khuyến khích người dân sử dụng phương tiện thân thiện với môi trường.

Có thể thấy, quyết định cấm xe máy chạy bằng xăng trong vành đai 1 của Hà Nội là một bước đi cần thiết để bảo vệ môi trường và sức khỏe của người dân. Việc triển khai các biện pháp hạn chế phương tiện cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch sẽ giúp giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí và khuyến khích người dân sử dụng phương tiện thân thiện với môi trường.

Chính quyền Hà Nội đang lên kế hoạch hỗ trợ người dân chuyển đổi từ xe máy xăng sang xe điện, với mức hỗ trợ lên đến 3 triệu đồng cho xe có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên. Mức hỗ trợ này sẽ cao hơn đối với hộ cận nghèo và hộ nghèo. Thành phố cũng đề xuất miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số cho phương tiện giao thông xanh.

Sở Xây dựng Hà Nội hiện đang lấy ý kiến cho dự thảo Nghị quyết về chuyển đổi phương tiện xanh và phát triển hệ thống trạm sạc trên địa bàn. Dự thảo này đưa ra các chính sách hỗ trợ tài chính và ưu đãi, cũng như các biện pháp hạn chế và điều tiết phương tiện gây ô nhiễm. Theo đó, người dân sở hữu xe máy chạy xăng hoặc diesel đã đăng ký trước thời điểm nghị quyết có hiệu lực, khi chuyển đổi sang phương tiện xanh có giá trị từ 15 triệu đồng trở lên, sẽ được hỗ trợ 3 triệu đồng. Mức hỗ trợ này sẽ là 4 triệu đồng đối với hộ cận nghèo và 5 triệu đồng đối với hộ nghèo. Mỗi cá nhân sẽ được hỗ trợ tối đa một xe đến hết năm 2030.

Thành phố cũng dự kiến miễn 100% lệ phí trước bạ và lệ phí đăng ký biển số đối với phương tiện giao thông xanh từ ngày nghị quyết có hiệu lực đến hết năm 2030. Ngoài ra, các đơn vị dịch vụ công ích, đơn vị vận tải hành khách và vận tải hàng hóa, doanh nghiệp đầu tư cơ sở thu hồi, tái chế xe cũ dự kiến sẽ được hỗ trợ vay vốn ưu đãi với lãi suất 3-5%/năm, hạn mức 100% giá trị hợp đồng, thời gian vay tối đa 5 năm.

Hà Nội cũng dự kiến sẽ thí điểm hạn chế xe máy chạy xăng từ ngày 1/1/2026 và cấm xe máy sử dụng xăng trong vành đai 1 từ ngày 1/7/2026. Thành phố sẽ hạn chế ôtô cá nhân dùng xăng/diesel trong vành đai 2 từ ngày 1/1/2028 và mở rộng ra vành đai 3 từ ngày 1/1/2030. Từ năm 2035 đến 2050, thành phố sẽ hạn chế xe cơ giới không phải phương tiện xanh theo từng cấp độ. Hà Nội cũng sẽ thu phí lưu thông và điều chỉnh giá dịch vụ trông giữ áp dụng theo lộ trình nêu trên đối với xe phát thải gây ô nhiễm.

Để hỗ trợ phát triển hệ thống trạm sạc, UBND thành phố yêu cầu phải có tối thiểu 10% chỗ đỗ xe tại công trình hiện hữu có trụ sạc trước cuối năm 2026. Các dự án đầu tư hạ tầng trạm sạc công cộng dự kiến sẽ được ngân sách hỗ trợ 70% lãi vay ngân hàng trong 5 năm đầu. Hà Nội cũng sẽ ưu tiên đầu tư trụ sạc trên vỉa hè, khuyến khích lắp trạm nạp hydrogen, nhiên liệu sạch. Thành phố cũng khuyến khích mạnh mẽ các nhà đầu tư tham gia phát triển hạ tầng giao thông năng lượng sạch qua hình thức đối tác công tư PPP.

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký ban hành chỉ thị số 20/CT-TTg, theo đó, từ ngày 1/7/2026, xe máy và mô tô chạy xăng sẽ bị cấm lưu thông trong khu vực Vành đai 1. Hai năm sau đó, từ ngày 1/1/2028, các loại ô tô cá nhân sử dụng xăng, dầu cũng sẽ bị hạn chế ở cả Vành đai 1 và Vành đai 2. Đến năm 2030, toàn bộ phương tiện cá nhân dùng nhiên liệu hóa thạch sẽ không còn được phép hoạt động bên trong Vành đai 3.

Trước cú hích từ chính sách, thị trường đã có phản ứng nhanh chóng. Một trong những động thái đáng chú ý đến từ doanh nghiệp ô tô Việt Nam TMT Motors khi chuẩn bị ra mắt mẫu ô tô điện cỡ nhỏ mang tên Nano S05. Đây là dòng xe được thiết kế riêng cho điều kiện giao thông nội đô Việt Nam, với chiều dài chưa tới 3 mét và thân xe nhỏ gọn, cho phép dễ dàng di chuyển trong các con phố hẹp, khu dân cư đông đúc và bãi đỗ xe chật chội.

Điểm đặc biệt của Nano S05 chính là mức giá “phá vỡ mọi giới hạn” trong phân khúc ô tô điện: chỉ từ 150 triệu đồng. Mức giá này tương đương một chiếc xe tay ga cao cấp như SH hay Vespa. Chính điều này khiến mẫu xe trở thành lựa chọn tiềm năng cho các đối tượng người dùng trẻ như sinh viên, nhân viên văn phòng, hộ gia đình nhỏ hay các tài xế giao hàng.

Nano S05 có thể được sạc tại nhà thông qua ổ điện dân dụng, hoặc sạc nhanh tại các trạm công cộng. Đây là một yếu tố quan trọng giúp người dùng yên tâm sử dụng xe điện mà không lo ngại về hạ tầng.

Không dừng lại ở việc phát triển sản phẩm, TMT Motors còn cho thấy tầm nhìn dài hạn khi công bố chiến lược đầu tư vào hạ tầng sạc điện với quy mô lên tới 30.000 trạm trên toàn quốc từ nay đến năm 2030.

Dự kiến Nano S05 sẽ chính thức ra mắt thị trường vào quý IV/2025, với hệ thống phân phối phủ khắp toàn quốc. Sự xuất hiện của dòng xe này không chỉ đánh dấu bước tiến mới của ngành công nghiệp ô tô nội địa, mà còn mở ra một tương lai khả thi cho việc “điện hóa” giao thông cá nhân tại các thành phố lớn.

Trong giai đoạn 2025–2030, khi lộ trình cấm xe xăng từng bước được triển khai tại Hà Nội, TP.HCM và nhiều đô thị trọng điểm khác, ô tô điện giá rẻ sẽ không còn là sản phẩm thử nghiệm, mà sẽ trở thành lực lượng chủ đạo trong việc hiện thực hóa mục tiêu giao thông bền vững.

Chuyển đổi sang phương tiện xanh đang trở thành xu thế không thể đảo ngược trong nỗ lực bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Tại buổi tọa đàm ‘Chuyển đổi giao thông xanh: Xu thế không thể đảo ngược’ do Báo Lao động tổ chức, các chuyên gia và nhà quản lý đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuyển đổi từ xe máy chạy xăng sang xe điện. TS. Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam, khẳng định rằng mặc dù xe máy xăng mang lại sự tiện lợi, nhưng người dân cần sẵn sàng từ bỏ vì lợi ích của sức khỏe và môi trường.

TS. Hoàng Dương Tùng cũng cho biết rằng Hà Nội đang dự kiến hỗ trợ tài chính trực tiếp để người dân yên tâm chuyển đổi sang xe máy điện. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi này là cần thiết và có thể thực hiện được, đồng thời khuyến khích người dân tham gia vào quá trình chuyển đổi này.

TS. Khuất Việt Hùng, Chủ tịch HĐQT Metro Hà Nội, cũng đồng tình với quan điểm trên và cho rằng việc chuyển đổi thói quen sử dụng xe máy chạy xăng sang xe điện là cần thiết và có thể thực hiện được. Ông đưa ra ví dụ về việc cấm nồng độ cồn trước đây và sự thay đổi trong nhận thức của người dân về vấn đề này. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc tổ chức lại giao thông, đặc biệt là giao thông công cộng, là một trong những giải pháp quan trọng để hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe máy điện.

Các chuyên gia cũng thảo luận về các giải pháp để hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe máy điện, bao gồm việc phát triển hệ thống tàu điện và hạ tầng kết nối để giúp người dân dễ tiếp cận và gửi xe tại nhiều điểm. Ông Ngô Việt Dũng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội ôtô thể thao Việt Nam, nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi phương tiện xanh không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.

Ông Ngô Việt Dũng cũng đề xuất rằng Hà Nội cần tổ chức lại giao thông, bố trí trạm sạc và chỗ đỗ xe phù hợp để hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe máy điện. Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách quan trọng để loại bỏ dần phương tiện ôtô, xe máy chạy xăng dầu gây ô nhiễm. Hà Nội được yêu cầu thực hiện lộ trình từ ngày 1.7.2026 không còn xe máy dùng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong khu vực Vành đai 1. Từ 1.1.2028, hạn chế ôtô cá nhân chạy xăng trong Vành đai 1 và 2. Đến năm 2030, mở rộng áp dụng với toàn bộ phương tiện cá nhân dùng nhiên liệu hóa thạch trong phạm vi Vành đai 3.

Việc chuyển đổi sang phương tiện xanh không chỉ là một xu thế mà còn là một yêu cầu cấp thiết để bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng. Với sự hỗ trợ của chính phủ và các chuyên gia, người dân có thể yên tâm chuyển đổi sang xe máy điện và góp phần vào quá trình bảo vệ môi trường.