Trong thời gian gần đây, một loạt các vụ việc liên quan đến hành vi bắt cóc trực tuyến và lừa đảo qua mạng nhắm vào trẻ vị thành niên đã được ghi nhận, gây ra sự hoang mang trong dư luận xã hội. Các chuyên gia giáo dục và tâm lý học đã đưa ra nhiều khuyến nghị nhằm tăng cường vai trò phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc trang bị kiến thức và kỹ năng tự bảo vệ cho học sinh.

Tiến sĩ Vũ Thu Hương, chuyên gia giáo dục và nguyên giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, cho biết rằng trẻ vị thành niên thường có tâm lý ham khám phá, tò mò với những điều mới mẻ, thích thử thách và khát khao được công nhận. Điều này khiến các em dễ bị cuốn vào những lời dẫn dụ đầy tính kích thích từ kẻ xấu. “Trẻ em ở độ tuổi này thường có xu hướng tìm kiếm sự chú ý và chấp nhận từ người khác, và kẻ xấu thường lợi dụng điều này để tiếp cận và lừa đảo các em,” Tiến sĩ Hương nói.

Thạc sĩ Tâm lý học lâm sàng Nguyễn Văn Duẩn, chuyên gia tại Phòng Tâm lý học đường của Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Lê Quý Đôn, cho rằng trẻ em thiếu kỹ năng nhận diện và ứng phó với lừa đảo, đặc biệt là trong môi trường phi vật lý như không gian mạng, khiến nguy cơ bị tấn công ngày càng gia tăng. “Trẻ em cần được trang bị kỹ năng để nhận biết và ứng phó với các tình huống lừa đảo trực tuyến,” Thạc sĩ Duẩn nhấn mạnh.

Thầy Nguyễn Đức Phú, giáo viên kỹ năng sống của Trường Phổ thông liên cấp Phenikaa, chỉ ra rằng khi cha mẹ quá bận rộn, ít trò chuyện hoặc thường xuyên áp đặt, các em sẽ cảm thấy cô đơn. Khi đó, thế giới ảo trở thành nơi để các em tìm kiếm sự chia sẻ. Kẻ xấu chỉ cần lợi dụng kẽ hở này, đóng vai một người bạn thấu hiểu, kiên nhẫn lắng nghe là có thể dần dần thao túng tâm lý và chiếm được lòng tin của các em. “Vai trò của cha mẹ và nhà trường là rất quan trọng trong việc giáo dục và bảo vệ trẻ em,” thầy Phú nói.

Để bảo vệ trẻ, các chuyên gia khuyến nghị nhà trường và phụ huynh cần chủ động trang bị cho học sinh kỹ năng tự vệ thiết yếu trong thời đại số. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc tích hợp các buổi học về an toàn không gian mạng và kỹ năng nhận diện lừa đảo vào chương trình học cũng như các hoạt động ngoại khóa. Đồng thời, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục an toàn trên không gian mạng cho học sinh. Việc này có thể được thực hiện thông qua các hoạt động giáo dục toàn diện, nhất là trong việc trang bị kỹ năng phòng tránh và ứng phó với các tình huống rủi ro trực tuyến.

Tóm lại, không có giải pháp đơn lẻ nào là hoàn hảo. Chúng ta chỉ có thể bảo vệ con trẻ khi cả gia đình và nhà trường cùng chung tay hành động một cách quyết liệt và thấu hiểu. Sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường sẽ giúp trang bị cho trẻ em những kỹ năng cần thiết để tự bảo vệ mình trong thời đại số và ngăn chặn các hành vi lừa đảo trực tuyến.

Ngày 28/7, Bộ Công an đã phát đi cảnh báo về một hình thức lừa đảo mới, được gọi là “bắt cóc online”, một phương thức tinh vi và nguy hiểm. Theo đó, các đối tượng lừa đảo có thể khiến nạn nhân bị khống chế, điều khiển như trong một vụ bắt cóc thật sự, mặc dù không có sự tiếp xúc trực tiếp. Đối tượng mà thủ đoạn này nhắm vào chủ yếu là các học sinh, sinh viên và những người trẻ nhẹ dạ, cả tin.

Thông tin từ Bộ Công an cho biết, vào ngày 26/7, Công an xã Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh, đã ngăn chặn thành công một vụ lừa đảo với thủ đoạn “bắt cóc, tống tiền online”. Vụ việc liên quan đến một thiếu niên bị một nhóm người lạ gọi điện thông báo đang bị bắt cóc và yêu cầu gia đình chuyển khoản 250 triệu đồng để chuộc người. Công an xã Thạch Hà đã nhanh chóng vào cuộc, phối hợp với các đơn vị khác để xác minh và tìm thấy cháu N, người bị lừa đảo, tại một khách sạn trên địa bàn. Cháu N cho biết đã bị một nhóm đối tượng gọi điện, tự xưng là công an và cáo buộc cháu liên quan đến đường dây rửa tiền. Các đối tượng yêu cầu cháu giữ bí mật, không thông báo với ai và thuê phòng khách sạn để “hợp tác điều tra”.

Thủ đoạn lừa đảo này được dàn dựng bài bản qua 3 giai đoạn: gọi điện cho nạn nhân, tự xưng là cán bộ công an và đưa ra cáo buộc bịa đặt; tạo tâm lý hoảng loạn và yêu cầu giữ bí mật; ép nạn nhân rời khỏi nơi ở và cắt đứt liên lạc. Sau đó, các đối tượng sẽ dựng kịch bản giả và yêu cầu chuyển tiền. Bộ Công an phân tích, đây là một thủ đoạn lừa đảo tinh vi, lợi dụng sự lo lắng và sợ hãi của nạn nhân để đạt được mục đích.

Trước tình hình trên, Bộ Công an khuyến cáo học sinh, sinh viên và phụ huynh cần cảnh giác, tuyên truyền cho người thân và bạn bè về phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này. Cơ quan công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc gửi qua công an địa phương, không làm việc qua điện thoại và không yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng. Người dân cần báo ngay cho cơ quan công an khi phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo. Đồng thời, cơ quan công an cũng kêu gọi người dân tăng cường cảnh giác và không mắc bẫy của các đối tượng lừa đảo.

Như vậy, “bắt cóc online” là một hình thức lừa đảo mới và nguy hiểm, nhắm vào những người trẻ nhẹ dạ, cả tin. Để phòng tránh, người dân cần nâng cao cảnh giác và có kiến thức về các thủ đoạn lừa đảo. Cơ quan công an cũng đang tích cực ngăn chặn và điều tra các vụ lừa đảo để bảo vệ quyền lợi của người dân.

Cơ quan chức năng tỉnh Đăk Lăk vừa phát hiện và bắt giữ một trường hợp cưỡng đoạt tài sản thông qua hình ảnh nhạy cảm, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi và danh dự của công dân. Chảo Láo Tả, cư trú tại tỉnh Lào Cai, đã bị bắt giữ vào ngày 26/7 vì hành vi cưỡng đoạt tài sản. Thông tin ban đầu cho thấy, vào năm 2022, Tả đã tạo một tài khoản trên mạng xã hội Facebook và giới thiệu bản thân có khả năng giải quyết các vấn đề bằng tâm linh dưới cái tên ‘Hoàng Hải Yến’.

Một người phụ nữ 36 tuổi ở Đăk Lăk đã tin tưởng vào những gì Tả quảng cáo và nhắn tin nhờ giúp đỡ để hàn gắn tình cảm gia đình. Để tạo điều kiện cho việc “giúp đỡ”, Tả yêu cầu người phụ nữ thực hiện cuộc gọi video khỏa thân với mục đích tự xưng là “kiểm tra”, đồng thời hứa hẹn sẽ giúp chị ta hàn gắn gia đình. Nhưng sau khi có hình ảnh nhạy cảm của người phụ nữ, Tả đã chuyển sang đe dọa và tống tiền nạn nhân bằng cách uy hiếp sẽ đăng tải hình ảnh lên mạng xã hội nếu không đưa tiền.

Quá trình điều tra cho thấy, từ tháng 10/2022 đến tháng 7/2024, Tả đã thực hiện hành vi chiếm đoạt hơn 4 triệu đồng của người phụ nữ. Hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây ra những hậu quả tiêu cực về mặt tinh thần và tài sản cho nạn nhân. Việc bắt giữ Tả thể hiện sự quyết tâm của cơ quan công an trong việc phát hiện, xử lý và ngăn chặn những hành vi lạm dụng công nghệ để thực hiện tội phạm.

Hiện trường hợp này đã được Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đăk Lăk tiếp nhận và đang tiến hành các bước điều tra tiếp theo. Đồng thời, thông tin về vụ việc cũng được cơ quan chức năng khuyến cáo rộng rãi nhằm nâng cao nhận thức của người dân về các thủ đoạn tội phạm trên mạng, cũng như cách phòng tránh và trình báo khi trở thành nạn nhân của những hành vi tương tự. Người dân cần đặc biệt thận trọng khi chia sẻ thông tin cá nhân hoặc thực hiện các cuộc gọi, giao dịch trực tuyến với những người không rõ lai lịch.

Cơ quan công an khuyến cáo người dân tăng cường cảnh giác trước những chiêu trò lừa đảo, cưỡng đoạt tài sản trên mạng xã hội. Nếu phát hiện hoặc nghi ngờ bất kỳ hành vi nào liên quan đến tội phạm, cần nhanh chóng trình báo cho cơ quan chức năng gần nhất để được hỗ trợ và giải quyết kịp thời.

Thông tin cụ thể về vụ việc có tại