Thị trường, với vai trò là trung tâm của hoạt động kinh tế, là nơi diễn ra các giao dịch mua bán và trao đổi hàng hóa, dịch vụ một cách năng động. Sự hoạt động của các chức năng thị trường không chỉ có tác động trực tiếp lên các đơn vị sản xuất mà còn ảnh hưởng đến hành vi mua sắm của người tiêu dùng. Trong thị trường hiện đại, ba chức năng cơ bản được nhận diện gồm: thừa nhận giá trị, cung cấp thông tin, và điều tiết. Mỗi chức năng có vai trò riêng nhưng lại liên kết chặt chẽ với nhau, tạo nên một cơ chế vận hành hiệu quả cho toàn bộ nền kinh tế.

Chức năng thừa nhận giá trị là một trong những vai trò quan trọng của thị trường. Nó thể hiện qua việc thị trường xác định giá trị của hàng hóa và dịch vụ. Giá trị này được thể hiện dưới dạng giá cả, là kết quả của sự thỏa thuận giữa người mua và người bán. Giá cả không chỉ phản ánh giá trị sử dụng của hàng hóa mà còn thể hiện sự đánh giá của xã hội đối với hàng hóa đó. Thông qua chức năng này, thị trường giúp các nhà sản xuất hiểu được giá trị mà hàng hóa của họ mang lại, từ đó điều chỉnh sản lượng và chất lượng sản phẩm.

Bên cạnh chức năng thừa nhận giá trị, thị trường còn có chức năng cung cấp thông tin. Thị trường cung cấp thông tin về nhu cầu của người tiêu dùng, giá cả hàng hóa, và xu hướng thị trường. Những thông tin này giúp các nhà sản xuất và kinh doanh đưa ra quyết định sáng suốt trong việc sản xuất, phân phối và tiếp thị sản phẩm. Nhờ có thông tin, các đơn vị kinh tế có thể thích nghi với những thay đổi của thị trường, tối ưu hóa quá trình sản xuất và phân phối, đồng thời tăng cường khả năng cạnh tranh.

Cuối cùng, chức năng điều tiết của thị trường đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh hoạt động của các thành phần kinh tế. Thông qua các tín hiệu của thị trường như giá cả, cung – cầu, thị trường điều tiết hoạt động sản xuất và phân phối hàng hóa. Khi một loại hàng hóa nào đó có nhu cầu cao, giá cả sẽ tăng lên, tạo động lực cho các nhà sản xuất gia tăng sản lượng để đáp ứng nhu cầu. Ngược lại, nếu hàng hóa dư thừa, giá giảm sẽ khiến các nhà sản xuất phải điều chỉnh giảm sản lượng. Qua quá trình này, thị trường tự động điều tiết sự phân bổ nguồn lực trong nền kinh tế một cách hiệu quả.

Tóm lại, ba chức năng chính của thị trường hiện đại – thừa nhận giá trị, cung cấp thông tin, và điều tiết – hoạt động tương hỗ nhau. Sự kết hợp giữa các chức năng này tạo ra một cơ chế thị trường năng động, thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế. Hiểu rõ về các chức năng của thị trường không chỉ giúp các nhà kinh doanh và quản lý kinh tế đưa ra quyết định thông minh mà còn giúp người tiêu dùng định hướng hành vi mua sắm của mình một cách hợp lý.

Thị trường là một hệ thống phức tạp, bao gồm nhiều thành phần liên kết chặt chẽ. Nó không chỉ là nơi mua bán hàng hóa và dịch vụ mà còn là nơi trao đổi thông tin, đánh giá giá trị và thực hiện các giao dịch kinh tế. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hóa hiện nay, việc hiểu rõ về cơ chức năng của thị trường trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Nền kinh tế Mỹ đang đối mặt với nhiều dấu hiệu đáng lo ngại mặc dù thị trường chứng khoán đã lập đỉnh và số liệu việc làm vượt kỳ vọng. Sáu tháng sau khi Tổng thống Donald Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, những lo ngại ban đầu về chủ nghĩa bảo hộ và chính sách tăng thuế nhập khẩu đã phần nào lắng xuống nhờ vào một số số liệu tích cực gần đây. Các số liệu này bao gồm tăng trưởng việc làm vượt dự báo, lạm phát tăng nhẹ, chỉ số S&P 500 liên tiếp lập kỷ lục, và mùa báo cáo lợi nhuận quý II của các tập đoàn lớn với kết quả ‘tốt hơn mong đợi’. Tuy nhiên, đằng sau bức tranh tươi sáng này là một nền kinh tế đang mong manh và đối mặt với nhiều dấu hiệu suy yếu nghiêm trọng.

Thị trường lao động Mỹ đang cho thấy những con số ‘đánh lừa’. Báo cáo việc làm phi nông nghiệp gần đây liên tục vượt kỳ vọng, trở thành lý do để thị trường chứng khoán bứt phá. Tuy nhiên, phần lớn việc làm mới được tạo ra trong các ngành như y tế, giáo dục và chính phủ – những ngành có năng động thấp. Tháng 6, chỉ số khuếch tán việc làm khu vực tư nhân đã rơi xuống dưới mốc 50, cho thấy số ngành giảm việc làm đã vượt số ngành tăng. Chuyên gia cảnh báo thị trường lao động Mỹ đang tiến gần đến điểm sụt giảm, nơi một cú sốc nhẹ từ phía cầu có thể khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng mạnh.

Lĩnh vực nhà đất cũng đang gặp ‘cơn đau’ từ lãi suất cao. ‘Bất động sản là lĩnh vực nhạy cảm nhất với lãi suất trong nền kinh tế, và thường là lĩnh vực kéo nền kinh tế vào suy thoái’, một kinh tế trưởng nhận định. Người mua nhà lần đầu đang phải trả nợ thế chấp với tỷ lệ cao hơn cả thời kỳ bong bóng bất động sản năm 2006. Tỷ lệ khoản vay với lãi suất trên 6% đã tăng vọt sau đại dịch.

Chi tiêu tiêu dùng, cỗ máy tăng trưởng của nền kinh tế, đang ‘hụt hơi’. Sau giai đoạn bùng nổ hậu đại dịch, chi tiêu thực tế đã giảm liên tiếp kể từ tháng 12/2023. Toàn bộ các nhóm thu nhập hiện đều đã gần cạn tiền tiết kiệm từ thời kỳ đại dịch, vốn giúp tiêu dùng Mỹ duy trì sức bật trong hai năm qua.

Thị trường chứng khoán Mỹ đang cho thấy vẻ hào nhoáng ảo của nền kinh tế. Chỉ số S&P 500 tiếp tục thăng hoa, nhưng thực tế là nó ngày càng tách rời khỏi diễn biến kinh tế nội địa. Sự thống trị của nhóm ‘Magnificent Seven’ khiến chỉ số này phản ánh nhiều hơn kỳ vọng về AI, toàn cầu hóa và lợi nhuận ngoài nước hơn là ‘sức khỏe’ kinh tế Mỹ.

Chính sách thương mại của Mỹ đang trở thành ‘quả bom hẹn giờ’ thuế quan. Hiện tại, mức thuế nhập khẩu tại Mỹ là 16,6%, cao gấp 7 lần so với năm ngoái. Nếu không có gì thay đổi, mức này sẽ tăng lên 20,6% từ ngày 1/8. Tác động lạm phát của mức thuế cao hiện tại chưa thể tính toán, nhưng giá bán lẻ giữa hàng hóa có chịu thuế và không chịu thuế đang ngày càng tách biệt rõ rệt.

Vì vậy, con số lợi nhuận quý II khả quan không phải là chỉ báo đáng tin cho bức tranh kinh tế tương lai. Các nhà phân tích lưu ý, đà tăng của S&P 500 hiện đang dựa trên kỳ vọng vào AI và giả định rằng ông Trump sẽ ‘rút lại đòn thuế quan vào phút chót’ – điều được giới phân tích gọi là chiến lược ‘TACO’. Tuy nhiên, niềm tin này rất có thể sẽ bị đảo ngược và khi đó, chứng khoán Mỹ có thể đối mặt với rủi ro điều chỉnh sâu.

Nền kinh tế Mỹ đang giống như ‘con ếch đang bị nấu từ từ’. Thị trường việc làm, nhà đất và tiêu dùng đều đang chậm lại và tiềm ẩn những dấu hiệu nguy hiểm. Sự lạc quan từ phố Wall và các tập đoàn lớn đang che lấp điểm yếu ngày càng rõ ràng ở tầng đáy của nền kinh tế. Môi trường chính sách hiện tại vừa không thân thiện với đầu tư, vừa không đủ mạnh để bảo vệ nền kinh tế.