Bộ Tài chính đang hoàn thiện dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) với nhiều điểm sửa đổi, bổ sung. Dự kiến trong 5 năm tới, cơ quan sẽ hoàn thiện cơ sở dữ liệu về thu nhập và người nộp thuế; điều chỉnh chính sách thuế thu nhập cá nhân. Thông tin liên quan đến chuyển nhượng bất động sản và chứng khoán sẽ được cơ quan rà soát, điều chỉnh phù hợp với thực tế.
Luật thuế thu nhập cá nhân hiện tại bị xem là lỗi thời và không phù hợp thực tế. Mức giảm trừ gia cảnh quá thấp so với chi phí sinh hoạt và lạm phát. Đề xuất sửa đổi gồm xem xét lại quy định điều chỉnh mức giảm trừ khi chỉ số CPI biến động 20%, và giao Chính phủ quyết định mức giảm trừ hàng năm hoặc hai năm một lần.
“Khoảng 46% doanh nghiệp rất nhỏ và siêu nhỏ cho rằng phải đầu tư thêm thiết bị để áp dụng hóa đơn điện tử (HĐĐT). Bên cạnh đó, vẫn còn 15% doanh nghiệp không chắc chắn về nghĩa vụ áp dụng HĐĐT. Đa số các ý kiến đều cho rằng, nếu phải đầu tư thêm thiết bị thì sẽ tốn kém. Hiện có khoảng hơn 70% trên tổng số các hộ kinh doanh cá thể có doanh thu năm trước liền kề từ 100 triệu đồng trở xuống không phải nộp thuế giá trị gia tăng (VAT) và thuế thu nhập cá nhân”
Bộ Tài chính đề xuất thuế phân tầng cho bất động sản và chứng khoán. Bất động sản sẽ tính thuế thu nhập cá nhân dựa trên thời gian nắm giữ, từ 2% tới 20%. Chuyên gia và luật sư cho rằng cần tránh đánh thuế giá ảo và gây bất an. Chứng khoán đề xuất thuế thu nhập cá nhân 20%, chuyên gia đánh giá mức thuế cao có thể gây bán giá ảo.
Luật Thuế thu nhập cá nhân mới đề xuất tính thuế 20% cho thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, nhằm tạo sự công bằng và hạn chế đầu cơ. Tuy nhiên, điều này có thể khiến thị trường thứ cấp trầm lắng và giảm giao dịch.
Thiết kế thuế thu nhập cá nhân cần khéo léo để không làm giảm động lực lao động. Mức thuế suất biên quan trọng với hiệu quả kinh tế, cần cân bằng giữa thu ngân sách và khuyến khích lao động. Luật thuế thu nhập cá nhân hợp lý giúp huy động nguồn thu bền vững, tạo môi trường lao động và đầu tư lành mạnh.
“Đề xuất thay đổi thuế thu nhập cá nhân từ phí 0,1% trên giao dịch bán chứng khoán sang thuế 20% trên lợi nhuận ròng. Thay đổi này khắc phục việc nộp thuế khi bán cắt lỗ, phản ánh bản chất đầu tư vốn rủi ro. Mức thuế 20% đang gây tranh cãi vì cho là quá cao và tạo “thuế chồng thuế”.”
Bộ Tài chính xem xét điều chỉnh giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân. Các chuyên gia đề xuất cơ chế tự động điều chỉnh hàng năm dựa vào lương tối thiểu vùng và điều kiện kinh tế – xã hội. Việc này giúp người lao động như anh Minh, ở Hà Nội, có thu nhập thấp, nuôi ba con và chăm bố mẹ già, chỉ đáp ứng nhu cầu cơ bản. Tuy nhiên, cần cân nhắc mức thu nhập hiện tại để tránh áp thuế thu nhập cá nhân diện rộng.
Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện có 7 bậc thuế lũy tiến, từ 5% đến 35%. Bộ Tài chính đề xuất giảm còn 5 bậc, mức cao nhất vẫn 35%. Chuyên gia thuế Nguyễn Ngọc Tú cho rằng giảm số bậc thuế là hợp lý nhưng cần rà soát lại các bước và mức thuế suất.
Đề xuất tăng thuế thu nhập cá nhân cho chuyển nhượng bất động sản theo thời gian nắm giữ, với mức cao nhất là 10%, có thể siết chặt đầu tư ngắn hạn và “lướt sóng”. Phân khúc đất nền và căn hộ cao cấp có thể bị ảnh hưởng đầu tiên.
Bộ Tài chính đề xuất giảm bậc thuế thu nhập cá nhân từ 7 xuống còn 5 bậc, với khoảng cách thu nhập rộng hơn, nhằm đơn giản hóa quản lý và thu thuế. Mức thuế tối thiểu 5% và tối đa 35% không đổi, nhưng khoảng thu nhập tính thuế được mở rộng.
Bộ Tài chính đề xuất điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế thu nhập cá nhân. Hai phương án được đưa ra:
– Phương án 1: Tăng mức giảm trừ cho bản thân từ 11 triệu đồng/tháng lên 13,3 triệu đồng/tháng và cho người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 5,3 triệu đồng/tháng, dựa trên tốc độ tăng CPI.
– Phương án 2: Tăng mức giảm trừ cho bản thân từ 11 triệu đồng/tháng lên 15,5 triệu đồng/tháng và cho người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 6,2 triệu đồng/tháng, dựa trên tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người và tốc độ tăng GDP bình quân đầu người.
Nếu chọn phương án 2, ngân sách nhà nước sẽ giảm thu khoảng 21.000 tỷ đồng.
Bộ Tài chính đề xuất thuế thu nhập cá nhân 20% cho cá nhân cư trú chuyển nhượng bất động sản, tính bằng giá bán trừ giá mua và chi phí liên quan. Nếu không xác định được giá mua, thuế áp dụng theo thời gian nắm giữ.