Thị trường bất động sản hiện đang đối mặt với nhiều thách thức khi giá nhà liên tục tăng cao. Để giảm giá nhà và giúp thị trường trở nên minh bạch, các chuyên gia cho rằng cần có những biện pháp dài hơi và bền vững, thay vì chỉ tăng thuế chuyển nhượng. Nguyên nhân gốc rễ của vấn đề nằm ở nguồn cung không đủ để đáp ứng nhu cầu, do đó tăng nguồn cung được coi là giải pháp quan trọng để giải quyết vấn đề này.

Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), bày tỏ quan điểm rằng việc sửa đổi chính sách thuế là cần thiết nhưng cần sử dụng thuế như một công cụ để điều tiết thị trường. Dự thảo sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân cần được tiến hành một cách thận trọng, dựa trên cơ sở nghiên cứu toàn diện và đánh giá tác động đầy đủ. Ông nhấn mạnh rằng thị trường bất động sản Việt Nam vừa trải qua một thời gian khó khăn kéo dài và chỉ mới bước vào chu kỳ hồi phục. Do đó, mọi thay đổi chính sách liên quan cần được cân nhắc kỹ lưỡng để tránh tạo thêm áp lực và gây tác động tiêu cực đến quá trình phục hồi và phát triển của thị trường.

Về phương pháp tính thuế, ông Đính đề xuất áp dụng thuế suất giảm trừ cho các bất động sản nắm giữ trong thời gian dài. Cụ thể, ông đề xuất mức thuế 10% đối với bất động sản có thời gian nắm giữ dưới 1 năm, 6% đối với thời gian nắm giữ từ 1 đến dưới 2 năm, 4% đối với thời gian nắm giữ từ 2 đến dưới 5 năm và 2% đối với thời gian nắm giữ từ 5 năm trở lên. Điều này nhằm khuyến khích việc giữ bất động sản trong thời gian dài, giảm thiểu tình trạng đầu cơ và tăng tính thanh khoản cho thị trường.

Bên cạnh đó, luật sư Trần Tuấn Anh, Giám đốc Công ty Luật Minh bạch, cho rằng để thị trường bất động sản trở nên minh bạch và hiệu quả, cần có nhiều giải pháp đồng bộ được thực hiện cùng lúc. Ông Tuấn Anh đề xuất cần tháo gỡ rào cản đối với các chủ đầu tư bất động sản và đơn giản hóa các thủ tục hành chính. Điều này sẽ giúp giảm thiểu chi phí và thời gian cho các chủ đầu tư, từ đó giúp giảm giá thành sản phẩm và tăng tính cạnh tranh cho thị trường.

Ông Tuấn Anh cũng cho rằng cơ quan quản lý cần linh hoạt hơn trong các chính sách quản lý đô thị, mở rộng các khu đô thị vệ tinh và di dời trường học, cơ sở sản xuất ra khu vực vùng ven. Việc này sẽ tạo ra một mặt bằng chung mang tính chất đồng đều hơn và giúp giảm giá trị bất động sản trung tâm. Đồng thời, cần có các chính sách hỗ trợ để khuyến khích sự phát triển của thị trường bất động sản ở các khu vực ngoài trung tâm, giúp đa dạng hóa nguồn cung và tăng tính lựa chọn cho người mua.

Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân đang được Bộ Tài chính lấy ý kiến trước khi trình Chính phủ và Quốc hội. Bộ này đề xuất áp dụng thuế thu nhập cá nhân với chuyển nhượng bất động sản của cá nhân bằng thu nhập tính thuế nhân với thuế suất 20% theo từng lần chuyển nhượng. Tuy nhiên, các chuyên gia và nhà quản lý đang chờ đợi một giải pháp toàn diện và hiệu quả hơn để giải quyết những thách thức của thị trường bất động sản.

Để theo dõi thông tin liên quan, bạn có thể truy cập vào https://www.mofa.gov.vn hoặc các nguồn tin cậy khác.

Nhiều người dân đang tỏ ra lo ngại về đề xuất áp thuế 20% trên lãi chuyển nhượng bất động sản. Họ cho rằng cách làm này sẽ không hiệu quả trong việc ngăn chặn đầu cơ, mà còn đẩy giá nhà lên cao hơn. Một độc giả tên Anhnômgdân bày tỏ: ‘Áp thuế 20% trên lãi chuyển nhượng thì cuối cùng giá nhà sẽ được cộng thêm phần thuế đó, đội thêm giá và thiệt cho người mua mà thôi. Cách làm này sẽ không hiệu quả mà còn góp phần đẩy giá nhà lên.’

Cùng quan điểm, độc giả Bla Bla phân tích: ‘Nhu cầu cao nhưng toàn là của đầu cơ ôm hàng, người dân có nhu cầu ở thực thì kiếm từng đồng mà dân đầu cơ bỏ tiền cọc rồi lướt sóng ăn chênh cả trăm triệu, cả tỷ đồng. Tôi vẫn cho rằng nên đánh thuế trên số lượng bất động sản sở hữu hoặc đánh thuế trên người mua (người mua miếng đất thứ hai sẽ chịu mức thuế cao hơn khi mua lần đầu)’. Điều này cho thấy rằng, nhiều người dân vẫn chưa đồng tình với đề xuất áp thuế 20% trên lãi chuyển nhượng bất động sản.

Tuy nhiên, một số người dân vẫn lạc quan về hiệu quả của chính sách thuế 20% trên lãi chuyển nhượng. Độc giả TTN cho rằng mục đích là chống đầu cơ thì cần tránh mua đi bán lại trong thời gian ngắn, và đề xuất này đánh vào lợi nhuận là đã giảm thiệt hại cho người mua có mục đích ở nhưng cần tiền phải bán. Việc áp thuế trên lãi chuyển nhượng có thể giúp giảm thiểu tình trạng đầu cơ và lướt sóng trên thị trường bất động sản.

Để việc áp thuế 20% trên lãi chuyển nhượng đạt hiệu quả tốt nhất, độc giả Tuanhuyen gợi ý một số giải pháp đi kèm: ‘Luật thuế bất động sản rất hay và ý nghĩa, nhằm khắc phục tình trạng đẩy giá nhà lên cao phi lý và đem lại môi trường lành mạnh, cơ hội cho các cá nhân hộ gia đình có nhu cầu chính đáng về chỗ ở. Tuy nhiên, cần làm rõ vấn đề sau: Thứ nhất, nên quy định thống nhất cho phép nhà nước chọn phương án đánh thuế theo nguyên tắc: mức nào cao hơn sẽ được cơ quan thuế áp dụng. Thứ hai, nên có quy định riêng đối với các trường hợp gia đình thừa kế về mức đóng thuế’. Những gợi ý này có thể giúp cho chính sách thuế 20% trên lãi chuyển nhượng bất động sản được thực hiện một cách hiệu quả hơn.

Bộ Tài chính vừa đề xuất áp dụng phương thức đánh thuế 20% trên giá trị chênh lệch giữa giá mua và bán bất động sản theo từng lần chuyển nhượng. Nếu không xác định được giá mua và chi phí liên quan, thuế tính theo giá bán và thời gian sở hữu, với thuế suất từ 2–10%. Việc áp thuế trên lãi chuyển nhượng bất động sản nhằm điều tiết hoạt động đầu cơ, lướt sóng – nguyên nhân góp phần đẩy giá nhà đất tăng nóng thời gian qua. Theo dõi những thông tin mới nhất về thị trường bất động sản và chính sách thuế để có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề này.

Bộ Tài chính vừa đề xuất áp dụng phương thức đánh thuế 20% trên giá trị chênh lệch giữa giá mua và bán bất động sản theo từng lần chuyển nhượng. Nếu không xác định được giá mua và chi phí liên quan, thuế tính theo giá bán và thời gian sở hữu, với thuế suất từ 2–10%. Việc áp thuế trên lãi chuyển nhượng bất động sản thể hiện rõ định hướng điều tiết hoạt động đầu cơ, ‘lướt sóng’ – nguyên nhân góp phần đẩy giá nhà đất tăng nóng thời gian qua.

Điểm đáng chú ý của hồ sơ dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) là phương án tính thuế lũy tiến theo thời gian nắm giữ nhà đất, nếu không áp dụng được tính thuế theo từng lần chuyển nhượng. Theo luật sư Phạm Thanh Tuấn, chuyên gia pháp lý bất động sản, tư duy chính sách thuế đang dịch chuyển, từ đánh đồng tất cả giao dịch với thuế khoán 2% trên giá chuyển nhượng sang phân loại, đánh trúng vào hành vi cần điều chỉnh là đầu cơ, lướt sóng.

Ông nói, thuế đánh càng cao nếu bán ra sớm khiến nhiều nhà đầu tư sẽ phải cân nhắc lại mục tiêu ‘lướt sóng’ nhà đất. Bởi những giao dịch ‘ăn chênh’ trong thời gian ngắn chủ yếu dựa vào kỳ vọng hoặc thông tin quy hoạch chưa chính thức nên họ thường sử dụng đòn bẩy tài chính, tạo áp lực về dòng tiền. Việc buộc phải nắm giữ dài hạn khiến việc đầu cơ giảm sức hấp dẫn, từ đó, hạ nhiệt thị trường đồng thời tăng tính ổn định và bền vững.

Ông Tuấn đánh giá thay đổi này không đơn thuần là tăng thu ngân sách, mà là phép thử cho tiến trình tái cấu trúc thị trường. Đây là bước chuyển rõ ràng trong tư duy điều tiết: bất động sản không còn là sân chơi dễ dãi cho đầu cơ, mà là lĩnh vực cần đầu tư dài hạn, nghiêm túc và có trách nhiệm.

Theo kết quả một nghiên cứu của kênh Batdongsan, hơn 86% người mua bất động sản hiện nay nhằm mục đích đầu tư ‘lướt sóng’ kiếm lời. Thời gian từ lúc họ mua đến khi sang tay tối đa trong một năm. Trong đó, tỷ lệ nhà đầu tư giữ bất động sản dưới 6 tháng chiếm đến 50% và từ 6-12 tháng tầm 36%. Chỉ 14% giữ tài sản lâu hơn một năm.

Chuyên gia tư vấn bất động sản cá nhân Lê Quốc Kiên cũng nhìn nhận phương pháp tính thuế 20% lãi chuyển nhượng bất động sản sẽ có lợi hơn so với cách tính hiện nay (thuế khoán 2% trên giá chuyển nhượng), nếu người bán chứng minh được các chi phí phát sinh. Ví dụ, nếu chủ nhà mua một căn hộ với giá 4 tỷ đồng, chi phí liên quan là 800 triệu đồng, sau đó bán lại với giá 5 tỷ đồng, thuế thu nhập theo phương pháp mới là 40 triệu đồng (20% trên lợi nhuận 200 triệu đồng). Trong khi tính theo cách cũ, mức thuế phải đóng sẽ là 100 triệu (2% của 5 tỷ đồng). Theo cách tính này, những người bán lỗ nhà đất sẽ không phải đóng thuế.

Theo ông, cách tính này không chỉ mang lại sự công bằng và minh bạch hơn cho thị trường mà còn giúp tăng thu thuế đúng chỗ, đúng người, làm giảm các hoạt động đầu cơ ngắn. Người bán chọn cách tính thuế mới và chứng minh được chi phí phát sinh liên quan, mức đóng thuế sẽ thấp hơn. Điều này khuyến khích nhà đầu tư tập trung vào chiến lược dài hơi, hạn chế tình trạng đẩy giá nhà đất, giúp thị trường vận hành tích cực hơn.

Cùng quan điểm, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS), cho biết hiện hệ thống pháp luật chưa có chế tài kiểm soát, ngăn chặn hoạt động đầu cơ, găm đất nhằm đẩy giá. Trong khi tình trạng mua bán, sang tay không được kiểm soát là nguyên nhân chính dẫn đến ‘sốt nhà đất’ tại nhiều địa phương.

Dữ liệu của đơn vị này chỉ ra Hà Nội tiếp tục dẫn đầu cả nước về tốc độ tăng trưởng giá bán chung cư, lên đến 87% sau 6 năm, trung bình mỗi năm tăng gần 15%. Hết quý II, giá căn hộ trung bình ở Thủ đô đạt gần 76 triệu đồng một m2. Theo sau là TP Đà Nẵng và TP HCM với đà tăng giá bán lên đến 70% và 48%.

Tại nhiều khu đô thị, dự án đất nền, tình trạng nhà đầu cơ mua đất rồi bỏ hoang chờ tăng giá hoặc tạo khan hiếm giả diễn ra phổ biến, mục đích đều là đẩy giá kiếm lời. Việc nghiên cứu áp thuế bất động sản là cấp bách để điều tiết thị trường. Không vì thấy khó ban hành mà bỏ qua chính sách này.

Mặt khác, một số chuyên gia bày tỏ lo ngại việc áp thuế 20% trên lãi chuyển nhượng nhà đất có thể gây nghẽn thanh khoản cục bộ, làm chậm dòng chảy vốn trong nền kinh tế.

Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan khu vực miền Nam, cho rằng việc tính thuế theo giá bán và thời gian sở hữu, cao nhất 10% với thời gian nắm giữ dưới 2 năm (cao gấp 5 lần hiện hành) có thể khiến giao dịch sụt giảm, thị trường thứ cấp rơi vào trạng thái tạm thời đóng băng. Bởi tâm lý ‘lướt sóng’ đã ăn sâu trong tư duy đầu tư của rất nhiều người Việt, trải dài ở nhiều phân khúc từ đất nền, chung cư đến thấp tầng. Họ thường có xu hướng ‘bán khi được giá’ nên linh hoạt dịch chuyển dòng vốn sang các tài sản khác có lợi hơn trong từng thời điểm.

Theo ông Tuấn, phân khúc đất nền và căn hộ cao cấp sẽ chịu ảnh hưởng đầu tiên. Đây là hai phân khúc nhà đầu tư thường ‘lướt sóng’ trong vòng 6-18 tháng để tối đa hóa lợi nhuận. Khi biên lợi nhuận bị bào mòn, nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ bị loại khỏi cuộc chơi, khiến thanh khoản thị trường sụt giảm.

Ông Tuấn cũng quan ngại việc áp dụng thuế mới có thể đẩy giá nhà tăng cao. Bởi bên bán thường cộng toàn bộ chi phí, gồm cả thuế vào giá bán. Khi mức thuế tăng, giá bán ra cũng sẽ tăng theo và người mua cuối cùng có thể phải gánh thêm chi phí này. Ngoài ra, lợi nhuận thực tế của nhà đầu tư chịu ảnh hưởng kéo theo kênh đầu tư bất động sản cũng trở nên kém hấp dẫn so với các kênh khác. Thị trường địa ốc Việt Nam cũng khó cạnh tranh với các nước trong khu vực nơi có mức thuế thấp hơn.

Tương tự, ông Trần Khánh Quang, Tổng giám đốc Công ty Việt An Hòa, cho biết cần có 2 điều kiện để tính thuế theo phương pháp trên. Đầu tiên là cơ sở dữ liệu về lịch sử giao dịch của tài sản phải minh bạch, thứ hai là quy định rõ ràng các khoản chi phí được khấu trừ, kèm điều kiện về hóa đơn, chứng từ chứng minh.

Hiện nay, cơ quan thuế có thể tra cứu lịch sử giao dịch của thửa đất và của người nộp thuế, nhưng giá ghi trong hợp đồng chuyển nhượng vẫn chưa phản ánh đúng giá thực tế. Về chi phí đầu vào liên quan, một giao dịch bất động sản thường có các khoản phí như giá mua, phí môi giới, phí cải tạo, phí sửa chữa, phí lãi vay…

Theo ông Quang, việc xác định chi phí này tương đối phức tạp, nhất là với những căn nhà niên đại sử dụng hàng chục năm… Nếu không xác định được các chi phí kể trên, rất khó để hiện thực hóa cách tính thuế dựa trên lợi nhuận.

Để thực hiện hiệu quả chính sách đánh thuế 20% trên lãi chuyển nhượng, yêu cầu tiên quyết là hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin và cơ sở dữ liệu đất đai. CEO Công ty Việt An Hòa cho biết nhà nước cần xây dựng hệ thống dữ liệu thị trường bất động sản minh bạch, nhất quán và triển khai liên thông thủ tục hành chính liên quan đến giá, giao dịch bất động sản (từ công chứng, thuế,…) trên nền tảng điện tử. Đồng thời, cơ quan quản lý cần có chế tài đủ mạnh để xử lý các trường hợp kê khai sai giá trị giao dịch.

Luật sư Phạm Thanh Tuấn cũng khuyến nghị mỗi bất động sản khi đưa vào giao dịch phải được ‘số hóa’ đầy đủ gồm giá mua – giá bán, thời gian giao dịch, số lần chuyển nhượng, giá trị từng lần. Bên cạnh đó, cơ sở dữ liệu giá đất cũng cần được cập nhật kịp thời theo Luật Đất đai 2024 để tránh tình trạng bảng giá đất vẫn ‘lỗi thời’ tại nhiều địa phương.

Bộ Tài chính đề xuất áp dụng song song hai phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản. Mục tiêu chính của đề xuất này là đảm bảo công bằng và minh bạch trong quá trình tính thuế, đồng thời tăng cường hiệu quả quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản.

Phương pháp tính thuế đầu tiên được áp dụng trong trường hợp người bán có thể cung cấp đầy đủ thông tin về giá mua và các chi phí liên quan đến bất động sản mà họ đang chuyển nhượng. Trong trường hợp này, cơ quan thuế sẽ áp dụng thuế suất 20% trên phần thu nhập chịu thuế. Phần thu nhập chịu thuế này được xác định bằng giá bán của bất động sản trừ đi giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan đến việc sở hữu và chuyển nhượng bất động sản đó.

Phương pháp thứ hai sẽ được áp dụng khi không thể xác định được giá mua và các khoản chi phí liên quan đến bất động sản. Trong trường hợp này, thuế TNCN sẽ được tính trực tiếp trên giá chuyển nhượng của bất động sản. Mức thuế sẽ được áp dụng dựa trên biểu thuế suất lũy tiến theo thời gian nắm giữ tài sản. Ví dụ, nếu bất động sản được chuyển nhượng sau thời gian nắm giữ dưới 2 năm, mức thuế suất đề xuất là 10%. Nếu thời gian nắm giữ từ 2 năm đến dưới 5 năm, mức thuế áp dụng là 6%. Còn nếu thời gian nắm giữ từ 5 năm đến dưới 10 năm, mức thuế sẽ là 4%.

Một điểm đặc biệt cần lưu ý là đối với các trường hợp bất động sản có nguồn gốc từ thừa kế, thời gian nắm giữ sẽ không được tính để áp dụng biểu thuế lũy tiến. Khi cá nhân nhận thừa kế và sau đó thực hiện chuyển nhượng tài sản, thuế TNCN vẫn sẽ được tính theo thuế suất 2%, tương tự như quy định hiện hành.

Thời gian nắm giữ bất động sản sẽ được xác định kể từ thời điểm cá nhân có quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đối với bất động sản cho đến lúc chuyển nhượng. Thời điểm bắt đầu tính thời gian nắm giữ sẽ được tính từ thời điểm luật thuế mới có hiệu lực thi hành.

Cơ quan soạn thảo cho rằng việc áp dụng thuế thu nhập cá nhân đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản dựa trên thu nhập thực tế sẽ phản ánh đúng bản chất kinh tế của các giao dịch này. Cách tiếp cận này cũng tương đương với cách đánh thuế thu nhập doanh nghiệp hiện nay.

Tuy nhiên, để có thể triển khai hiệu quả phương pháp này, cần thiết phải có một hệ thống dữ liệu đầy đủ và chính xác về lịch sử giao dịch bất động sản. Điều này sẽ giúp xác định chính xác giá vốn của bất động sản, cùng với các điều kiện về hóa đơn và chứng từ để chứng minh cho các chi phí được khấu trừ. Hơn nữa, việc thực hiện phương pháp này cần phải được đồng bộ với các chính sách liên quan đến đất đai, nhà ở và trên nền tảng công nghệ thông tin đủ mạnh để quản lý đăng ký và chuyển nhượng bất động sản một cách hiệu quả.

Chính phủ đang lấy ý kiến về dự thảo này và sẽ tiếp tục hoàn thiện để trình lên Quốc hội thông qua trong thời gian tới.

Bộ Tài chính vừa công bố dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (thay thế), trong đó đề xuất áp dụng thuế suất 20% đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản của cá nhân cư trú. Theo đề xuất, thuế thu nhập cá nhân sẽ được tính dựa trên thu nhập tính thuế và thuế suất 20% cho mỗi lần chuyển nhượng.

Thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng bất động sản sẽ được xác định bằng giá bán của bất động sản trừ đi giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản đó. Tuy nhiên, trong trường hợp không thể xác định được giá mua và các chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng, thuế thu nhập cá nhân sẽ được tính bằng giá bán nhân với thuế suất đề xuất.

Dự thảo cũng đề xuất mức thuế suất sẽ phụ thuộc vào thời gian nắm giữ bất động sản. Cụ thể, thuế suất sẽ là 10% nếu thời gian nắm giữ dưới 2 năm, 6% nếu thời gian nắm giữ từ 2 năm đến dưới 5 năm, 4% nếu thời gian nắm giữ từ 5 năm đến dưới 10 năm, và 2% nếu thời gian nắm giữ từ 10 năm trở lên hoặc bất động sản có nguồn gốc từ nhận thừa kế.

Bộ Tài chính cho biết, thời gian nắm giữ bất động sản sẽ được tính từ khi cá nhân có quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng bất động sản. Đối với bất động sản có nguồn gốc từ nhận thừa kế, việc chuyển nhượng sẽ áp dụng thuế suất 2%, không tính theo thời gian nắm giữ.

Hiện tại, Bộ Tài chính đang phối hợp với các đơn vị có liên quan để triển khai các bước tiếp theo trong kỳ họp, bao gồm việc trình Chính phủ quy định chi tiết nội dung này trong dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (thay thế). Việc này nhằm đảm bảo việc triển khai chính sách thuế mới một cách minh bạch và hiệu quả.

Với đề xuất này, Bộ Tài chính hy vọng sẽ có thể hoàn thiện hệ thống chính sách thuế thu nhập cá nhân, đảm bảo công bằng và hiệu quả trong việc quản lý và thu thuế từ chuyển nhượng bất động sản. Đồng thời, cũng giúp tăng cường quản lý và giám sát hoạt động chuyển nhượng bất động sản trên thị trường. Chính phủ sẽ là cơ quan quyết định cuối cùng về các nội dung trong dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (thay thế).