Nền kinh tế Mỹ đang đối mặt với nhiều dấu hiệu đáng lo ngại mặc dù thị trường chứng khoán đã lập đỉnh và số liệu việc làm vượt kỳ vọng. Sáu tháng sau khi Tổng thống Donald Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai, những lo ngại ban đầu về chủ nghĩa bảo hộ và chính sách tăng thuế nhập khẩu đã phần nào lắng xuống nhờ vào một số số liệu tích cực gần đây. Các số liệu này bao gồm tăng trưởng việc làm vượt dự báo, lạm phát tăng nhẹ, chỉ số S&P 500 liên tiếp lập kỷ lục, và mùa báo cáo lợi nhuận quý II của các tập đoàn lớn với kết quả ‘tốt hơn mong đợi’. Tuy nhiên, đằng sau bức tranh tươi sáng này là một nền kinh tế đang mong manh và đối mặt với nhiều dấu hiệu suy yếu nghiêm trọng.

Thị trường lao động Mỹ đang cho thấy những con số ‘đánh lừa’. Báo cáo việc làm phi nông nghiệp gần đây liên tục vượt kỳ vọng, trở thành lý do để thị trường chứng khoán bứt phá. Tuy nhiên, phần lớn việc làm mới được tạo ra trong các ngành như y tế, giáo dục và chính phủ – những ngành có năng động thấp. Tháng 6, chỉ số khuếch tán việc làm khu vực tư nhân đã rơi xuống dưới mốc 50, cho thấy số ngành giảm việc làm đã vượt số ngành tăng. Chuyên gia cảnh báo thị trường lao động Mỹ đang tiến gần đến điểm sụt giảm, nơi một cú sốc nhẹ từ phía cầu có thể khiến tỷ lệ thất nghiệp tăng mạnh.

Lĩnh vực nhà đất cũng đang gặp ‘cơn đau’ từ lãi suất cao. ‘Bất động sản là lĩnh vực nhạy cảm nhất với lãi suất trong nền kinh tế, và thường là lĩnh vực kéo nền kinh tế vào suy thoái’, một kinh tế trưởng nhận định. Người mua nhà lần đầu đang phải trả nợ thế chấp với tỷ lệ cao hơn cả thời kỳ bong bóng bất động sản năm 2006. Tỷ lệ khoản vay với lãi suất trên 6% đã tăng vọt sau đại dịch.

Chi tiêu tiêu dùng, cỗ máy tăng trưởng của nền kinh tế, đang ‘hụt hơi’. Sau giai đoạn bùng nổ hậu đại dịch, chi tiêu thực tế đã giảm liên tiếp kể từ tháng 12/2023. Toàn bộ các nhóm thu nhập hiện đều đã gần cạn tiền tiết kiệm từ thời kỳ đại dịch, vốn giúp tiêu dùng Mỹ duy trì sức bật trong hai năm qua.

Thị trường chứng khoán Mỹ đang cho thấy vẻ hào nhoáng ảo của nền kinh tế. Chỉ số S&P 500 tiếp tục thăng hoa, nhưng thực tế là nó ngày càng tách rời khỏi diễn biến kinh tế nội địa. Sự thống trị của nhóm ‘Magnificent Seven’ khiến chỉ số này phản ánh nhiều hơn kỳ vọng về AI, toàn cầu hóa và lợi nhuận ngoài nước hơn là ‘sức khỏe’ kinh tế Mỹ.

Chính sách thương mại của Mỹ đang trở thành ‘quả bom hẹn giờ’ thuế quan. Hiện tại, mức thuế nhập khẩu tại Mỹ là 16,6%, cao gấp 7 lần so với năm ngoái. Nếu không có gì thay đổi, mức này sẽ tăng lên 20,6% từ ngày 1/8. Tác động lạm phát của mức thuế cao hiện tại chưa thể tính toán, nhưng giá bán lẻ giữa hàng hóa có chịu thuế và không chịu thuế đang ngày càng tách biệt rõ rệt.

Vì vậy, con số lợi nhuận quý II khả quan không phải là chỉ báo đáng tin cho bức tranh kinh tế tương lai. Các nhà phân tích lưu ý, đà tăng của S&P 500 hiện đang dựa trên kỳ vọng vào AI và giả định rằng ông Trump sẽ ‘rút lại đòn thuế quan vào phút chót’ – điều được giới phân tích gọi là chiến lược ‘TACO’. Tuy nhiên, niềm tin này rất có thể sẽ bị đảo ngược và khi đó, chứng khoán Mỹ có thể đối mặt với rủi ro điều chỉnh sâu.

Nền kinh tế Mỹ đang giống như ‘con ếch đang bị nấu từ từ’. Thị trường việc làm, nhà đất và tiêu dùng đều đang chậm lại và tiềm ẩn những dấu hiệu nguy hiểm. Sự lạc quan từ phố Wall và các tập đoàn lớn đang che lấp điểm yếu ngày càng rõ ràng ở tầng đáy của nền kinh tế. Môi trường chính sách hiện tại vừa không thân thiện với đầu tư, vừa không đủ mạnh để bảo vệ nền kinh tế.

Trong 6 tháng cầm quyền đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai, các chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bắt đầu để lại dấu ấn rõ ràng trên nền kinh tế nước này. Theo đánh giá của Wall Street Journal, mặc dù những tác động này chưa đủ lớn để khiến kinh tế Mỹ đi chệch hướng, nhưng trên thực tế, nền kinh tế lớn nhất thế giới đã thể hiện sự vững vàng trong thương chiến tốt hơn nhiều so với dự báo của giới chuyên gia.

днако, giai đoạn mà chính sách của ông Trump không để lại tác động nào trong các dữ liệu kinh tế cứng có vẻ đã đi đến hồi kết. Những dấu hiệu đáng lo ngại bắt đầu xuất hiện khi giá cả các mặt hàng nhập khẩu chủ chốt như đồ nội thất và quần áo ghi nhận mức tăng mạnh. Số liệu lạm phát tháng 6 công bố ngày 15/7 cho thấy mức tăng so với cùng kỳ năm ngoái của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) là 2,7%. Theo một báo cáo của ngân hàng UBS, giá của các hàng hóa trong rổ hàng hóa tính lạm phát lõi của Mỹ đã tăng với tốc độ hàng tháng nhanh nhất trong 3 năm trở lại đây.

Thị trường lao động cũng bắt đầu cho thấy những dấu hiệu suy yếu. Tăng trưởng việc làm trong số liệu chính thức dường như đã chậm lại trong các ngành công nghiệp phụ thuộc nhiều vào lao động nhập cư bất hợp pháp. Lực lượng lao động là người sinh ra ở nước ngoài đã giảm đáng kể kể từ tháng 3. Gần đây, người nhập cư gần đây dường như ngại tham gia các cuộc khảo sát hàng tháng về tình hình việc làm do Bộ Lao động Mỹ thực hiện.

Các số liệu thống kê cho thấy người Mỹ vẫn đang chi tiêu và các nhà tuyển dụng vẫn tiếp tục tạo thêm việc làm. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu tất cả những yếu tố tích cực đó có duy trì được hay không – và nếu không, nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ tiếp tục giữ được nhịp độ tăng trưởng này trong bao lâu.

Dự luật cắt giảm thuế và chi tiêu khổng lồ của ông Trump mà Quốc hội Mỹ thông qua gần đây cũng có thể hỗ trợ tăng trưởng kinh tế Mỹ ở một số phương diện. Tuy nhiên, giới chức chính quyền ông Trump vẫn phản bác quan điểm của giới chuyên gia rằng các nhà nhập khẩu rốt cục sẽ đẩy thuế quan về phía người tiêu dùng.

Thị trường lao động Việt Nam hiện đang đối mặt với một nghịch lý đáng chú ý: trong bối cảnh nhiều người lao động bị sa thải, các doanh nghiệp vẫn đang phải đối mặt với tình trạng thiếu nhân sự nghiêm trọng. Một báo cáo gần đây của Vieclam24h cho thấy, gần 3.000 người tham gia khảo sát đã cung cấp một bức tranh toàn diện về tình trạng tâm lý của người lao động và sự gián đoạn kết nối giữa cung và cầu lao động trên thị trường.

Trong nửa đầu năm 2025, nhiều ngành công nghiệp trên toàn cầu đã chứng kiến sự cắt giảm lao động đáng kể. Ngành công nghệ đã cắt giảm đến 72.000 lao động, trong khi ngành bán lẻ mất hơn 64.000 việc làm. Tại Việt Nam, hơn 2.500 nhân sự trong ngành ngân hàng đã bị tinh giản, và nhiều khu công nghiệp cũng báo cáo về việc cắt giảm quy mô lớn trong các ngành như dệt may, da giày, và điện tử. Những con số này cho thấy xu hướng cắt giảm lao động, hay còn gọi là “layoff”, đang trở thành một xu hướng toàn cầu, không chỉ giới hạn trong các đợt khủng hoảng ngắn hạn mà còn dần trở thành chiến lược dài hạn của nhiều doanh nghiệp.

Tâm lý bất ổn trong người lao động đã làm đứt gãy mối liên kết giữa người lao động và doanh nghiệp. Theo báo cáo, gần 43,3% người lao động cho biết họ đang phải gánh thêm công việc, trong khi 42,8% lo sợ sẽ là người tiếp theo bị sa thải. Gần 30% người lao động đã mất niềm tin vào tổ chức, và 27,3% cảm thấy giảm động lực làm việc. Điều này cho thấy sự bất ổn tâm lý đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến mối quan hệ giữa người lao động và doanh nghiệp.

Báo cáo cũng chỉ ra rằng, 77,4% doanh nghiệp được khảo sát cho biết tình hình tuyển dụng đang gặp khó khăn hơn so với cùng kỳ năm trước. Khó khăn nhất là nhóm nhân viên chính thức và thực thi (84,7%), tiếp theo là nhóm chuyên viên, cấp trung và trưởng nhóm (66,1%). Trong khi đó, 72,7% người lao động mất việc đã quay lại tìm việc, nhưng chỉ 24,7% tìm được công việc phù hợp trong thời gian ngắn.

Lao động lớn tuổi và lao động phổ thông đang phải đối mặt với thiệt thòi nặng nề. Nhóm tuổi 45-54 là đối tượng bị cắt giảm nhiều nhất với tỷ lệ 9,5%, nhưng chỉ có 4,1% được giữ lại. Nhóm trên 55 tuổi gần như không còn hiện diện trong lực lượng lao động được giữ lại. Điều này cho thấy lao động lớn tuổi đang gặp khó khăn trong việc duy trì việc làm.

Lực lượng lao động trẻ cũng thiếu cơ hội để gia nhập thị trường. Chỉ 23,4% doanh nghiệp có kế hoạch tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp hoặc thực tập sinh. Trong khi đó, nhóm tuổi 18-24 chiếm tỷ lệ đáng kể trong nhóm bị sa thải. Điều này cho thấy sự khó khăn của lao động trẻ trong việc tìm kiếm việc làm.

Kỳ vọng lệch pha giữa người lao động và doanh nghiệp đang khiến cung và cầu lao động khó gặp nhau. Người lao động đang tìm kiếm sự ổn định và các điều kiện làm việc có lợi hơn, trong khi doanh nghiệp lại ưu tiên các biện pháp như tăng kênh tuyển dụng và truyền thông thương hiệu nhà tuyển dụng. Sự lệch pha này đang tạo ra một thách thức lớn cho cả hai phía.

Dù vậy, báo cáo cũng chỉ ra những tín hiệu tích cực từ người lao động và doanh nghiệp Việt. Thị trường lao động đang hồi phục chậm và mang tính chọn lọc, nhưng 56,2% doanh nghiệp cho biết sẽ mở rộng quy mô nhân sự trong 6 tháng tới. Người lao động Việt Nam cũng thể hiện tinh thần tích cực và khả năng thích nghi nổi bật so với xu hướng chung trên thế giới.

Để thu hẹp khoảng cách giữa người lao động và doanh nghiệp, cả hai phía cần chủ động thay đổi. Khi có sự lắng nghe và điều chỉnh từ cả hai bên, cung và cầu lao động mới có thể vận hành như một thể thống nhất thay vì tiếp tục đứng ở hai đầu không gặp nhau.

Ngày 23 tháng 7 năm nay, tại thành phố Hồ Chí Minh, Trường Đại học Tôn Đức Thắng đã phối hợp với Đại học Khoa học và Công nghệ Wroclaw (Ba Lan) và Đại học Quốc gia Chungbuk (Hàn Quốc) tổ chức hội thảo quốc tế về tính toán thông minh trong khoa học kỹ thuật (ICCIES) lần thứ nhất. Hội thảo mang chủ đề ‘Những đổi mới, tiến bộ và xu hướng trí tuệ tính toán trong khoa học kỹ thuật tương lai’.

Trong bối cảnh hiện nay, ngành công nghệ đang trải qua một quá trình chuyển đổi mạnh mẽ với sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI). Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến việc cắt giảm nhân sự ở nhiều doanh nghiệp. GS-TS Costin Badica, Giám đốc Trường đào tạo tiến sĩ ‘Constantin Belea’ thuộc Đại học Craiova (Romania), cho biết AI đã tạo ra sự thay đổi đột ngột ở nhiều khía cạnh, trong đó có thị trường lao động.

Ông cung cấp thông tin rằng từ đầu năm đến ngày 22 tháng 7, đã có 166 công ty công nghệ trên toàn cầu tham gia vào làn sóng sa thải với 80.150 nhân sự đã bị mất việc làm. Tuy nhiên, GS-TS Costin Badica nhấn mạnh rằng điều này không đồng nghĩa sinh viên phải đối diện với cảnh thất nghiệp sau khi tốt nghiệp.

Để nâng cao năng lực cạnh tranh, sinh viên cần phải tập trung nhiều hơn vào nền tảng cơ bản, từ đó hiểu rõ vấn đề và biết diễn đạt một cách rõ ràng. Đồng thời, sinh viên cần hiểu rõ và học cách làm việc với AI, cũng như sáng tạo hơn trong công việc khi những thứ vốn phức tạp giờ đều có thể được tự động hóa.

Ông nhấn mạnh rằng mọi thứ rồi sẽ ổn, miễn là chúng ta học được cách thích nghi. Còn với những cơ sở giáo dục đại học, GS-TS Costin Badica cho biết nếu như trước đây trường thường tập trung dạy những kiến thức nền tảng và kỹ thuật rất chuyên sâu, thì nay phải đào tạo thêm cho sinh viên biết cách dùng AI.

Điều này không chỉ áp dụng với riêng kỹ sư công nghệ thông tin, mà ngay cả khi làm việc ngoài lĩnh vực công nghệ, các bạn cũng cần được đào tạo để biết cách sử dụng AI. GS-TS Huỳnh Văn Nam, công tác ở Trường sau Đại học Khoa học và Công nghệ tiên tiến thuộc Viện Khoa học và Công nghệ tiên tiến Nhật Bản (JAIST), kiêm Tổng biên tập Tạp chí quốc tế về Khoa học hệ thống và tri thức (IJKSS), cũng cho rằng sinh viên không cần phải lo lắng nhiều về thị trường lao động miễn là các bạn được đào tạo những kỹ năng cơ bản, cần thiết để thích nghi, đồng thời biết cách sử dụng AI hiệu quả cho công việc.

Nhu cầu nhân lực không quá bi quan khi Chính phủ đã thông qua chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050. Hội thảo ICCIES 2025 đã nhận được hơn 200 tham luận từ tác giả ở 36 quốc gia, trong đó 115 bài được chọn đăng trong 4 tập kỷ yếu của hội nghị.

Chính phủ Mỹ vừa công bố mức thuế mới đối với hàng hóa nhập khẩu, mang lại tín hiệu tích cực cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc phục hồi sản xuất và xuất khẩu. Trước đó, mức thuế cao từ Mỹ đã khiến nhiều doanh nghiệp Việt Nam tạm ngừng sản xuất, dẫn đến mất đơn hàng xuất khẩu. Tuy nhiên, với thông tin mới từ Chính phủ Mỹ, các doanh nghiệp đã có thể yên tâm tái sản xuất, và thị trường lao động cũng dần sôi động trở lại.

Các doanh nghiệp sản xuất hàng hóa xuất khẩu sang thị trường Mỹ đã có thể tái khởi động sản xuất, đồng thời các doanh nghiệp cũng bắt đầu nhận được đơn hàng trở lại từ các đối tác Mỹ. Ông Vương Siêu Tín, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gốm sứ Bình Dương, cho biết các doanh nghiệp trong hiệp hội đã có thêm nhiều đối tác liên hệ, ký hợp tác, đây là tín hiệu đáng mừng để ổn định sản xuất và lấy lại đà tăng trưởng.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn phải đối mặt với áp lực chia sẻ thuế và nỗi lo hạ tầng. Do đó, nhiều doanh nghiệp đã chủ động tìm kiếm và mở rộng sang các thị trường mới tiềm năng khác. Bên cạnh nỗ lực tự thân của doanh nghiệp, họ cũng mong muốn cơ quan chức năng hỗ trợ để có thể tìm kiếm được đơn hàng thông qua các hội nghị xúc tiến thương mại. Bà Huỳnh Đinh Khánh Linh, Giám đốc Trung tâm Thương mại Thế giới Bình Dương, khẳng định trung tâm sẽ chủ động kết nối với các sở, ngành để tổ chức các hội nghị xúc tiến thương mại, giúp doanh nghiệp có thêm cơ hội mới, tiếp cận các thị trường mới.

Các doanh nghiệp vẫn lo ngại về hạ tầng giao thông chưa đồng bộ và chi phí cảng biển cao, dẫn đến chi phí vận chuyển tăng cao. Ông Lê Văn Danh, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM, thừa nhận hạ tầng giao thông đang là điểm nghẽn lớn nhất trong hoạt động phát triển logistics và đang phối hợp với các đơn vị liên quan để rà soát, đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện hạ tầng giao thông.

Trong bối cảnh hiện nay, việc cải thiện hạ tầng giao thông và hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm đơn hàng là rất quan trọng. Các doanh nghiệp hy vọng rằng với sự hỗ trợ từ cơ quan chức năng, họ có thể vượt qua khó khăn và tiếp tục phát triển sản xuất, xuất khẩu. Đồng thời, việc mở rộng sang các thị trường mới cũng giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và tăng cơ hội kinh doanh.

Nhìn chung, mức thuế mới từ Mỹ đã mang lại tín hiệu tích cực cho các doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn cần phải nỗ lực để vượt qua các khó khăn và thách thức, đồng thời hy vọng rằng cơ quan chức năng sẽ hỗ trợ họ trong việc cải thiện hạ tầng giao thông và tìm kiếm đơn hàng.

Trong bối cảnh hiện nay, các trường cao đẳng đang đối mặt với thách thức trong việc tuyển sinh cho các ngành sức khỏe. Trường Cao đẳng Bình Thuận không nằm ngoài xu thế đó, và để tăng sức hút cho sinh viên, trường đã và đang thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ. Một trong những hướng đi quan trọng mà trường đã lựa chọn là tập trung vào phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên và tăng cường gắn kết với doanh nghiệp.

Thực tế cho thấy, một số ngành sức khỏe tại trường đang gặp khó khăn trong công tác tuyển sinh. Ngành điều dưỡng và y sĩ đa khoa, vốn là những ngành quan trọng trong lĩnh vực y tế, đang đối mặt với thách thức trong việc thu hút sinh viên. Tuy nhiên, bên cạnh đó, ngành dược lại đang chứng tỏ sức hút mạnh mẽ với số lượng nhập học tăng vọt trong những năm gần đây. Điều này cho thấy sự phân hóa rõ ràng trong lựa chọn ngành học của sinh viên.

Trước tình hình đó, Trường Cao đẳng Bình Thuận đã có những điều chỉnh trong chỉ tiêu đào tạo các ngành sức khỏe. Trường đã xác định cần phải bám sát thực tế nhu cầu của thị trường lao động để đào tạo. Điều này không chỉ giúp sinh viên có được cơ hội việc làm tốt hơn sau khi tốt nghiệp mà còn nâng cao chất lượng đào tạo của trường.

Một giải pháp quan trọng khác mà trường đã triển khai là tăng cường kỹ năng mềm cho sinh viên thông qua các môn học thiết thực. Môn học ‘Giao tiếp – Truyền thông giáo dục sức khỏe’ là một ví dụ điển hình. Qua môn học này, sinh viên được trang bị thêm kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm và khả năng truyền thông hiệu quả. Điều này giúp họ thích ứng tốt hơn với yêu cầu công việc thực tế và nâng cao sự tự tin khi hành nghề chăm sóc, truyền thông giáo dục sức khỏe trong môi trường y tế.

Ngoài ra, Trường Cao đẳng Bình Thuận cũng đẩy mạnh đào tạo theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp. Mô hình này không chỉ giúp đáp ứng nhu cầu lao động chất lượng cao của thị trường mà còn tạo điều kiện nâng cao chất lượng đào tạo và tăng sức hút cho ngành học. Các doanh nghiệp có thể đặt hàng đào tạo cho các ngành như điều dưỡng, và sinh viên có cơ hội được học tập trong môi trường thực tế, gần gũi với yêu cầu công việc.

Cơ hội việc làm của sinh viên ngành điều dưỡng ngày càng mở rộng ngoài môi trường bệnh viện truyền thống. Các lĩnh vực như chăm sóc người cao tuổi, y tế học đường, và sơ cứu tại doanh nghiệp đang ngày càng được quan tâm. Điều này không chỉ tạo ra nhiều cơ hội cho sinh viên tốt nghiệp mà còn góp phần đa dạng hóa môi trường làm việc trong ngành y tế.

Dù còn nhiều khó khăn phía trước, Trường Cao đẳng Bình Thuận đang tích cực điều chỉnh cách làm để thích ứng với tình hình mới. Bằng cách tăng cường đào tạo kỹ năng thực tiễn và liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp, trường đang nỗ lực nâng cao chất lượng đào tạo. Qua đó, các ngành sức khỏe tại trường không chỉ góp phần đào tạo nhân lực y tế chất lượng cao mà còn khẳng định vai trò quan trọng của mình trong hệ thống đào tạo.

Thông tin chi tiết có thể được tham khảo tại: …