Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến mới đây đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của ngành nông nghiệp trong nền kinh tế nước nhà. Trong năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của cả nước đã đạt mức cao kỷ lục với 62,5 tỷ USD, tăng 18,7% so với năm 2023. Trung Quốc tiếp tục là thị trường tiêu thụ hàng nông sản và thủy sản lớn nhất của Việt Nam. Tuy nhiên, vấn đề then chốt hiện nay là phải tổ chức sản xuất, chế biến và xuất khẩu một cách bền vững và lâu dài.

Gần đây, việc Trung Quốc đưa ra các quy định khắt khe về nhập khẩu sầu riêng đã dẫn đến việc từ chối nhập khẩu nhiều lô sầu riêng của Việt Nam, khiến giá sầu riêng giảm sâu. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có những biện pháp ứng phó cụ thể. Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, vào cuối tháng 5/2025, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy đã trực tiếp làm việc với Hải quan Trung Quốc. Hai bên đã thống nhất về việc củng cố ngành hàng và thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu sầu riêng một cách bền vững. Phía Trung Quốc đã phê duyệt bổ sung thêm gần 1.000 mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói.

Về lâu dài, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang đẩy mạnh nghiên cứu và chuyển giao ứng dụng công nghệ mới, chuyển đổi số trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ, quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc sầu riêng. Bộ cũng đang rà soát các phòng thí nghiệm ở các vùng miền và vùng trọng điểm sản xuất nông nghiệp để kiểm tra chất lượng hàng nông sản.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cũng cho biết, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang rà soát toàn bộ quy trình canh tác theo chuỗi của nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp. Bộ sẽ làm việc từ khâu chọn giống, trồng trọt, thu hoạch, thu mua, đóng gói, chế biến… và kiểm tra gắt gao các loại chất cấm trong phân bón và thuốc bảo vệ thực vật sản xuất trong nước và nhập khẩu.

Thủ tướng Chính phủ cũng đã có Công điện số 71/CĐ-TTg về một số nhiệm vụ thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu sầu riêng bền vững. Thủ tướng yêu cầu ngành nông nghiệp, chính quyền địa phương, doanh nghiệp và người trồng sầu riêng phải rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định về quản lý và sử dụng mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, bảo đảm công khai, minh bạch, khả thi, thống nhất và phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện thực tiễn của Việt Nam.

Trong bối cảnh thành phố Hồ Chí Minh đang nỗ lực tái định hình diện mạo thương mại đô thị, các chợ truyền thống – dù không còn là ‘ngôi sao’ trong chuỗi cung ứng hiện đại – vẫn giữ vai trò không thể thiếu. Để giữ gìn và phát triển đúng vai trò này, việc hiện đại hóa và tái cấu trúc các chợ theo định hướng quy hoạch đô thị mới là cần thiết.

Ông Lê Trường Sơn, Phó Tổng Giám đốc Saigon Co.op, cho biết rằng việc hiện đại hóa chợ truyền thống không hề đơn giản do vướng mắc lớn nhất hiện nay nằm ở cơ cấu sở hữu và vận hành hiện tại – vốn manh mún, phân tán và thiếu định hướng đầu tư bài bản. Một giải pháp được đề xuất là phân loại chợ thành hai nhóm chính: chợ đa năng như chợ Bến Thành, phục vụ cả mua sắm, du lịch và văn hóa; và chợ địa phương, đáp ứng nhu cầu thiết yếu cho cộng đồng, đặc biệt là người lao động và nhóm thu nhập thấp.

Bên cạnh đó, việc nâng cấp hạ tầng là yêu cầu cấp bách, khi nhiều chợ trung tâm như Bến Thành đang xuống cấp nghiêm trọng. Số hóa hoạt động chợ cũng là một hướng đi hiệu quả. Thay vì áp đặt một mô hình cứng nhắc, có thể học kinh nghiệm từ Indonesia – nơi cho phép tiểu thương tự lựa chọn công cụ số phù hợp, từ đó chủ động ứng dụng trong quản lý hàng hóa và thanh toán, tránh rào cản công nghệ hoặc tâm lý e ngại ban đầu.

Tái cấu trúc không gian thương mại trong siêu đô thị mới cũng là một nhiệm vụ quan trọng. Ngành Công Thương TPHCM đã xác định 5 định hướng trọng tâm trong giai đoạn sắp tới, bao gồm phát triển không gian thương mại – dịch vụ gắn với đô thị đa trung tâm, đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, tái cấu trúc chuỗi cung ứng cho các ngành hàng chiến lược, phát triển hạ tầng thương mại – logistics thông minh, và thúc đẩy liên kết vùng.

Cuối cùng, để khai thác hiệu quả thị trường, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ đặc thù tiêu dùng từng vùng, tránh triển khai dàn trải hoặc áp dụng chung một mô hình. Đầu tư bài bản, quy hoạch hợp lý và linh hoạt trong chuyển đổi số là những bước đi cần thiết để không chỉ giữ mà còn phát huy vai trò đặc biệt của các chợ truyền thống trong một đô thị hiện đại, đa trung tâm và hướng tới phát triển bền vững.