Trong thời gian gần đây, một loạt các vụ việc liên quan đến hành vi bắt cóc trực tuyến và lừa đảo qua mạng nhắm vào trẻ vị thành niên đã được ghi nhận, gây ra sự hoang mang trong dư luận xã hội. Các chuyên gia giáo dục và tâm lý học đã đưa ra nhiều khuyến nghị nhằm tăng cường vai trò phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc trang bị kiến thức và kỹ năng tự bảo vệ cho học sinh.

Tiến sĩ Vũ Thu Hương, chuyên gia giáo dục và nguyên giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, cho biết rằng trẻ vị thành niên thường có tâm lý ham khám phá, tò mò với những điều mới mẻ, thích thử thách và khát khao được công nhận. Điều này khiến các em dễ bị cuốn vào những lời dẫn dụ đầy tính kích thích từ kẻ xấu. “Trẻ em ở độ tuổi này thường có xu hướng tìm kiếm sự chú ý và chấp nhận từ người khác, và kẻ xấu thường lợi dụng điều này để tiếp cận và lừa đảo các em,” Tiến sĩ Hương nói.

Thạc sĩ Tâm lý học lâm sàng Nguyễn Văn Duẩn, chuyên gia tại Phòng Tâm lý học đường của Trường Trung học cơ sở và Trung học phổ thông Lê Quý Đôn, cho rằng trẻ em thiếu kỹ năng nhận diện và ứng phó với lừa đảo, đặc biệt là trong môi trường phi vật lý như không gian mạng, khiến nguy cơ bị tấn công ngày càng gia tăng. “Trẻ em cần được trang bị kỹ năng để nhận biết và ứng phó với các tình huống lừa đảo trực tuyến,” Thạc sĩ Duẩn nhấn mạnh.

Thầy Nguyễn Đức Phú, giáo viên kỹ năng sống của Trường Phổ thông liên cấp Phenikaa, chỉ ra rằng khi cha mẹ quá bận rộn, ít trò chuyện hoặc thường xuyên áp đặt, các em sẽ cảm thấy cô đơn. Khi đó, thế giới ảo trở thành nơi để các em tìm kiếm sự chia sẻ. Kẻ xấu chỉ cần lợi dụng kẽ hở này, đóng vai một người bạn thấu hiểu, kiên nhẫn lắng nghe là có thể dần dần thao túng tâm lý và chiếm được lòng tin của các em. “Vai trò của cha mẹ và nhà trường là rất quan trọng trong việc giáo dục và bảo vệ trẻ em,” thầy Phú nói.

Để bảo vệ trẻ, các chuyên gia khuyến nghị nhà trường và phụ huynh cần chủ động trang bị cho học sinh kỹ năng tự vệ thiết yếu trong thời đại số. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc tích hợp các buổi học về an toàn không gian mạng và kỹ năng nhận diện lừa đảo vào chương trình học cũng như các hoạt động ngoại khóa. Đồng thời, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục an toàn trên không gian mạng cho học sinh. Việc này có thể được thực hiện thông qua các hoạt động giáo dục toàn diện, nhất là trong việc trang bị kỹ năng phòng tránh và ứng phó với các tình huống rủi ro trực tuyến.

Tóm lại, không có giải pháp đơn lẻ nào là hoàn hảo. Chúng ta chỉ có thể bảo vệ con trẻ khi cả gia đình và nhà trường cùng chung tay hành động một cách quyết liệt và thấu hiểu. Sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường sẽ giúp trang bị cho trẻ em những kỹ năng cần thiết để tự bảo vệ mình trong thời đại số và ngăn chặn các hành vi lừa đảo trực tuyến.