Cuộc điều tra về vụ tai nạn nghiêm trọng của chuyến bay 171 thuộc hãng hàng không Air India đang tập trung vào tiền sử bệnh án của phi công, sau khi cơ trưởng Sumeet Sabharwal, người điều khiển chiếc Boeing 787 Dreamliner, gặp phải vấn đề về sức khỏe tâm thần. Vụ tai nạn đã xảy ra khi chiếc máy bay lao xuống một khu dân cư tại Ahmedabad, khiến 242 người thiệt mạng, chỉ có một hành khách sống sót.

Theo báo cáo sơ bộ do giới chức Ấn Độ công bố, có dấu hiệu cho thấy công tắc điều khiển luồng nhiên liệu tới cả hai động cơ của máy bay đã bị tắt ngay sau khi cất cánh, dẫn đến việc động cơ ngừng hoạt động và máy bay mất kiểm soát. Cục Điều tra Tai nạn Máy bay Ấn Độ (AAIB) cho biết trong đoạn ghi âm buồng lái, một phi công đã hỏi người còn lại tại sao lại cắt nhiên liệu, và người kia khẳng định mình không thực hiện hành động đó.

Đơn xin nghỉ phép của Cơ trưởng Sabharwal với lý do trầm cảm sau cái chết của mẹ đã làm dấy lên câu hỏi liệu các biện pháp đánh giá và bảo vệ sức khỏe tâm thần cho phi công hiện nay có thực sự đầy đủ và hiệu quả hay không. Tổng Giám đốc điều hành Air India cảnh báo rằng cuộc điều tra vẫn đang được tiến hành, đồng thời nhấn mạnh trong một cuộc họp nội bộ với nhân viên rằng việc vội vàng đưa ra bất kỳ kết luận nào vào thời điểm này là thiếu thận trọng.

Các chuyên gia cho biết các sự cố do lỗi con người từ lâu đã thường xuyên xảy ra trong ngành hàng không, và các vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần cũng là một yếu tố không thể bỏ qua. Nhiều chuyên gia trong ngành cũng cảnh báo rằng hiện nay các biện pháp hỗ trợ tâm lý dành cho phi công và các nhân sự khác trong ngành hàng không vẫn còn rất hạn chế.

Những vụ tai nạn thảm khốc do phi công tự sát đã thôi thúc các chuyên gia nghiên cứu về sức khỏe tâm thần của phi công. Một số vụ tai nạn, như vụ việc của hãng Germanwings năm 2015 và vụ mất tích của máy bay MH370, đã dấy lên nhiều giả thuyết về sức khỏe tâm thần của phi công.

Lỗ hổng trong hệ thống đánh giá sức khỏe tâm thần phi công cũng là một vấn đề được quan tâm. Các chuyên gia cho biết rằng các yêu cầu khắt khe về sức khỏe tâm thần có thể khiến nhiều phi công cố tình che giấu thông tin sức khỏe hoặc tránh kiểm tra sức khỏe tâm thần vì sợ bị sa thải.

Để giảm thiểu nguy cơ phi công có ý định tự tử chiếm quyền điều khiển máy bay, một số biện pháp đã được đề xuất, như thay đổi thiết kế cửa buồng lái. Tuy nhiên, các nhà chức trách thì phản đối việc thay đổi thiết kế cửa buồng lái, lý giải rằng hệ thống khóa tinh vi hiện nay nhằm ngăn chặn các vụ không tặc xâm nhập buồng lái và cướp máy bay.

Các chuyên gia trong ngành hàng không cho biết cần nhiều hơn nữa các biện pháp khuyến khích phi công và những nhân sự hàng không khác chủ động lên tiếng về sức khỏe tâm thần. Hiệp hội Hàng không Hoàng gia (RAeS) đã công bố một báo cáo làm rõ những thách thức mà các vấn đề sức khỏe tâm thần cùng với sự thiếu hụt hỗ trợ đang đặt ra cho ngành hàng không toàn cầu.

Trung đoàn 940 hoàn thành xuất sắc ban bay đầu tiên tại sân bay Kép

Trung đoàn 940 đã hoàn thành xuất sắc ban bay đầu tiên tại sân bay Kép, chuẩn bị cho nhiệm vụ diễu binh, diễu hành trong dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh. Hoạt động này là bước chuẩn bị quan trọng cho các ban bay tiếp theo và công tác hiệp đồng huấn luyện giữa các đơn vị.

Ngay từ sáng sớm, tại sân bay Kép, mọi công tác chuẩn bị cho ban bay đã diễn ra khẩn trương và nghiêm túc. Các thành phần bảo đảm nhanh chóng vào vị trí, triển khai nhiệm vụ với tinh thần trách nhiệm cao, chấp hành nghiêm kỷ luật, thực hiện đúng quy trình bay, bảo đảm an toàn tuyệt đối. Tất cả các thành phần đều nắm chắc số liệu bay, đường bay, làm tốt công tác hiệp đồng giữa phi công với chỉ huy bay và các máy bay.

Trung đoàn 940 đã chủ động xây dựng kế hoạch bảo đảm an toàn bay, giao nhiệm vụ cụ thể cho lực lượng tham gia thực hiện nhiệm vụ, tổ chức cho chỉ huy bay, phi công học tập quy chế các sân bay cất hạ cánh và dự bị, phương án xử lý các tình huống bất trắc trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.

Kết thúc ban bay đầu tiên tại sân bay Kép, 100% các chuyến bay đều hoàn thành tốt nhiệm vụ, đạt mục đích, yêu cầu đề ra và bảo đảm an toàn tuyệt đối về người và trang bị kỹ thuật. Qua hoạt động này, đội ngũ phi công – cán bộ được tiếp tục rèn luyện, củng cố kỹ năng, nâng cao trình độ kỹ thuật – chiến thuật bay, bản lĩnh chỉ huy và khả năng xử lý tình huống trên không, tạo nền tảng vững chắc cho các nhiệm vụ bay phục vụ các hoạt động chào mừng các ngày lễ lớn của dân tộc.

Trước đó, ngày 24-7, 8 chiếc máy bay Yak-130 thuộc Trung đoàn 940, đã chuyển sân thành công từ sân bay Phù Cát ra sân bay Kép, sẵn sàng tham gia nhiệm vụ diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9. Theo kế hoạch, 9 tốp bay với 30 máy bay gồm trực thăng, C295, C212i, Yak-130, L-39NG, Su-30MK2 sẽ có màn bay chào mừng A80. Trong đó, sẽ sử dụng 3 sân bay cất, hạ cánh gồm Hòa Lạc, Gia Lâm (Hà Nội) và Kép (Bắc Ninh).

Theo đánh giá của thủ trưởng Sư đoàn 371, đây là hoạt động bay có quy mô lớn và phức tạp nhất từ trước đến nay.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 23.7 thông báo nước này đã mất một chiếc tiêm kích Mirage 2000 trong một nhiệm vụ bay vào tối ngày 22.7. Tuy nhiên, ông Zelensky nhấn mạnh rằng máy bay không bị lực lượng Nga bắn hạ.

‘Thật không may, chúng tôi đã mất chiến đấu cơ. Một máy bay của Pháp, rất hiệu quả, một trong những chiếc Mirage. Phi công đã thoát hiểm an toàn’, ông Zelensky nói với báo chí.

Không quân Ukraine cho biết sự cố xảy ra trong một nhiệm vụ bay vào tối ngày 22.7 và không có thương vong trên mặt đất. Phi công đã báo cáo về sự cố, thực hiện các thao tác nghiệp vụ và sử dụng ghế phóng thoát hiểm an toàn.

Chiếc Mirage 2000 là một phần của hỗ trợ quân sự mà Pháp cung cấp cho Ukraine nhằm cải thiện năng lực tác chiến trên không. Các phi công và thợ máy Ukraine đã được huấn luyện tại Pháp để vận hành tiêm kích Mirage. Mẫu máy bay này đã trải qua những sửa đổi để giúp Ukraine đối phó với các biện pháp gây nhiễu của Nga.

Mirage 2000 là tiêm kích một động cơ do hãng Dassault Aviation của Pháp chế tạo. Hơn 600 chiếc Mirage đã được xuất xưởng và nằm trong biên chế của một số quốc gia. Máy bay Mirage 2000 có thể đạt vận tốc 2.700 km/giờ, chiều dài 14 m, sải cánh 9 m, trần bay 18 km, trang bị 9 giá treo vũ khí.

Chương trình sản xuất tiêm kích Mirage 2000 đã dừng vào năm 2007. Pháp có kế hoạch loại biên chiến đấu cơ Mirage 2000 để nhường chỗ cho dòng tiêm kích Rafale hiện đại hơn.

Một số chiếc Mirage đã được chuyển giao cho Ukraine, đây cũng là một trong số ít mẫu chiến đấu cơ mà Kyiv nhận được từ các đối tác phương Tây, bên cạnh tiêm kích F-16 do Mỹ sản xuất.

Việc mất một chiếc Mirage 2000 là một tổn thất đáng kể đối với Ukraine, nhưng cũng cho thấy khả năng sẵn sàng ứng phó và đảm bảo an toàn của phi công. Sự hỗ trợ của Pháp và các đối tác phương Tây đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Ukraine nâng cao năng lực quốc phòng và đối phó với các thách thức an ninh.

Những thông tin chi tiết hơn về sự cố và nguyên nhân dẫn đến việc mất máy bay sẽ được điều tra và công bố sau.

Ủy ban Điều tra Tai nạn Hàng không và Đường sắt Hàn Quốc (ARAIB) đã tổ chức cuộc họp với gia đình các nạn nhân trong vụ tai nạn máy bay của Jeju Air tại sân bay Muan vào cuối tuần trước. Tại đây, họ đã cung cấp thông tin sơ bộ về kết quả điều tra nguyên nhân của vụ tai nạn.

ARAIB cho biết, phi công trên chuyến bay đã phạm sai lầm nghiêm trọng khi không tắt động cơ bị hư hại đúng cách. Cụ thể, mặc dù động cơ bên phải bị hư hỏng nặng do va chạm với chim, phi công lại vô tình tắt động cơ bên trái, vốn vẫn hoạt động bình thường. Lỗi này có thể xuất phát từ sự nhầm lẫn trong tình huống khẩn cấp.

ARAIB cũng cho biết dữ liệu từ chuyến bay và bản ghi âm trong buồng lái cho thấy một phi công đã ra lệnh tắt động cơ số hai – tức động cơ bên phải, nhưng thực tế động cơ số một ở bên trái lại bị tắt. Kết quả phân tích động cơ ở Pháp sau đó cũng khẳng định động cơ bên trái không có dấu hiệu bất thường và hoạt động bình thường trước khi bị tắt. Điều này chứng tỏ việc tắt động cơ là do hành động của con người, không phải do trục trặc kỹ thuật.

Ngoài ra, phi công cũng đã kích hoạt hệ thống dập lửa ở động cơ bên trái, khiến nó không thể được tái kích hoạt trong chuyến bay. Tình huống này đã dẫn đến việc máy bay mất hoàn toàn lực đẩy và điện năng từ cả hai động cơ khi hạ cánh.

ARAIB cũng nhận thấy cơ chế hạ càng đáp của máy bay không được kích hoạt trong quá trình này, cho thấy phi công không tính đến việc thả càng đáp khi hạ cánh khẩn cấp. Cơ quan này sẽ tiếp tục điều tra về quy trình huấn luyện và khả năng ứng phó tình huống khẩn cấp của hai phi công liên quan.

Vụ tai nạn của Jeju Air đã gây ra sự phẫn nộ từ các gia đình nạn nhân, những người cho rằng ARAIB đã bỏ qua các vấn đề quan trọng khác như hạ tầng sân bay và khả năng xảy ra lỗi kỹ thuật. Một thảm kịch tương tự từng xảy ra vào năm 2015 khi chuyến bay của TransAsia Airways bị rơi do phi công tắt nhầm động cơ.

Máy bay Jeju Air chở 181 người đã đâm phải chim và gặp sự cố khi hạ cánh xuống sân bay Muan vào ngày 29/12/2024. Dù đã cố gắng tăng ga và lượn vòng, máy bay vẫn lao ngoài đường băng, đâm vào tường bê tông và bốc cháy dữ dội, khiến 179 người thiệt mạng. Đây là thảm kịch hàng không nghiêm trọng nhất tại Hàn Quốc từ trước đến nay.

Thông tin về vụ tai nạn máy bay Jeju Air tại Hàn Quốc.

Ngày 18-7, một sự việc bất ngờ đã xảy ra trên đường bay của chiếc máy bay chở khách Delta3788 của hãng hàng không Delta, do SkyWest vận hành, tại Bắc Dakota, Mỹ. Một máy bay ném bom B-52 đã xuất hiện trên đường bay của chiếc máy bay chở khách, khiến phi công phải thực hiện hành động bất ngờ để tránh va chạm.

Đoạn video do một nữ hành khách ghi lại cho thấy phi công đã xin lỗi hành khách vì phải thực hiện “hành động hung hãn” nhằm tránh va chạm với máy bay ném bom B-52. Vụ việc xảy ra khi máy bay của SkyWest đang chuẩn bị hạ cánh tại sân bay quốc tế Minot ở bang Bắc Dakota. Phi công đã thông báo với hành khách rằng ông phải thay đổi hướng bay do khoảng cách giữa máy bay với máy bay phía trước không đủ xa trên đường tiếp cận sân bay.

Nữ hành khách Monica Green, người đã ghi lại đoạn video, cho biết phi công đã tường thuật rất chi tiết về mọi thứ đã xảy ra và có thể nhận thấy ông ấy đang run rẩy. Tuy nhiên, bà Green khen ngợi phi công vì đã xử lý tình huống một cách chuyên nghiệp. “Phi công đã rất chuyên nghiệp và lịch sự trong suốt quá trình”, bà Green nói.

Theo báo cáo từ phía SkyWest, tháp kiểm soát không lưu đã cho phép máy bay tiếp cận sân bay nhưng phi công đã “bay vòng lại khi phát hiện có một máy bay khác xuất hiện trên đường bay của họ”. Không quân Mỹ cũng cho biết họ đang xem xét các báo cáo về một máy bay quân sự “hoạt động trong cùng không phận” với một máy bay thương mại.

Một chiếc B-52 thuộc biên chế Căn cứ Không quân Minot đã thực hiện chuyến bay qua Hội chợ Bang Bắc Dakota vào tối ngày 18-7. Chuyến bay Delta3788 do SkyWest vận hành đã hạ cánh an toàn tại sân bay Minot sau khi đánh một vòng trên không. SkyWest đang tiếp tục điều tra vụ việc.

Chiếc máy bay chở khách là một chiếc Embraer E175, có thể chở tối đa trên dưới 80 hành khách. Chiếc máy bay ném bom B-52 Stratofortress là một trong những máy bay quân sự nổi tiếng của Không quân Mỹ, với khả năng thực hiện các nhiệm vụ chiến lược và tác chiến trên không.

SkyWest đã cam kết điều tra vụ việc và đảm bảo rằng tất cả các biện pháp an toàn cần thiết đã được thực hiện để tránh các sự việc tương tự trong tương lai. Sự việc này cũng làm nổi bật tầm quan trọng của việc phối hợp và giao tiếp giữa các cơ quan kiểm soát không lưu và các phi công trong quá trình bay.

Sau vụ rơi máy bay của Air India gần đây, câu hỏi về sức khỏe tâm lý của phi công đã trở thành một vấn đề nóng trong ngành hàng không. Các nhà điều tra đang nghiên cứu hồ sơ y tế của cơ trưởng Sumeet Sabharwal, người điều khiển chuyến bay Air India 171, gặp nạn vào ngày 12/6, khiến 241 người thiệt mạng. Thông tin cho biết cơ trưởng Sabharwal từng nghỉ phép vì lý do tang chế và có dấu hiệu trầm cảm đã làm dấy lên quan ngại về khía cạnh tâm lý trong ngành hàng không.

Air India đã nhấn mạnh rằng cuộc điều tra vẫn đang diễn ra và chưa thể kết luận điều gì. Tuy nhiên, sự việc này không phải là trường hợp đơn lẻ. Ngành hàng không đã chứng kiến nhiều thảm kịch được cho là nguyên nhân từ khủng hoảng tâm thần của phi công. Một trong những trường hợp nổi tiếng là vụ Germanwings năm 2015, khiến 150 người thiệt mạng, khi cơ phó Andreas Lubitz cố tình khóa cửa buồng lái, điều khiển máy bay lao vào núi tại Pháp. Điều tra cho thấy Lubitz từng bị trầm cảm nặng và che giấu bệnh.

Tương tự, giả thuyết về vụ tự sát của cơ trưởng cũng được đặt ra trong vụ mất tích của chuyến bay MH370 năm 2014. Cựu Thủ tướng Australia Tony Abbott vào năm 2020 cho biết các quan chức Malaysia từ sớm đã tin đây là một vụ “giết người do tự sát”. Cuộc tìm kiếm chiếc máy bay đã bị đình chỉ vào tháng 1/2017 sau khi không tìm thấy dấu vết nào trong vùng tìm kiếm rộng 46.000 dặm vuông.

Ngoài ra, một vụ tai nạn năm 2013 của hãng hàng không Mozambique cũng được xác định là do cơ trưởng cố tình điều khiển máy bay rơi xuống đất, sau khi nhốt cơ phó bên ngoài buồng lái.

Các chuyên gia cho rằng ngành hàng không vẫn chưa có biện pháp đầy đủ để xử lý vấn đề tâm lý của phi công. Dữ liệu cho thấy nếu tính riêng các vụ tai nạn do phi công tự sát, có thể là nguyên nhân tử vong lớn thứ hai trong các vụ rơi máy bay phương Tây từ năm 2012.

Phi công bắt buộc phải trải qua kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhưng nhiều người tránh né vì sợ mất giấy phép bay. Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy hơn 56% phi công Mỹ từng né tránh việc khám sức khỏe vì lo ngại ảnh hưởng đến công việc.

Chuyên gia hàng không Marc Atherton nhận định: “Ngành hàng không toàn cầu có hệ thống quản lý rủi ro rất tốt về kỹ thuật và vận hành, nhưng lại thiếu chiến lược rõ ràng cho sức khỏe tâm thần – yếu tố sống còn trong an toàn bay”.

Tổ chức IPAAC – liên minh quốc tế hỗ trợ đồng nghiệp ngành hàng không – cũng cho rằng sức khỏe tinh thần nên được xem là một phần cấu thành an toàn bay. Họ kêu gọi mở rộng các chương trình hỗ trợ ẩn danh giữa các nhân viên cùng ngành để giúp phát hiện và can thiệp sớm.

Sau thảm kịch Germanwings, một số đề xuất cải tiến thiết kế cửa buồng lái nhằm tránh việc một phi công cố ý nhốt người còn lại bên ngoài – được đưa ra. Tuy nhiên, giới chức cảnh báo thay đổi đó có thể làm tăng nguy cơ bị xâm nhập buồng lái từ bên ngoài.

Năm 2023, Hội Hàng không Hoàng gia Anh (RAeS) công bố báo cáo cảnh báo rằng dù ngành hàng không đã có nỗ lực hỗ trợ nhân viên đối mặt với vấn đề tâm lý, nhưng vẫn thiếu hệ thống quản lý rủi ro tâm thần hiệu quả ngay từ đầu.

“Đã có nhiều tiến bộ toàn cầu trong lĩnh vực này”, ông Dave Fielding – Chủ tịch IPAAC chia sẻ. “Nhưng tất cả vẫn đang ở giai đoạn sơ khai và cần tiếp tục nỗ lực mạnh mẽ hơn”, ông nói.

Không quân Việt Nam đã thực hiện một màn biểu diễn ấn tượng trên bầu trời Thủ đô Hà Nội nhân dịp Quốc khánh 2/9, đánh dấu một bước tiến vượt bậc về huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu của lực lượng Không quân nhân dân Việt Nam. Đây là lần đầu tiên sau 40 năm, sự kiện này là một cột mốc quan trọng trong lịch sử của Không quân nhân dân Việt Nam.

Thượng tá Nguyễn Huy Hoàng, phi công lái chính của Phi đội 2, đã chia sẻ về quá trình luyện tập để thực hiện màn biểu diễn này. Ngay khi nhận được kế hoạch luyện tập phục vụ lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, toàn thể phi đội và Lữ đoàn đã nhanh chóng triển khai công tác chuẩn bị. Quá trình luyện tập được thực hiện một cách nghiêm túc và chặt chẽ, với việc chuẩn hóa và đồng bộ mọi động tác.

Đội hình luyện tập được thực hiện với 2 chiếc CASA212 cùng cất cánh. Từ thời điểm thả phanh, mọi thao tác đều được thực hiện đồng thời. Đội trưởng thực hiện động tác nào, đội viên thực hiện theo y hệt, đúng như đội hình biên đội đã được tính toán kỹ lưỡng về cự ly và giãn cách. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng và nghiêm túc này đã giúp cho màn biểu diễn đạt được sự chính xác và đồng bộ cao.

Thượng tá Nguyễn Quân Anh, Phó Trưởng phòng Quân huấn, Lữ đoàn 918, cũng đã chia sẻ về quá trình chuẩn bị cho màn biểu diễn này. Ngay sau khi nắm được chủ trương của Bộ Quốc phòng về tổ chức bay diễu binh phục vụ nhiệm vụ A80, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn 918 đã khẩn trương chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trong toàn Lữ đoàn tiến hành công tác chuẩn bị đồng bộ.

Với vai trò vừa là phi công, vừa phụ trách công tác huấn luyện, Thượng tá Nguyễn Quân Anh và các đồng chí đã xây dựng các bài bay đội hình, trình lên cấp trên để thẩm định và phê chuẩn. Bài bay lần này là nội dung huấn luyện mới với lực lượng Casa. Toàn bộ quá trình được ghi hình, rút kinh nghiệm kỹ càng để đảm bảo sự an toàn và thành công của màn biểu diễn.

Trung tá Vũ Mạnh Tuyền, Phó Phi đội trưởng Phi đội Kỹ thuật – Phi đội Tuần thám hiểm, cũng đã chia sẻ về công tác kỹ thuật trong quá trình chuẩn bị. Đơn vị đã bắt đầu công việc từ 4h sáng, thực hiện nghiêm quy trình kỹ thuật. Đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng nên toàn đơn vị đều nâng cao tinh thần trách nhiệm.

Trên mỗi máy bay, quy trình kỹ thuật được thực hiện đầy đủ theo đúng chỉ dẫn của nhà sản xuất. Mặc dù công tác kỹ thuật hàng ngày vốn đã rất chặt chẽ, nhưng với nhiệm vụ lần này, đơn vị càng nâng cao tinh thần trách nhiệm và làm việc kỹ lưỡng hơn bao giờ hết. Sự chuẩn bị kỹ lưỡng và nghiêm túc của các đơn vị đã giúp cho màn biểu diễn thành công và ấn tượng.