Hà Tĩnh, một tỉnh nông nghiệp với đa số dân số sinh sống ở vùng nông thôn, đang nổi lên với hơn 150.000 hộ nông dân đăng ký danh hiệu sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp. Những cá nhân này được xem là “hạt mầm” quan trọng để hình thành và phát triển các doanh nghiệp tư nhân ở khu vực nông thôn. Với gần 224.000 hội viên tham gia tổ chức hội nông dân, Hà Tĩnh đã tạo điều kiện thuận lợi cho hội viên đầu tư mở rộng sản xuất, áp dụng công nghệ hiện đại để nâng cao chất lượng và giá trị của các sản phẩm nông nghiệp.

Nhiều nông dân đã xây dựng được cơ sở sản xuất bài bản, hình thành doanh nghiệp và trở thành lực lượng nòng cốt trong việc hình thành nền kinh tế tư nhân ở khu vực nông thôn. Một ví dụ điển hình là Châu Thị Hồng Hà, một nông dân chính hiệu và cũng là hội viên xuất sắc của Hà Tĩnh. Khởi nghiệp từ một vài con hươu chỉ với mục đích cải thiện đời sống gia đình, sau hơn 30 năm, gia đình bà đã gây dựng nên trang trại chăn nuôi hươu có quy mô hàng trăm con. Hiện tại, vợ chồng bà đã thành lập Doanh nghiệp tư nhân nhung hươu Thuận Hà, chuyên kinh doanh các sản phẩm từ hươu, với 3 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Không chỉ riêng bà Hà, nhiều hội viên nông dân ở Hà Tĩnh đã và đang chuyển mình mạnh mẽ, trở thành những “doanh nhân nông thôn”, làm chủ mô hình sản xuất lớn, tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương. Tuy nhiên, các mô hình kinh tế tư nhân từ hội viên nông dân vẫn gặp không ít rào cản, từ thiếu vốn, khó tiếp cận thị trường, công nghệ còn hạn chế cho đến thiếu kỹ năng quản lý, điều hành.

Để tháo gỡ những vướng mắc và tạo điều kiện tốt hơn nữa cho những nông dân trở thành doanh nhân, ông Trần Đình Ước – Phó Chủ tịch Hội Nông dân (Ủy ban MTTQ tỉnh) cho biết: “Hội viên nông dân sản xuất – kinh doanh giỏi chính là mắt xích quan trọng, giúp nông thôn thoát khỏi tư duy sản xuất nhỏ lẻ, hướng đến nền kinh tế hàng hóa bền vững. Hiện nay, kinh tế nông hộ đang là mô hình kinh tế chính ở khu vực nông thôn.”

Từ thực tiễn, việc nhìn nhận đúng vai trò của kinh tế nông hộ và có chính sách phát triển phù hợp sẽ không chỉ nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp mà còn góp phần hình thành một khu vực kinh tế tư nhân năng động, sáng tạo và bền vững. Hội Nông dân tỉnh đang tích cực triển khai các nội dung Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2018 của Bộ Chính trị có thể tải tại đây .

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang phát triển nhanh chóng, vai trò của ngành nông nghiệp trong việc đảm bảo an ninh lương thực và phát triển bền vững được khẳng định ngày càng rõ ràng. Tại Việt Nam, một quốc gia với nền kinh tế nông nghiệp lâu đời, sự phát triển của ngành nông nghiệp không chỉ góp phần vào tăng trưởng kinh tế mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của hàng triệu người dân nông thôn. Trong đó, Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân nông thôn.

Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam là một tổ chức nghề nghiệp quan trọng, có nhiệm vụ kết nối và hỗ trợ các tổ chức, doanh nghiệp, và cá nhân đang hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Thông qua việc tạo điều kiện cho sự hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm, Tổng hội đóng góp vào việc tăng cường hiệu quả sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Hơn nữa, với vai trò là một cầu nối giữa các hội viên và Chính phủ, Tổng hội tham gia vào quá trình xây dựng và thực thi các chính sách nông nghiệp, góp phần tạo ra một môi trường pháp lý thuận lợi cho sự phát triển của ngành nông nghiệp.

Một trong những nhiệm vụ quan trọng của Tổng hội là tham gia vào các hoạt động nghiên cứu, tư vấn chính sách và hỗ trợ kỹ thuật nhằm hiện đại hóa sản xuất nông nghiệp. Bằng cách cung cấp thông tin và kiến thức mới nhất về công nghệ và quản lý sản xuất, Tổng hội hỗ trợ các nông hộ và doanh nghiệp nâng cao hiệu suất và chất lượng sản phẩm, từ đó tăng thu nhập và cải thiện điều kiện sống. Bên cạnh đó, Tổng hội cũng tích cực tham gia vào việc xây dựng và triển khai các chương trình đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng và kiến thức cho người dân nông thôn, góp phần nâng cao trình độ chuyên môn và quản lý của đội ngũ này.

Ngoài ra, Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam còn đóng vai trò bảo vệ quyền lợi và thúc đẩy sự phát triển của các hội viên. Bằng cách đại diện cho tiếng nói của các hội viên trong quá trình xây dựng chính sách và giải quyết các vấn đề liên quan, Tổng hội đảm bảo rằng quyền lợi của các thành viên được quan tâm và bảo vệ. Sự hỗ trợ và đại diện này không chỉ góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp mà còn nâng cao vị thế và vai trò của các hội viên trong xã hội.

Cuối cùng, Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam đóng góp vào sự phát triển chung của nền kinh tế và xã hội Việt Nam. Bằng cách thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp, Tổng hội góp phần vào việc đảm bảo an ninh lương thực, tăng thu nhập cho người dân nông thôn và bảo vệ môi trường. Qua đó, Tổng hội hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững và góp phần vào sự thịnh vượng của đất nước.

Thông tin thêm về Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam có thể được tìm thấy tại trang web chính thức của tổ chức này.

Ngày 18/7/2025, tại TP.HCM, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam đã chủ trì Diễn đàn ‘Giải pháp tăng sức cạnh tranh, thúc đẩy xuất khẩu các sản phẩm trái cây có lợi thế: Chanh leo, chuối, dứa, dừa’. Sự kiện này thu hút hàng trăm đại biểu tham gia trực tiếp và trực tuyến.

Theo Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Việt Nam hiện có hơn 1,3 triệu ha cây ăn quả, với sản lượng khoảng 15 triệu tấn mỗi năm. Trong đó, chuối chiếm 161.000 ha, dứa trên 52.000 ha, dừa gần 202.000 ha và chanh leo hơn 12.000 ha. Tất cả đều đang có xu hướng mở rộng xuất khẩu và phát triển chế biến sâu.

Tuy nhiên, những con số hiện tại cho thấy vẫn còn khoảng cách lớn so với tiềm năng đó. Nếu như dừa đã đạt mốc 1,1 tỷ USD xuất khẩu vào năm 2024, thì chuối mới đạt 380 triệu USD, chanh leo 222 triệu USD và dứa thậm chí chưa đến 50 triệu USD.

Tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam khẳng định cả 4 mặt hàng đều có lợi thế tuyệt đối hoặc tương đối, nhưng đang đối mặt với những hạn chế chung như giống cây trồng đơn điệu, thiếu khả năng chống chịu sâu bệnh; vùng nguyên liệu chưa đạt chuẩn; liên kết chuỗi lỏng lẻo; tỷ lệ chế biến còn thấp; thương hiệu quốc gia chưa hình thành.

Đặc biệt, Thứ trưởng Nam nhấn mạnh đến yêu cầu cấp thiết của một ‘cuộc cách mạng công nghệ’ trong lĩnh vực cây ăn quả, nhằm đưa các mặt hàng này lên quy mô xuất khẩu tỷ đô. Theo ông, đây có thể là khởi đầu cho một chương trình lớn cấp quốc gia. Nếu các hiệp hội ngành hàng đồng thuận, Nhà nước sẵn sàng phối hợp thúc đẩy quá trình chuyển đổi này.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam thông tin rằng Nghị định 88/2025/NĐ-CP và Nghị quyết 193/2025/QH15 đã tháo gỡ nhiều rào cản trong lĩnh vực nghiên cứu giống cây trồng, tạo hành lang pháp lý để các viện, trường tập trung cải tiến giống cây có khả năng kháng bệnh, cho năng suất cao.

Đồng thời, Nghị định 145/2025/NĐ-CP quy định rõ 17 nhiệm vụ cho chính quyền cấp xã trong việc xây dựng vùng nguyên liệu và cấp mã số vùng trồng. Đây là cơ sở để thúc đẩy liên kết giữa chính quyền địa phương, doanh nghiệp và hợp tác xã trong quản lý chuỗi cung ứng.

Cùng với định hướng chính sách mạnh mẽ, vai trò điều phối của hiệp hội ngành hàng và sự chủ động từ các doanh nghiệp, nông dân, Việt Nam hoàn toàn có thể hiện thực hóa mục tiêu đưa chanh leo, dứa, dừa và chuối trở thành các mặt hàng tỷ đô trong giai đoạn 2026-2027.

Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam Đặng Phúc Nguyên cho rằng, cây dứa là ví dụ điển hình về tiềm năng chưa được khai thác đúng mức. Quy mô thị trường dứa toàn cầu đã đạt khoảng 29 tỷ USD vào năm 2024, tăng trưởng bình quân 6,3%/năm.

Tuy nhiên, để tận dụng tiềm năng này, ông Nguyên cho rằng cần một chiến lược phát triển bài bản hơn. Trước hết là mở rộng vùng nguyên liệu đạt chuẩn, cải tiến giống, ứng dụng công nghệ nâng cao năng suất, đồng thời đầu tư vào hệ thống thủy lợi và hạ tầng phục vụ sản xuất.

TS. Trần Minh Hải, Phó Hiệu trưởng Trường Chính sách công và Phát triển nông thôn, nhấn mạnh vai trò then chốt của hợp tác xã trong quản lý mã vùng trồng, tổ chức sản xuất và đảm bảo chất lượng.

Từ bài học đơn đau đến định hình liên kết chuỗi, nhiều ý kiến kêu gọi khai thác giá trị gia tăng từ các phụ phẩm nông nghiệp. Doanh nhân Võ Quan Huy cho rằng chuối không chỉ là trái cây tươi, mà toàn bộ cây đều có thể chế biến thành thực phẩm, dược liệu, vật liệu sinh học hay phân bón.

Ngành hàng chuối cũng được kỳ vọng trở thành trụ cột mới trong chiến lược nông sản xuất khẩu. Theo ông Phạm Quốc Liêm, Chủ tịch Unifarm, mục tiêu 4 tỷ USD hoàn toàn khả thi nếu toàn ngành thống nhất áp dụng công nghệ cao, quản lý chặt chẽ chất lượng và mở rộng sản xuất quy mô lớn.

Tại hội nghị, đại diện các hiệp hội và cơ quan quản lý cũng nhấn mạnh vai trò của số hóa và bản đồ vùng trồng. Việc xây dựng bản đồ số vùng dừa là cấp thiết để truy xuất nguồn gốc, nâng cao giá trị và tín chỉ carbon.

Những sáng kiến và mô hình tiêu biểu trên cho thấy nếu có chiến lược bài bản, sự đồng hành giữa doanh nghiệp – nông dân – nhà nước, nông sản Việt hoàn toàn có thể vươn tầm quốc tế, không chỉ dừng ở vài trăm triệu USD mà tiến tới hàng tỷ USD xuất khẩu mỗi năm.