Ô nhiễm không khí

Hà Nội ô nhiễm không khí nghiêm trọng, sương mù dày đặc vào sáng 29/7, tầm nhìn hạn chế, đứng top 2 thế giới về ô nhiễm.

Hà Nội đứng đầu thế giới về ô nhiễm không khí với chỉ số AQI 189, vùng quê thủ đô bị bao phủ bởi bụi mịn trắng xóa.

Ô nhiễm không khí tại miền Bắc hiện đang ở mức nghiêm trọng, gây ảnh hưởng xấu tới nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt với người cao tuổi, phụ nữ mang thai, trẻ em và người có hệ miễn dịch yếu. Để bảo vệ sức khỏe, bạn nên đeo khẩu trang khi ra đường, rửa mũi họng bằng nước muối sinh lý và khám sức khỏe định kỳ.

Chất lượng không khí tại Kinshasa, Cộng hòa Dân chủ Congo hiện dưới mức tiêu chuẩn, đặc biệt vào ngày 8/8/2025, khi thành phố được xếp là nơi ô nhiễm nặng nhất thế giới. Nguyên nhân chính gồm đốt sinh khối, khí thải từ bếp củi gia đình và nhiên liệu rắn, cùng ô nhiễm từ các chất công nghiệp. Người dân được khuyến cáo tránh hoạt động ngoài trời và theo dõi thường xuyên mức chất lượng không khí.

Trí tuệ nhân tạo được sử dụng để dự báo ô nhiễm không khí, nhằm bảo vệ sức khỏe học sinh tại các trường học và giảm thiểu tác động xấu tới sức khỏe của trẻ em do ô nhiễm không khí gây ra.

Giảm ô nhiễm không khí có thể tăng tốc độ nóng lên toàn cầu. Loại bỏ khí thải SO₂ làm mất tác dụng làm mát của bụi bẩn. Để đối phó, cần giảm khí nhà kính như CO₂, methane và giải pháp bền vững như trồng cây, thu giữ carbon, chuyển đổi năng lượng. Chính sách môi trường và chống biến đổi khí hậu cần được thực hiện đồng bộ.

Ô nhiễm không khí có thể gây giảm chỉ số IQ ở trẻ. Các nhà nghiên cứu phát hiện, trẻ em tiếp xúc nhiều với chất hydrocarbon thơm đa vòng (PAH) khi còn trong bụng mẹ hoặc trong 5 năm đầu đời có chỉ số IQ thấp hơn 4-5 điểm. Điều này có thể bắt nguồn từ nhiều nguồn như: bếp gas, khói thuốc, hương, nến thơm, khí thải phương tiện giao thông…

Các nhà khoa học Cambridge phát hiện mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí và bệnh sa sút trí tuệ ở người lớn khỏe mạnh trước đây. Một nghiên cứu đánh giá có hệ thống 51 nghiên cứu cho thấy với mỗi 10 microgram/mét khối PM2.5, nguy cơ mắc bệnh sa sút trí tuệ của một cá nhân tăng 17% hoặc 13%. Nguyên nhân phổ biến nhất của sa sút trí tuệ là bệnh Alzheimer và tại Anh có khoảng 982.000 người mắc bệnh này.

Đài Tiền Phong tổ chức tọa đàm về chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện nhằm giảm ô nhiễm không khí, đặc biệt ở vành đai 1 của Hà Nội. Các chuyên gia cho rằng ô nhiễm từ giao thông chiếm 35%, trong đó khí thải xe giao thông là 12% và bụi từ hoạt động giao thông là 23%. Chuyển đổi thành công cần sự hợp tác của cả chính quyền và người dân, xây dựng cơ sở hạ tầng, hoàn thiện chính sách và tận dụng hệ thống cây xăng hiện có để chuyển đổi thành điểm sạc xe điện.

Xe máy là nguồn gây ô nhiễm khí thải lớn do tiêu thụ năng lượng cao và xả thải trực tiếp. Hiện Hà Nội có 450.000 xe máy, chiếm 75% phương tiện giao thông và gây 60% ô nhiễm không khí. Chuyển đổi sang xe điện đang được đề xuất để giảm ô nhiễm, nhưng cần giải quyết hạ tầng trạm sạc và xử lý rác thải pin.