Chương trình OCOP – Nâng tầm sản phẩm Việt: Từ làng quê ra thế giới

Tính đến tháng 7/2025, cả nước đã có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, thuộc 9.195 chủ thể OCOP, trong đó có 126 sản phẩm đạt chuẩn 5 sao cấp quốc gia. Đây là minh chứng rõ ràng cho chất lượng, tiềm năng và tính cạnh tranh của hàng Việt.

Tối 1/8/2025, tại không gian văn hóa giàu bản sắc của Hoàng thành Thăng Long, Hội chợ ‘Các sản phẩm OCOP xuất khẩu’ (VIETNAM OCOPEX 2025) chính thức khai mạc. Sự kiện do Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND TP Hà Nội, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam tổ chức – là hoạt động xúc tiến thương mại cấp quốc gia, nhằm đưa các sản phẩm OCOP của Việt Nam chạm đến thị trường quốc tế.

Hội chợ năm nay quy tụ 300 gian hàng đến từ hơn 200 đơn vị của 34 tỉnh, thành trên cả nước. Các sản phẩm trưng bày rất đa dạng: từ chè, cà phê, hạt điều, các sản phẩm chế biến, dược liệu, trầm hương, tinh bột nghệ, tổ yến… cho đến các dòng mỹ phẩm tự nhiên như dầu gội, serum, tinh dầu. Ngoài ra, sự kiện còn có sự góp mặt của các gian hàng quốc tế đến từ Peru, Lào, Campuchia, cùng nhiều đơn vị kết nối thương mại – thể hiện sự lan tỏa và tầm vóc ngày càng lớn của chương trình OCOP Việt Nam.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh: ‘Việt Nam không chỉ là quốc gia có thế mạnh xuất khẩu nông sản, mà còn sở hữu kho tàng sản phẩm địa phương giàu bản sắc và chất lượng cao. Chương trình OCOP chính là hình ảnh sống động về giá trị văn hóa bản địa gắn liền với sự phát triển kinh tế nông thôn’.

OCOP – Cầu nối giữa truyền thống và hội nhập

Sự phát triển của chương trình OCOP trong những năm gần đây đã mở ra hướng đi bền vững cho kinh tế nông thôn. Không chỉ giúp khai thác hiệu quả tiềm năng bản địa, khơi dậy giá trị văn hóa vùng miền, OCOP còn tạo động lực chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị. Các sản phẩm OCOP ngày càng đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, mẫu mã bao bì hiện đại, thân thiện môi trường – từ đó đủ điều kiện chinh phục các thị trường khó tính.

Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhận định: ‘OCOP không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về bản sắc Việt, về tinh thần đổi mới sáng tạo trong từng sản phẩm truyền thống. Đây là hướng phát triển đúng đắn, gắn sản phẩm nông thôn với chuỗi giá trị toàn cầu’.

Tại Hà Nội, theo ông Nguyễn Mạnh Quyền – Phó Chủ tịch UBND Thành phố – hiện toàn thành phố có 3.317 sản phẩm OCOP đã được đánh giá, phân hạng, chiếm 21,3% tổng sản phẩm OCOP của cả nước. Trong đó, có 6 sản phẩm đạt 5 sao, 22 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 1.571 sản phẩm 4 sao và 1.718 sản phẩm 3 sao.

Hà Nội xác định OCOP không chỉ đơn thuần là sản phẩm nông thôn, mà còn là sản phẩm văn hóa – cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc và hội nhập. Do đó, Thành phố sẽ tiếp tục đẩy mạnh hỗ trợ các chủ thể OCOP mở rộng thị trường, cải tiến mẫu mã, nâng cao giá trị, hướng đến xuất khẩu.

Hội chợ lần này là cơ hội lớn để doanh nghiệp Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung kết nối đối tác quốc tế, tìm kiếm đơn hàng xuất khẩu, đồng thời tiếp cận, học hỏi yêu cầu khắt khe của các thị hàng tiềm năng.

Điểm nhấn đặc biệt tại VIETNAM OCOPEX 2025 là việc Bộ Công Thương lần đầu tiên tổ chức hội chợ trên nền tảng số, mở ra không gian giao dịch trực tuyến, thuận tiện cho các doanh nghiệp và nhà nhập khẩu quốc tế tham gia trao đổi, đàm phán mà không cần trực tiếp có mặt tại Việt Nam.

Hàng chục nghìn sản phẩm OCOP được hình thành từ những làng quê Việt Nam nay đang dần ‘cất cánh’ ra thế giới. Mỗi sản phẩm là một câu chuyện của vùng đất, con người và văn hóa – từ bát chè Thái Nguyên đậm đà, hạt cà phê Buôn Ma Thuột thơm nồng, tinh dầu quế Trà My thanh khiết cho tới tổ yến Khánh Hòa quý giá… Tất cả đang được chuẩn hóa, nâng tầm để trở thành sản phẩm có giá trị gia tăng cao, mang thương hiệu Việt Nam ra quốc tế.

Chính sự hỗ trợ kịp thời của các cấp chính quyền, tổ chức xúc tiến thương mại, cùng với tư duy đổi mới của cộng đồng doanh nghiệp, hợp tác xã, đã tạo nên sức bật mạnh mẽ cho OCOP. Thay vì sản xuất theo lối cũ – nhỏ lẻ, thiếu định hướng thị trường – các chủ thể OCOP ngày nay đã chú trọng nghiên cứu thị hiếu người tiêu dùng, cải tiến bao bì, tiêu chuẩn hóa chất lượng, ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số để xây dựng thương hiệu bài bản hơn.

Để sản phẩm OCOP thực sự tạo dấu ấn ở thị trường quốc tế, theo ông Nguyễn Sinh Nhật Tân, các hoạt động xúc tiến thương mại đóng vai trò then chốt: ‘Cần đẩy mạnh kết nối các nhà phân phối quốc tế, tổ chức đào tạo kiến thức xuất khẩu cho các chủ thể OCOP, đồng thời hỗ trợ về tài chính, công nghệ, tiêu chuẩn hóa để OCOP trở thành thương hiệu hàng Việt uy tín toàn cầu’.

Từ những phiên chợ quê, hội làng, sản phẩm OCOP đang từng bước ‘có mặt’ trên các sàn thương mại điện tử, chuỗi siêu thị quốc tế, hội chợ triển lãm lớn… Khát vọng đưa đặc sản Việt ra thế giới – vốn từng là điều xa vời – nay đã hiện hữu và tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ.

Hội chợ các sản phẩm OCOP xuất khẩu (VIETNAM OCOPEX 2025) sẽ diễn ra từ ngày 1 – 3/8/2025, tại Hoàng thành Thăng Long – 19C Hoàng Diệu, Hà Nội. https://vietnamnet.vn

Ách tắc xuất khẩu nông sản sang châu Âu: Cảnh báo về chuỗi cung ứng và uy tín quốc tế

Tình trạng ùn ứ hàng loạt lô hàng nông sản xuất khẩu sang châu Âu do vướng mắc về thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đang trở nên cấp thiết. Nếu không có giải pháp kịp thời, sự cố này có thể đe dọa đến chuỗi cung ứng và uy tín của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Xuất khẩu nông sản sang châu Âu gặp trở ngại từ đầu tháng 7, khi nhiều lô hàng như thanh long, ớt, đậu bắp bị mắc kẹt vì thiếu giấy chứng nhận an toàn thực phẩm theo chuẩn EU. Các doanh nghiệp phản ánh rằng dù hồ sơ đã hoàn chỉnh, họ vẫn không rõ nên nộp cho cơ quan nào để được cấp giấy chứng nhận và phải chờ đợi trong bao lâu. Phía châu Âu kiểm soát rất chặt về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, và chỉ một lỗi nhỏ trong thủ tục cũng có thể khiến toàn bộ lô hàng bị từ chối, ảnh hưởng nặng nề đến danh tiếng và niềm tin của đối tác nhập khẩu.

Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận, cho biết rằng hàng trăm tấn thanh long của nông dân và doanh nghiệp đang tồn đọng trong kho, đứng trước nguy cơ hư hại, mất trắng nếu không được tháo gỡ kịp thời. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do từ ngày 1/7, EU bắt buộc giấy chứng nhận phải do cơ quan nhà nước của Việt Nam cấp, thay vì doanh nghiệp tự thực hiện hoặc thông qua bên thứ ba như trước.

Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã có văn bản hướng dẫn và đề nghị cơ quan chức năng địa phương chịu trách nhiệm kiểm tra và cấp chứng thư theo trình tự quy định. Tuy nhiên, trong bối cảnh chuyển giao, phân cấp phân quyền diễn ra trong thời gian quá ngắn, nhiều địa phương chưa kịp nắm bắt và triển khai kịp thời, dẫn đến ách tắc kéo dài.

Nếu không sớm khơi thông dòng chảy giấy tờ, nông sản Việt sẽ lỡ hẹn với một trong những thị trường tiềm năng nhất thế giới. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế trong nước mà còn làm giảm uy tín của Việt Nam trong việc cung cấp nông sản chất lượng cao cho thị trường quốc tế. Bởi vậy, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và doanh nghiệp để giải quyết kịp thời vướng mắc, đảm bảo hoạt động xuất khẩu được thông suốt.

Đề Xuất Hỗ Trợ 3.300 Xã Phường Bán Nông Sản Trực Tuyến

Một đề xuất hỗ trợ 3.300 xã phường trên cả nước bán nông sản trực tuyến đã được đưa ra bởi Giám đốc cơ quan xúc tiến thương mại của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Đề xuất này được ông Nguyễn Minh Tiến, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại Nông nghiệp và Môi trường, nêu tại tọa đàm ‘Niềm tin số: Tương lai của Thương mại điện tử’ hôm 17/7.

Ông Tiến cho biết, từ 1/7, cả nước có hơn 3.300 xã phường sau khi sắp xếp đơn vị hành chính. Để tận dụng kênh thương mại điện tử đang phát triển, cơ quan quản lý và nền tảng bán hàng có thể hợp tác để hỗ trợ từng xã tiếp cận thị trường này. Ông đề xuất hỗ trợ mỗi xã đều làm thương mại điện tử để các lãnh đạo địa phương có thể kể câu chuyện về nông sản, vùng nguyên liệu của mình và tạo được niềm tin cho người tiêu dùng.

Ông Tiến đã có kinh nghiệm hợp tác với nền tảng thương mại điện tử để đưa các sản phẩm nông sản bán trực tuyến và tạo hiệu ứng lan tỏa, thu hút sự chú ý và tăng mức độ nhận diện cho nông sản Việt. Ông cho rằng đã đến lúc nông sản thay vì cạnh tranh bằng giá, cần cạnh tranh bằng giá trị và chủ động tiếp cận thị trường nội địa 100 triệu dân chứ không chỉ ‘cái gì ngon nhất thì đem xuất khẩu’. Trong đó, kênh online thuận tiện trong việc kể câu chuyện sản phẩm và truy xuất nguồn gốc, nếu có sự phối hợp chặt chẽ giữa nền tảng thương mại điện tử và các cơ quan quản lý nhà nước.

Một số địa phương đã chủ động tiếp cận bán hàng online để tìm thêm đầu ra cho nông sản. Ví dụ, tại phiên livestream ‘Tự hào Hàng Việt’ ngày 28/4, hai lãnh đạo Sở Công Thương Thái Nguyên trực tiếp cùng gần 20 nhà sáng tạo nội dung giới thiệu các sản phẩm OCOP tiêu biểu của địa phương. Cuối tháng 6, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Phạm Văn Thịnh cùng cộng sự đã ‘chốt đơn’ thành công hơn 54 tấn vải thiều Lục Ngạn trong phiên livestream đặc biệt thuộc khuôn khổ Tuần lễ vải thiều Lục Ngạn – một phần kế hoạch chuyển đổi số của tỉnh.

Thị trường thương mại điện tử Việt Nam năm 2024 đạt kỷ lục giao dịch hơn 13,8 tỷ USD, tăng trưởng 40% so với năm trước đó. Nhóm bách hóa – thực phẩm có doanh số cao thứ tư trong các ngành hàng, với GMV gần 6.300 tỷ đồng, tăng gần 80% so với cùng kỳ 2023. Sendo từ sàn thương mại điện tử nội địa đa ngành đã quyết định chuyển hướng thành kênh chuyên doanh nông sản trực tuyến Sendo Farm từ tháng 4.

Đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, cơ quan này đang tập trung hỗ trợ các địa phương tiếp cận thị trường trực tuyến để tăng cường xúc tiến thương mại và quảng bá sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của từng vùng miền. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang tích cực phối hợp với các nền tảng thương mại điện tử lớn như Shopee, Tiki, Lazada để hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã và người dân tiếp cận thị trường trực tuyến.

Hỗ trợ bán hàng trực tuyến không chỉ giúp nông sản tiếp cận thị trường nội địa mà còn mở ra cơ hội xuất khẩu sang các thị trường quốc tế. Việc này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, nền tảng thương mại điện tử và các đơn vị sản xuất để đảm bảo chất lượng sản phẩm, truy xuất nguồn gốc và đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Các chuyên gia dự báo, thương mại điện tử sẽ tiếp tục là kênh bán hàng quan trọng của các doanh nghiệp trong thời gian tới. Việc hỗ trợ 3.300 xã phường bán nông sản trực tuyến không chỉ giúp tăng cường xúc tiến thương mại mà còn góp phần vào việc xây dựng một nền kinh tế số bền vững.

Trong thời gian gần đây, tình trạng ùn ứ hàng hóa xuất khẩu sang EU, đặc biệt là các mặt hàng như thanh long và hồ tiêu, đã và đang gây ra nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp Việt Nam. Vấn đề này bắt nguồn từ việc không có cơ quan Nhà nước nào cấp Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu, khiến cho hoạt động xuất khẩu bị đình trệ nghiêm trọng.

Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh Long Bình Thuận, cho biết rằng hoạt động xuất khẩu thanh long đang gặp phải khó khăn lớn với khoảng 100 tấn hàng hóa bị hư hỏng và hàng tồn kho lên đến 50-70 tấn. Tương tự, 2 doanh nghiệp thuộc Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam cũng đang tồn kho lượng hàng có giá trị khoảng 2,4 triệu USD và không thể xuất khẩu do thiếu Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.

Trước tình hình trên, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có những động thái nhằm giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp. Ông Nguyễn Quang Hiếu, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), cho biết cơ quan này đã có công văn hướng dẫn gửi các địa phương. Tuy nhiên, các sở địa phương cho rằng hướng dẫn đó chỉ áp dụng tại Việt Nam và cần bổ sung quy định theo yêu cầu của các nước nhập khẩu.

Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đang đề nghị sửa lại công bố thủ tục hành chính cho phù hợp. Việc điều chỉnh đang được gấp rút hoàn tất để đảm bảo hoạt động xuất khẩu không bị ảnh hưởng. Ngoài ra, Cục cũng đã gửi công văn đề nghị EU cho phép áp dụng mẫu giấy chứng nhận hiện tại, nhưng phía EU chưa có phản hồi.

Song song với đó, Sở An toàn thực phẩm TPHCM cũng đã có văn bản kiến nghị khẩn gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nêu ra hàng loạt bất cập cần Bộ hướng dẫn liên quan đến thủ tục kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm với thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu. Sở An toàn thực phẩm TPHCM kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường sớm ban hành quy định về hồ sơ, thủ tục cấp Giấy chứng nhận theo mẫu của nước nhập khẩu để kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp.

Có thể thấy, việc thiếu Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu đã gây ra nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc xuất khẩu hàng hóa sang EU. Do đó, việc giải quyết vấn đề này là rất cần thiết để đảm bảo hoạt động xuất khẩu được diễn ra suôn sẻ và giúp các doanh nghiệp Việt Nam có thể tiếp tục khai thác thị trường EU một cách hiệu quả.

Để tìm hiểu thêm về vấn đề này, có thể tham khảo thông tin tại https://www.chinhphu.vn/ hoặc https://moa.gov.vn/.

Chương trình ‘Mỗi xã một sản phẩm’ (OCOP) tại tỉnh Thái Nguyên đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong thời gian qua, góp phần quan trọng vào việc khẳng định thương hiệu nông sản và các sản phẩm đặc trưng của địa phương. Tính đến nay, toàn tỉnh Thái Nguyên đã có 560 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP từ 3 sao trở lên. Đáng chú ý, tỉnh đã có 10 sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia, bao gồm các sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm chức năng, sản phẩm chè, miến dong, du lịch văn hóa dân tộc và nấm hương.

Các sản phẩm OCOP 5 sao cấp quốc gia của tỉnh Thái Nguyên gồm: 03 sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Vicumax của Công ty cổ phần Công nghệ Dược liệu Bắc Hà; sản phẩm miến dong Tài Hoan của Hợp tác xã Tài Hoan; sản phẩm chè đinh và chè tôm nõn của Hợp tác xã Chè Hảo Đạt; sản phẩm du lịch văn hóa dân tộc Tày – Bản làng Thái Hải của Công ty TNHH Thái Hải; sản phẩm miến dong của Hợp tác xã Miến Việt Cường; sản phẩm trà tôm nõn hương quê của Hợp tác xã Nông sản Phú Lương và sản phẩm nấm hương của Công ty TNHH Công nghệ sinh học Phú Gia.

Bên cạnh đó, tỉnh còn có 113 sản phẩm đạt OCOP 4 sao và 397 sản phẩm đạt OCOP 3 sao, chủ yếu thuộc các nhóm ngành như chế biến chè, nông sản, sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Sự gia tăng của các sản phẩm OCOP không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho người dân, mà còn đóng góp vào việc thúc đẩy phát triển kinh tế tại khu vực nông thôn, chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang phát triển theo chuỗi giá trị với tiêu chuẩn, quy chuẩn và truy xuất nguồn gốc rõ ràng.

Các sản phẩm OCOP của Thái Nguyên đã từng bước khẳng định chất lượng và đáp ứng nhu cầu của thị trường. Nhiều sản phẩm OCOP của tỉnh đã có mặt tại các siêu thị, trung tâm thương mại trong và ngoài tỉnh, ngày càng được người tiêu dùng tin tưởng và lựa chọn. Một số sản phẩm thậm chí đã được xuất khẩu sang thị trường quốc tế, từ đó góp phần nâng tầm thương hiệu nông sản của Thái Nguyên.

Ngày 23 tháng 7, tại Hà Nội, chương trình “Từ những nông trang trù phú của nước Mỹ – Tôn vinh sự thịnh vượng của nền nông nghiệp Mỹ” đã được tổ chức thành công. Sự kiện này là kết quả của sự hợp tác giữa MM Mega Market Việt Nam, Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội và Phòng Đối ngoại Nông nghiệp trực thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ. Mục đích chính của chương trình là giới thiệu và quảng bá các sản phẩm nông sản và thực phẩm cao cấp từ Mỹ tới người tiêu dùng Việt Nam, nhân dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Mỹ.

Đại sứ Mỹ tại Việt Nam, Marc E. Knapper, đã có bài phát biểu tại sự kiện. Ông nhấn mạnh rằng Việt Nam hiện là một trong những thị trường xuất khẩu nông sản quan trọng nhất của Mỹ. “Chúng tôi tự hào mang đến những sản phẩm chất lượng cao, an toàn và giàu giá trị dinh dưỡng cho người tiêu dùng Việt Nam với chất lượng vượt trội, nguồn cung ổn định và cam kết phát triển bền vững,” ông Knapper cho biết. Ông cũng thông báo rằng kim ngạch xuất khẩu nông sản tiêu dùng của Mỹ sang Việt Nam đã đạt mức kỷ lục 1,1 tỉ USD vào năm ngoái.

Ông Nguyễn Đức Toàn, Tổng giám đốc điều hành MM Mega Market Việt Nam, đã nhấn mạnh tầm quan trọng của nông nghiệp và thực phẩm như một trụ cột trong quan hệ hợp tác song phương giữa Việt Nam và Mỹ. Sự kiện này cũng là cơ hội để MM Mega Market Việt Nam khẳng định vai trò của mình với tư cách là đối tác chiến lược đáng tin cậy của các nhà xuất khẩu Mỹ tại thị trường Việt Nam.

Đại sứ Marc Knapper cũng bày tỏ sự tự hào khi Việt Nam là thị trường xuất khẩu nông sản lớn thứ 9 của Mỹ và Mỹ là thị trường xuất khẩu nông sản lớn nhất của Việt Nam. Ông tin rằng sự kiện này sẽ góp phần tăng cường quan hệ hợp tác kinh tế và thương mại giữa hai nước.

Sự kiện “Từ những nông trang trù phú của nước Mỹ – Tôn vinh sự thịnh vượng của nền nông nghiệp Mỹ” sẽ diễn ra từ ngày 23 tháng 7 đến ngày 6 tháng 8. Trong thời gian này, người tiêu dùng Việt Nam sẽ có cơ hội trải nghiệm hành trình mua sắm kết hợp khám phá ẩm thực Mỹ độc đáo. Các chương trình khuyến mãi hấp dẫn, hoạt động dùng thử sản phẩm và trình diễn nấu ăn đậm chất Mỹ sẽ được tổ chức nhằm mang đến trải nghiệm thú vị cho người tham gia.

Thông qua sự kiện này, người tiêu dùng Việt Nam có thể tìm hiểu và tiếp cận các sản phẩm nông sản và thực phẩm chất lượng cao từ Mỹ. Đồng thời, sự kiện cũng thể hiện cam kết của MM Mega Market Việt Nam và Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội trong việc tăng cường quan hệ hợp tác kinh tế và thương mại giữa hai nước.

Tây Bắc là vùng sản xuất nhiều loại cây ăn quả ôn đới và á nhiệt đới với số lượng lớn, bao gồm xoài, nhãn, mận, chanh leo, cam, chuối, bưởi. Tuy nhiên, giá trị xuất khẩu nông sản của vùng trong năm 2024 chỉ đạt khoảng 245 triệu USD. Sơn La là tỉnh có giá trị xuất khẩu nông sản cao nhất trong vùng, với 190 triệu USD, tiếp theo là Điện Biên với 22,4 triệu USD, Lai Châu với 6,5 triệu USD và Lào Cai với 25 triệu USD.

Lý do chính cho giá trị xuất khẩu nông sản còn hạn chế là do tỷ lệ chế biến sâu còn thấp, bao bì nhãn mác chưa đáp ứng yêu cầu thị trường và thiếu các liên kết hợp đồng bền vững giữa người sản xuất và doanh nghiệp. Để nâng cao giá trị cho sản phẩm, Sơn La đặt mục tiêu trở thành trung tâm chế biến nông sản của vùng Trung du và miền núi phía Bắc.

Hiện tại, Sơn La có hơn 100.000 ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó khoảng 85.000 ha là cây ăn quả. Tỉnh đã triển khai Nghị quyết 05-NQ/TW từ năm 2015 về phát triển nông nghiệp hàng hóa, hình thành các vùng chuyên canh xoài, nhãn, chanh leo, mận hậu…, tạo ra vùng nguyên liệu lớn và ổn định.

Tỉnh Sơn La đã có gần 560 cơ sở chế biến, hàng nghìn điểm sấy long nhãn, hệ thống kho lạnh. Một số doanh nghiệp lớn như Công ty Cổ phần Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao (Doveco), Tập đoàn TH, Tập đoàn Phúc Sinh… đã đầu tư vào chế biến nông sản tại Sơn La. Doveco đã đầu tư nhà máy chế biến tại Sơn La từ năm 2023, không chỉ đóng vai trò người thu mua các loại trái cây cho nông dân mà còn là đơn vị tư vấn kỹ thuật, cung cấp giống, bao tiêu sản phẩm và cùng chính quyền địa phương xây dựng chiến lược dài hạn.

Tập đoàn TH cũng đã quyết định đầu tư vào hai nhà máy chế biến tại Sơn La và Điện Biên. Tại Sơn La, TH xây dựng nhà máy chế biến hoa quả và dược liệu, trong khi tại Điện Biên tập trung vào việc trồng cây mắc ca. Công ty Cổ phần Phúc Sinh (Phúc Sinh Group) đã đầu tư xây dựng Nhà máy Phúc Sinh Sơn La tại xã Chiềng Mung, huyện Mai Sơn, chuyên chế biến cà phê Arabica đạt tiêu chuẩn chỉ dẫn địa lý Sơn La.

Các tỉnh Tây Bắc cần tập trung xây dựng chuỗi giá trị và tăng cường liên kết sản xuất. Với lợi thế của từng tỉnh, lãnh đạo địa phương cần khuyến khích doanh nghiệp và nông dân hợp tác theo chuỗi sản xuất khép kín, đảm bảo tiêu chuẩn từ đầu vào đến đầu ra.

Chuyển đổi xanh và chuyển đổi số đang ngày càng trở thành những hướng đi quan trọng đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam trong việc thực hành ESG (Environmental, Social and Governance) và phát triển bền vững. Điều này thể hiện rõ tại hội thảo “Truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông sản và lộ trình ESG cho doanh nghiệp phát triển bền vững” diễn ra vào ngày 18/7 tại TP.HCM. Tại đây, các chuyên gia và doanh nghiệp đã có dịp thảo luận về vai trò quan trọng của công nghệ trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp đạt được mục tiêu này.

Theo ông Quách Anh Sen, Phó Giám đốc phụ trách Vườn ươm Doanh nghiệp công nghệ cao, Khu Công nghệ Cao TP.HCM (SHTP-IC), việc triển khai mô hình thí điểm chuyển đổi kép “xanh – số” tại Khu Công nghệ Cao TP.HCM là một trong những mục tiêu quan trọng hàng đầu trong giai đoạn phát triển hiện nay. Ông Sen tin rằng sự kết hợp giữa chuyển đổi số và chuyển đổi xanh sẽ tạo ra nền tảng vững chắc để đối phó với những thách thức của biến đổi khí hậu, đồng thời tạo ra một nền kinh tế phát triển bền vững cho Việt Nam.

Tại hội thảo, các chuyên gia đã tập trung thảo luận về tầm quan trọng của việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông sản và lộ trình ESG cho doanh nghiệp. Việc truy xuất nguồn gốc không chỉ giúp người tiêu dùng an tâm hơn về chất lượng và độ an toàn của sản phẩm mà còn giúp nâng cao uy tín, thương hiệu cho doanh nghiệp trên thị trường trong nước và quốc tế. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hiện nay, khi mà người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến nguồn gốc và tính bền vững của sản phẩm.

Các doanh nghiệp tham gia hội thảo cũng đã giới thiệu các giải pháp công nghệ số tiên tiến có thể hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc thực hành ESG và phát triển bền vững. Ông Sen kỳ vọng rằng những ý kiến đóng góp tại hội thảo sẽ là những vấn đề then chốt, tạo động lực để các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp, viện trường,… cùng đồng lòng nghiên cứu và tìm ra những giải pháp thiết thực để phát triển bền vững.

Bên lề hội thảo, Vườn ươm Doanh nghiệp công nghệ cao, Khu công nghệ Cao TP.HCM đã trao quyết định tiếp nhận dự án tham gia chương trình ươm tạo cho Công ty cổ phần Công nghệ Checkee. Ban tổ chức cũng đã phối hợp với các doanh nghiệp triển lãm và kết nối thương mại với khoảng 20 gian hàng trưng bày các sản phẩm thực phẩm, nông nghiệp hữu cơ, các sản phẩm ứng dụng công nghệ, thiết bị, giải pháp trong lĩnh vực nông nghiệp, bảo vệ môi trường, dệt may… Việc này không chỉ tạo cơ hội cho các doanh nghiệp kết nối và chia sẻ kinh nghiệm mà còn mở ra những cơ hội hợp tác mới trong tương lai.

Tổng kết lại, hội thảo “Truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông sản và lộ trình ESG cho doanh nghiệp phát triển bền vững” đã diễn ra thành công và để lại nhiều ấn tượng. Các chuyên gia và doanh nghiệp đã có một cái nhìn tổng quan về tầm quan trọng của chuyển đổi xanh và chuyển đổi số trong việc thực hành ESG và phát triển bền vững. Từ đó, các doanh nghiệp có thể bắt đầu hành trình của mình trong việc kết hợp công nghệ với phát triển bền vững, hướng tới một tương lai xanh và bền vững cho tất cả.