Thái Nguyên, một tỉnh nổi tiếng với ngành chè truyền thống, đang nỗ lực đổi mới phương thức sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Với mục tiêu phát triển bền vững, tỉnh đã đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ (KHCN) và chuyển đổi số vào toàn bộ chuỗi giá trị chè, từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ.

Thái Nguyên hiện拥有 khoảng 22.200 ha chè, sản lượng chè búp tươi đạt trên 273.000 tấn/năm, đóng góp giá trị khoảng 13.800 tỷ đồng cho nền kinh tế địa phương. Nhiều sản phẩm chè của tỉnh đã đạt chứng nhận OCOP 4 sao, 5 sao, khẳng định chất lượng và vị thế trên thị trường trong nước và quốc tế.

Để đáp ứng yêu cầu hội nhập, Thái Nguyên đã đẩy mạnh số hóa dữ liệu vùng trồng chè. Đến nay, tỉnh đã quản lý 95 mã vùng trồng với 538 ha, trong đó 62 mã vùng dành cho cây chè. Việc số hóa này giúp minh bạch quy trình sản xuất, hạn chế lạm dụng hóa chất, đồng thời hỗ trợ truy xuất nguồn gốc nhanh chóng qua mã QR – yếu tố quan trọng để đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.

Thái Nguyên cũng triển khai nền tảng số VNPT-Green, cho phép nông dân và hợp tác xã cập nhật nhật ký điện tử, ghi lại toàn bộ quy trình chăm sóc, bón phân, phun thuốc. Ứng dụng tích hợp công nghệ IoT, AI và GIS để giám sát sâu bệnh, dự báo năng suất, hỗ trợ người trồng chè điều chỉnh phương thức chăm sóc kịp thời. Ngành chè Thái Nguyên đã bước đầu kết nối sản phẩm với các sàn thương mại điện tử như TikTok Shop, Shopee,… Nhiều sản phẩm OCOP 4 sao, 5 sao được tiêu thụ trực tuyến, mở rộng thị trường trong và ngoài nước.

Nhờ đẩy mạnh ứng dụng KHCN và chuyển đổi số, ngành chè Thái Nguyên đạt nhiều kết quả tích cực: 96% hợp tác xã, doanh nghiệp chè được số hóa dữ liệu và cập nhật vào hệ thống quản lý tập trung; hoàn thiện cấp mã số vùng trồng cho hàng trăm hecta chè, đáp ứng yêu cầu xuất khẩu; hình thành hệ thống dữ liệu lớn phục vụ điều hành ngành chè, tích hợp trí tuệ nhân tạo để phân tích dự báo sản xuất; tăng giá trị sản phẩm từ 15-20% nhờ minh bạch quy trình và mở rộng kênh phân phối số.

Để tiếp tục phát huy lợi thế, Thái Nguyên đặt ra mục tiêu cụ thể đến năm 2030 như diện tích chè toàn tỉnh mở rộng lên 24.500 ha, sản lượng đạt 300.000 tấn búp tươi/năm; 70% diện tích chè đạt chứng nhận GAP, hữu cơ và có mã số vùng trồng; 100% cơ sở chế biến chè đảm bảo tiêu chuẩn an toàn thực phẩm; ít nhất 250 sản phẩm OCOP 3-5 sao; hoàn thiện số hóa 100% vùng trồng và chuỗi sản xuất chè trên toàn tỉnh; đào tạo kỹ năng số cho nông dân và hợp tác xã, xây dựng nguồn nhân lực cho nông nghiệp công nghệ cao; đẩy mạnh nghiên cứu giống chè mới, canh tác hữu cơ, chế biến sâu, nâng giá trị xuất khẩu,…

Đồng Nai đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của nông nghiệp số, với nhiều mô hình ứng dụng công nghệ cao được áp dụng rộng rãi, mang lại hiệu quả tích cực cho nông dân. Một trong những điển hình là anh Võ Văn Tâm, nông dân tại xã An Phước, người đã áp dụng thành công mô hình trồng dưa lưới trong nhà màng. Nhờ vào công nghệ hiện đại, mô hình này không chỉ giúp tăng năng suất mà còn giảm thiểu sức lao động và cho phép lập trình tiêu chuẩn dinh dưỡng phù hợp cho từng giai đoạn phát triển của cây.

Bà Trần Thị Ninh, tại phường Minh Hưng, cũng là một nông dân tiên phong trong việc áp dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp. Bà đã triển khai mô hình trồng dưa lưới thông minh, sử dụng hệ thống tự động hóa để chăm sóc cây. Kết quả là sản lượng dưa lưới của bà đã tăng lên tới 150 tấn mỗi năm, với thu nhập hơn 1,6 tỷ đồng. Thành công của bà Ninh là minh chứng cho tiềm năng của nông nghiệp số trong việc tăng thu nhập và cải thiện đời sống cho nông dân.

Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai đã đóng vai trò tích cực trong việc hỗ trợ nông dân áp dụng công nghệ cao và chuyển đổi số. Hội đã kết nối với các nền tảng số để hỗ trợ tiêu thụ nông sản, cũng như tổ chức các hoạt động quảng bá và bán hàng trực tuyến. Mới đây, Hội đã phối hợp với Trường Cao đẳng FPT Polytechnic tổ chức buổi livestream quảng bá và bán bưởi đường lá cam cho nông dân phường Tân Triều. Buổi livestream đã thu hút hàng ngàn lượt xem và giúp nông dân bán được gần 2.000 trái bưởi. Đây là một trong những hoạt động cụ thể của Hội Nông dân trong việc hỗ trợ nông dân tiếp cận các kênh bán hàng online và mở rộng thị trường.

Ông Nguyễn Văn Giang, Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai, cho rằng nông nghiệp số là hướng đi khả thi và phù hợp với thời đại. Nông dân Đồng Nai không chỉ sản xuất giỏi mà còn đang từng bước làm chủ công nghệ, khẳng định vị thế trên thị trường hiện đại. Đồng Nai đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong việc phát triển nông nghiệp số, với 189 mã số vùng trồng và gần 28.000ha phục vụ xuất khẩu. Hơn 30.000 hộ nông dân đã có tài khoản trên các sàn thương mại điện tử lớn. Các cấp Hội Nông dân còn vận động gần 88.000 hộ đăng ký sản xuất an toàn thực phẩm và xây dựng mã vùng trồng.

Với những kết quả tích cực đã đạt được, nông nghiệp số đang trở thành xu hướng tại Đồng Nai. Việc áp dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp không chỉ giúp tăng năng suất và thu nhập mà còn góp phần xây dựng nền nông nghiệp hiện đại và bền vững. Hội Nông dân tỉnh Đồng Nai và các cấp chính quyền sẽ tiếp tục hỗ trợ nông dân trong việc áp dụng công nghệ cao và chuyển đổi số, nhằm giúp nông dân tiếp cận với các kênh bán hàng online và mở rộng thị trường.