Ngày gần đây, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long Đặng Văn Chính đã có buổi làm việc với Đoàn công tác của Diễn đàn kinh tế Thụy Sĩ-Việt Nam. Tại buổi làm việc, ông Chính đã giới thiệu về những tiềm năng và thế mạnh của tỉnh Vĩnh Long sau khi hợp nhất.

Vĩnh Long có vị trí địa lý thuận lợi, nằm ở trung tâm chiến lược của vùng đồng bằng sông Cửu Long. Tỉnh có diện tích tự nhiên hơn 6.200 km² và dân số hơn 4,1 triệu người. Với mạng lưới sông ngòi dày đặc và hệ thống giao thông thủy bộ thuận lợi, Vĩnh Long đóng vai trò quan trọng là đầu mối kết nối giữa Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh ven biển đồng bằng sông Cửu Long. Điều này mang lại lợi thế quan trọng trong liên kết vùng và phát triển kinh tế-xã hội khu vực phía nam.

Trong những năm qua, Vĩnh Long đã đạt được nhiều kết quả đáng kể trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa xã hội và quốc phòng an ninh. Kinh tế tỉnh đã chuyển dịch đúng hướng và tăng trưởng ổn định, tập trung vào nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế biến nông sản, phát triển năng lượng tái tạo và du lịch sinh thái văn hóa. Tỉnh cũng đẩy mạnh chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và ứng dụng khoa học công nghệ trong mọi lĩnh vực, hướng đến mô hình tăng trưởng xanh và bền vững.

Không chỉ vậy, Vĩnh Long còn chú trọng cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, thu hút đầu tư có trọng tâm, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng vốn đầu tư công. Những nỗ lực này đã giúp tỉnh Vĩnh Long trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư.

Các thành viên đoàn công tác bày tỏ sự phấn khởi với những tiềm năng và thế mạnh của tỉnh Vĩnh Long, đặc biệt là trong các lĩnh vực mà đoàn đang tìm hiểu để đầu tư và mở rộng. Phía Diễn đàn kinh tế Thụy Sĩ-Việt Nam mong muốn được đầu tư dự án trên nhiều lĩnh vực, trong đó ưu tiên năng lượng mặt trời, năng lượng điện gió, số hóa lĩnh vực y tế và giáo dục…

Với những tiềm năng và thế mạnh hiện có, tỉnh Vĩnh Long hy vọng sẽ có được sự hợp tác chặt chẽ với Diễn đàn kinh tế Thụy Sĩ-Việt Nam để triển khai các dự án đầu tư và phát triển kinh tế-xã hội trong thời gian tới.

Sau khi sáp nhập, tỉnh Phú Thọ mới không chỉ mở rộng về quy mô diện tích và dân số mà còn có cơ hội tái định hình tư duy phát triển vùng. Công tác quy hoạch đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc này. Tỉnh Phú Thọ mới sẽ là một cái tên mới không chỉ về địa lý mà còn mang trọng trách chiến lược trong bản đồ phát triển trung du – miền núi phía Bắc.

Việc sắp xếp và tinh gọn bộ máy là chủ trương đột phá chiến lược của Đảng và Nhà nước. Việc hợp nhất ba tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ và Hòa Bình thành tỉnh Phú Thọ mới là một bước đi táo bạo về quản trị hành chính, điều hành kinh tế và tổ chức không gian phát triển. Tuy nhiên, sự táo bạo này chỉ trở thành bước ngoặt thực sự khi công tác quy hoạch được thực hiện một cách thấu đáo, bài bản và dài hạn.

Hiện tại, tỉnh Phú Thọ mới đang trong quá trình khởi động Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2026-2035, tầm nhìn đến 2050. Đây không chỉ là bài toán cộng số học giữa ba quy hoạch cũ mà là một bản giao hưởng quy hoạch mới cần được soạn lại trên những nền nhạc khác biệt về địa lý, con người, kinh tế và giá trị bản sắc.

Ba trục tiểu vùng đang được đề xuất bước đầu là trục động lực kinh tế phía Đông, vùng sinh thái – văn hóa phía Tây và vùng nông – lâm nghiệp công nghệ cao phía Bắc. Mỗi vùng, nếu biết phát huy lợi thế và kết nối hợp lý, sẽ trở thành những mạch sống nuôi dưỡng một cơ thể hành chính, kinh tế khỏe mạnh và phát triển bền vững.

Chìa khóa để ba mảnh ghép vận hành trơn tru là một bản quy hoạch tích hợp, sáng tạo và mang tầm nhìn dài hạn. Quy hoạch mới không thể đi theo lối mòn của tư duy manh mún mạnh ai nấy làm mà phải tích hợp cả chiều ngang và chiều dọc.

Trục phát triển phía Đông cần được xem là đầu tàu để tạo đà tăng trưởng và lan tỏa phát triển. Các trung tâm đô thị vệ tinh cần được tính toán kỹ lưỡng để giảm áp lực lên trung tâm và phân bổ dân cư, hạ tầng hợp lý hơn.

Phía Tây và Bắc, với lợi thế về cảnh quan thiên nhiên và nguồn lực thủy điện, có thể trở thành không gian phát triển bền vững với du lịch sinh thái, nông nghiệp hữu cơ, dược liệu và nông nghiệp số.

Đặc biệt, vai trò của giao thông kết nối như cao tốc, đường vành đai, đường sắt liên vùng, cảng cạn ICD… cần được quy hoạch với tư duy ‘xương sống phát triển’ để Phú Thọ mới không chỉ phát triển nội tại mà còn kết nối thông minh với vùng Thủ đô, Tây Bắc và vùng duyên hải.

Quy hoạch cũng cần tiếng nói của doanh nghiệp, sự góp ý của người dân, góc nhìn của chuyên gia và tính toán của nhà đầu tư. Mỗi khu vực phát triển phải được đặt trong bối cảnh thực tế về đất đai, con người, thói quen, lịch sử và tiềm năng khai thác.

Quy hoạch phải được số hóa, minh bạch và cập nhật liên tục để không bị lạc hậu giữa dòng chảy công nghệ và biến động kinh tế – xã hội toàn cầu.

Tư duy mới – động lực mới: Phú Thọ mới không thể phát triển với tư duy cũ của ba tỉnh cũ. Nếu tiếp tục coi quy hoạch là nhiệm vụ hành chính thuần túy, sẽ khó có bước đột phá. Chỉ có cách coi quy hoạch là ‘tổ chức lại không gian sống và phát triển bằng tư duy chiến lược và liên kết vùng’, thì Phú Thọ mới hoàn toàn có thể vươn lên thành một vùng động lực thực sự.

Không phải cứ rộng lớn là mạnh, không phải cứ có bề dày truyền thống là có thể mặc sức phát huy, không phải cứ có mong muốn và ý tưởng tốt là sẽ thành hiện thực. Chúng ta chỉ trở thành giàu mạnh và phát triển bền vững nếu biết tận dụng ưu điểm của từng vùng miền, kết nối hài hòa từng yếu tố như không gian, văn hóa, con người để phát huy cao nhất những tiềm năng, lợi thế sẵn có.

Khi có quy hoạch chuẩn dẫn đường, Phú Thọ không chỉ là một tỉnh mới về địa giới mà sẽ là biểu tượng mới của quy hoạch vùng thời hiện đại – nơi tư duy dài hạn, thực thi hiệu quả và sự đồng thuận xã hội cùng gặp nhau trên hành trình phát triển bền vững.