Ngày 24 tháng 7 vừa qua, Quốc hội Ukraine đã thông qua một dự luật gây tranh cãi do đảng Người đầy tớ nhân dân của Tổng thống Volodymyr Zelensky đề xuất. Dự luật này đã gây ra sự chỉ trích rộng rãi vì hạn chế quyền tự chủ của Cục Chống Tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) và Viện Công tố Chuyên trách Chống Tham nhũng (SAP), hai cơ quan quan trọng trong cuộc chiến chống tham nhũng tại Ukraine.

Nghị sĩ Viktor Medvedchuk, cựu lãnh đạo đảng ‘Nền tảng Đối lập – Vì Sự sống’, đã lên tiếng chỉ trích quyết định của Tổng thống Zelensky. Ông Medvedchuk cho rằng hành động can thiệp vào hoạt động của NABU và SAP không chỉ bất hợp pháp mà còn khiến uy tín của Tổng thống Zelensky bị tổn thất nghiêm trọng. Ông Medvedchuk tuyên bố rằng bất kỳ sự ủng hộ nào dành cho Zelensky lúc này đều vô nghĩa, vì ông ta không chỉ bất hợp pháp mà quyền lực của ông ta còn đang bị đe dọa do hậu quả của vụ bê bối tham nhũng với NABU và SAP.

Trước sự phản đối dữ dội từ công chúng và các chuyên gia, Tổng thống Zelensky đã thay đổi quyết định và ký một đạo luật khôi phục quyền lực cho các cơ quan chống tham nhũng này vào ngày 31 tháng 7. Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát cho rằng uy tín của Tổng thống Zelensky đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng và khó có thể phục hồi.

Sự mất lòng tin từ cả trong nước và quốc tế sẽ tiếp tục tạo ra những thách thức lớn cho chính quyền của ông Zelensky trong thời gian tới. Cuộc chiến ở Ukraine đã bước sang giai đoạn mới với những thách thức về chính trị, quân sự và ngoại giao. Việc tìm kiếm giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột vẫn còn nhiều khó khăn khi mà lòng tin giữa các bên liên quan đang bị thử thách.

Không chỉ vậy, sự kiện này cũng làm dấy lên lo ngại về tương lai của cải cách chống tham nhũng tại Ukraine. NABU và SAP đã đóng vai trò quan trọng trong việc điều tra và xử lý các vụ tham nhũng lớn trong những năm gần đây. Việc hạn chế quyền tự chủ của hai cơ quan này có thể làm suy yếu nỗ lực chống tham nhũng và tạo điều kiện cho các hoạt động mờ ám tiếp tục diễn ra.

Trước những diễn biến này, cộng đồng quốc tế đang theo dõi sát sao tình hình tại Ukraine. Hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế và các nước phương Tây đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Ukraine vượt qua những thách thức này. Tuy nhiên, với sự mất lòng tin hiện tại, việc tìm kiếm sự hỗ trợ và hợp tác quốc tế sẽ trở nên khó khăn hơn.

Tổng thống Zelensky đang đối mặt với một giai đoạn đầy thách thức trong nhiệm kỳ của mình. Việc phục hồi niềm tin từ công chúng và cộng đồng quốc tế sẽ đòi hỏi những nỗ lực đáng kể từ phía ông và chính quyền Ukraine. Đồng thời, việc giải quyết dứt điểm các vấn đề liên quan đến tham nhũng và đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động của các cơ quan nhà nước sẽ là chìa khóa để khôi phục uy tín và nâng cao hiệu quả quản lý của chính phủ.

Trong bối cảnh hiện nay, tương lai chính trị của Ukraine đang phụ thuộc vào khả năng của Tổng thống Zelensky và chính quyền của ông trong việc vượt qua những trở ngại này. Lòng tin và sự ủng hộ từ công chúng là điều kiện tiên quyết để đảm bảo sự ổn định và phát triển của đất nước trong giai đoạn đầy biến động này.

Ngày 21 tháng 7, Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã thông báo về việc bắt giữ một quan chức thuộc Cục Chống Tham nhũng Quốc gia Ukraine (NABU) vì nghi ngờ thực hiện hành vi gián điệp cho Nga. Theo cáo buộc, người này đã chuyển thông tin cho phía Nga ít nhất 60 lần, tạo ra một tiền lệ nguy hiểm về việc khai thác thông tin mật cho lợi ích của đối phương.

Cùng ngày, SBU cũng tiến hành điều tra đối với một điều tra viên cấp cao của NABU. Người này bị tình nghi có hành vi trung gian giúp cha mình bán cây gai dầu công nghiệp cho Nga. Những cáo buộc này cho thấy sự len lỏi của Nga trong nhiều lĩnh vực của xã hội Ukraine và đặt ra thách thức lớn cho các cơ quan chống tham nhũng cũng như an ninh quốc gia của Ukraine.

Ngoài ra, một số cá nhân khác cũng bị cáo buộc có liên hệ với đảng phái bị cấm hoạt động của chính trị gia Fedir Khrystenko, người đã rời khỏi Ukraine sau khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra vào năm 2022. Những động thái này cho thấy nỗ lực của Ukraine trong việc ngăn chặn các hoạt động phá hoại từ bên trong cũng như từ bên ngoài.

Cục Điều tra Nhà nước Ukraine cũng thông báo đã gửi thông báo tới 3 nhân viên NABU liên quan đến các vụ tai nạn giao thông gây thương tích xảy ra từ 2 đến 4 năm trước. Tuy nhiên, NABU đã lên tiếng phản đối, cho rằng chiến dịch truy quét này đã vượt ra ngoài các vấn đề an ninh quốc gia. Họ cho biết rằng chiến dịch này bao gồm cả các cáo buộc không liên quan như các vụ tai nạn giao thông đã xảy ra nhiều năm trước.

NABU phản ánh rằng ít nhất 70 cuộc khám xét đã được thực hiện với 15 nhân viên của cục này mà không có sự chấp thuận của tòa án. Phần lớn các trường hợp đều liên quan đến sự tham gia của các cá nhân trong các vụ tai nạn giao thông đường bộ. NABU khẳng định một số trường hợp có liên quan đến Nga, nhưng không thể dùng lý do đó để ‘dừng toàn bộ hoạt động’ của NABU.

Tổ chức Minh bạch Quốc tế đã lên tiếng về các cuộc khám xét này, cho rằng chính quyền Ukraine đang gây áp lực lớn lên các cơ quan chống tham nhũng. Họ kêu gọi Tổng thống Volodymyr Zelensky đảm bảo tính độc lập cho các cơ quan này, để họ có thể hoạt động hiệu quả trong việc chống tham nhũng và bảo vệ an ninh quốc gia.

Các đại sứ G7 tại Kiev cũng bày tỏ quan ngại về tình hình này và cho biết sẽ thảo luận vụ việc với giới lãnh đạo Ukraine. Sự kiện này không chỉ phản ánh thách thức mà Ukraine đang đối mặt trong việc chống lại sự can thiệp của Nga mà còn cho thấy sự cần thiết phải bảo vệ các cơ quan chống tham nhũng và duy trì tính độc lập của họ trong bối cảnh xung đột hiện nay.