Trong bối cảnh hiện nay, nhiều địa phương đang đẩy mạnh phát triển du lịch theo hướng đa trung tâm, đa sản phẩm, với mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh và định vị thương hiệu du lịch của mình. Thành phố Hồ Chí Minh (TPHCM) và tỉnh Quảng Trị là hai địa phương tiêu biểu đang thực hiện chiến lược này.

TPHCM đang trong quá trình tái định vị du lịch với chiến lược mới, tập trung vào việc công bố 500 điểm đến tiềm năng và cải cách mạnh mẽ để nâng tầm thương hiệu đô thị sau sáp nhập. Việc này diễn ra trong bối cảnh thành phố đang bước vào giai đoạn phát triển mới, với việc sáp nhập các đơn vị hành chính, mở rộng không gian đô thị và tăng cường liên kết vùng. Ngành du lịch được xác định là một trong những lĩnh vực đột phá, đóng vai trò dẫn dắt các ngành dịch vụ khác, góp phần thúc đẩy kinh tế xanh, phát triển bền vững và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Thảo – Trưởng phòng Quy hoạch phát triển tài nguyên du lịch Sở Du lịch TPHCM, dự kiến cuối tháng 7, đơn vị sẽ công bố danh mục khoảng 500 tài nguyên và điểm đến tiềm năng phát triển thành sản phẩm du lịch trong giai đoạn 1. Danh mục này sẽ giúp người dân, du khách và đặc biệt là các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận, khai thác và đầu tư phát triển sản phẩm phù hợp với đặc trưng từng địa bàn.

TPHCM đang thực hiện điều chỉnh chiến lược phát triển du lịch đến năm 2030, tầm nhìn 2045, với sự tham gia của các chuyên gia, đơn vị tư vấn và nhà nghiên cứu. Mục tiêu là định vị lại thương hiệu du lịch TPHCM, xác định lại giá trị cốt lõi, đồng thời, tái cấu trúc hệ thống sản phẩm du lịch theo đặc trưng và tài nguyên đa dạng của thành phố.

Theo định hướng mới, thành phố sẽ tập trung vào các nhóm sản phẩm du lịch chính như du lịch lễ hội sự kiện; du lịch đường thủy; du lịch văn hóa đặc trưng; du lịch đêm; sản phẩm liên quan du lịch nông nghiệp, sinh thái, cộng đồng. Bên cạnh đó, Sở Du lịch TPHCM sẽ trình cơ chế chính sách khuyến khích phát triển du lịch trên địa bàn thành phố như đầu tư du lịch, đào tạo nguồn nhân lực, hỗ trợ vay vốn lãi suất thấp, đầu tư lễ hội sự kiện lớn…

Bà Bùi Thị Ngọc Hiếu – Phó Giám đốc Sở Du lịch TPHCM – nhận định, với vai trò là trung tâm kinh tế – văn hóa – giao thương hàng đầu cả nước, TPHCM không chỉ phát triển du lịch như một ngành kinh tế dịch vụ đơn thuần, mà còn xem đó là công cụ quan trọng để định vị thương hiệu thành phố, quảng bá bản sắc và nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu.

Trong khi đó, tỉnh Quảng Trị cũng đang trong quá trình xây dựng thương hiệu chung cho du lịch, sau khi hợp nhất hai tỉnh Quảng Trị và Quảng Bình thành một địa phương mới. Việc này đòi hỏi phải tôn trọng và giữ gìn những nét riêng của từng vùng, đồng thời xây dựng một thương hiệu chung đồng bộ cho toàn tỉnh.

Mỗi vùng đều có lợi thế riêng, và việc phát triển du lịch cần dựa trên những lợi thế đó. Quảng Bình nổi danh với các hang động kỳ vĩ, danh thắng thiên nhiên như Phong Nha – Kẻ Bàng. Quảng Trị nổi tiếng bằng biển Cửa Tùng, Cửa Việt, đảo Cồn Cỏ, các di tích lịch sử và bản sắc văn hóa của đồng bào Bru – Vân Kiều.

Thời gian gần đây, Quảng Trị đã có những bước đi đáng ghi nhận trong phát triển sản phẩm du lịch mới, như du lịch đón bình minh Cồn Cỏ, hay chương trình phototour “Kể chuyện bằng ánh sáng và cảm xúc”… Những nỗ lực này cho thấy tiềm năng phát triển du lịch sinh thái, cộng đồng và văn hóa của tỉnh.

Tóm lại, cả TPHCM và Quảng Trị đang nỗ lực tái định vị và phát triển du lịch theo hướng đa trung tâm, đa sản phẩm, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và định vị thương hiệu du lịch của mình.

TP.HCM sau sáp nhập đang đứng trước cơ hội chuyển mình trở thành trung tâm du lịch hàng đầu cả nước. Với diện mạo mới, thành phố này là nơi không gian đô thị hiện đại kết nối hài hòa với biển đảo, núi rừng và di sản văn hóa đặc sắc của vùng đất phía Nam. Trong không gian địa lý mới, TP.HCM với tài nguyên đa dạng, thị trường rộng lớn, hạ tầng hoàn chỉnh đang đứng trước cơ hội chuyển mình mạnh mẽ để trở thành trung tâm du lịch đa tâm, hiện đại và bền vững.

Cấu trúc trải rộng và phân vùng rõ ràng theo tính chất: từ đô thị, làng nghề, công nghiệp, ven sông đến biển đảo, tạo nên một không gian du lịch đa dạng và phong phú. Từ các đô thị sôi động, các tuyến phố trung tâm đến những bãi biển nên thơ, vùng đồi núi xanh mát và hệ thống di tích văn hóa lịch sử, TP.HCM (mới) không chỉ là điểm đến du lịch mà còn là nơi hội tụ các giá trị văn hóa truyền thống.

Không gian đô thị TP.HCM nổi bật với hệ thống di sản kiến trúc, bảo tàng hiện đại, chợ truyền thống, ẩm thực đường phố, không gian sáng tạo và lễ hội là nơi phát triển mạnh du lịch MICE, city tour, du lịch văn hóa và các sản phẩm du lịch đêm. Không gian công nghiệp – làng nghề – ven sông là vùng tiềm năng cho du lịch công nghiệp. Không gian biển đảo nghỉ dưỡng với hệ thống resort ven biển, sân golf, khu bảo tồn thiên nhiên và du lịch sức khỏe là nền tảng cho các sản phẩm nghỉ dưỡng cao cấp.

Về không gian văn hóa, lịch sử và nghệ thuật, TP.HCM là nơi giao thoa của những lớp lang đô thị đặc trưng và chiều sâu văn hóa khu vực. Các công trình kiến trúc thời Pháp thuộc, hệ thống bảo tàng hiện đại như Bảo tàng TP.HCM, Bảo tàng Mỹ thuật, Bảo tàng Áo dài kết hợp cùng các di tích văn hóa lịch sử như đình Thắng Tam, chùa Đại Tòng Lâm, căn cứ Núi Dinh… tạo nên các hành trình trải nghiệm phong phú từ thành thị đến ven biển.

Những điểm đến như Phố đi bộ Nguyễn Huệ, chợ Bến Thành, Bãi Sau – Bãi Trước Vũng Tàu, bãi biển Long Hải, khu du lịch Hồ Tràm, Khu du lịch quốc gia Côn Đảo, tuyến phố Thủ Dầu Một hay làng nghề Lái Thiêu chính là nơi du khách cảm nhận được nhịp sống hiện đại, vẻ đẹp thiên nhiên cùng với nét văn hóa và chiều sâu lịch sử.

Bên cạnh đó, TP.HCM (mới) còn là điểm đến giàu trải nghiệm với các hoạt động khám phá thiên nhiên, nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí và tương tác cộng đồng. Từ trung tâm TP.HCM (mới) đến các đô thị vệ tinh, khu vực ven sông, biển và núi, du khách có nhiều lựa chọn các tuyến, điểm mang tính biểu tượng và cả những tọa độ mới mẻ, đang dần định hình một thương hiệu điểm đến năng động và kết nối đa chiều.

Hiện nay, ngành du lịch TP.HCM đang hoàn thiện các nhóm sản phẩm đặc trưng, tổ chức theo trục trải nghiệm liên kết các khu vực. Nổi bật là hành trình “Từ phố theo sông ra biển” – kết nối các không gian đô thị trung tâm, vùng sinh thái ven sông và vùng nghỉ dưỡng biển trong một tuyến liên tục; hay chuỗi “Văn hóa biển” – tái định vị các điểm đến ven biển gắn với tín ngưỡng, di sản và sinh thái.

Các sản phẩm chuyên đề như trải nghiệm ẩm thực, du lịch đêm, làng nghề cũng đang từng bước được TP.HCM phát triển nhằm phục vụ các đối tượng du khách khác nhau. Các tuyến cao tốc liên vùng như TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, Bến Lức – Long Thành, TP.HCM – Chơn Thành sẽ kết nối hiệu quả các không gian đô thị, công nghiệp và ven biển, tạo thành trục hành lang phát triển du lịch theo cung đường chuyên biệt.

Ngoài ra, hệ thống cảng biển, logistics, giao thông thủy nội địa và các tuyến sông lớn như sông Sài Gòn, kênh Nhà Bè còn nhiều dư địa phát triển du lịch đường sông. Với gần 93.000 phòng lưu trú, từ khách sạn cao cấp đến các resort, homestay, cùng hệ thống trung tâm mua sắm, sân golf, khu giải trí… TP.HCM hoàn toàn có khả năng đón tiếp các đoàn khách quy mô lớn và cả phân khúc cao cấp.

Bên cạnh đó, các sự kiện lớn cũng được nâng tầm và định vị lại như Hội chợ Du lịch Quốc tế TP.HCM (ITE HCMC) tiếp tục là đầu mối kết nối thị trường quốc tế và khu vực. Tuần lễ Du lịch TP.HCM được mở rộng quy mô toàn vùng, gắn với sản phẩm mới và điểm đến mới. Lễ hội Sông nước TP.HCM, Giải Marathon quốc tế TP.HCM và các chuỗi lễ hội sẽ góp phần tái định vị hình ảnh TP.HCM năng động, sáng tạo và giàu bản sắc.