Một bài đăng lan truyền rộng rãi trên nền tảng X vào ngày 30-6 đã gây ra sự hiểu lầm về việc cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Nga. Bài viết này cho rằng ông Trump đã cho phép Mỹ giao dịch với các ngân hàng Nga bị trừng phạt như Sberbank, VTB và Ngân hàng Trung ương trong khuôn khổ các dự án năng lượng hạt nhân dân sự.

Bài đăng này đã thu hút hơn 230.000 lượt xem và nhanh chóng lan rộng trên nhiều nền tảng trực tuyến khác, bao gồm Instagram, Facebook, Reddit, Imgur, YouTube và Threads. Điều này đã khiến nhiều người tin rằng chính quyền ông Trump đã thay đổi chính sách trừng phạt Nga.

Tuy nhiên, sau quá trình xác minh, tổ chức kiểm chứng Snopes đã kết luận rằng thông tin lan truyền trên là không chính xác. Văn bản đính kèm trong bài đăng, có tiêu đề ‘Giấy phép chung số 115B – Cho phép các giao dịch nhất định liên quan đến năng lượng hạt nhân dân sự’, do Văn phòng Kiểm soát tài sản nước ngoài (OFAC) thuộc Bộ Tài chính Mỹ ban hành ngày 27-6, là có thật.

Giấy phép này cho phép thực hiện một số giao dịch với các tổ chức tài chính Nga đang bị trừng phạt, nhưng chỉ trong trường hợp các giao dịch này liên quan đến các dự án năng lượng hạt nhân dân sự đã khởi công trước ngày 21-11-2024. Snopes đã xác minh rằng văn bản này không phải là một quyết định mới do ông Trump ban hành để dỡ bỏ trừng phạt Nga, mà thực tế là bản cập nhật của GL115A do chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden ban hành ngày 10-1.

Phiên bản mới GL115B chỉ điều chỉnh hai điểm: gia hạn hiệu lực đến ngày 19-12 và gỡ bỏ hạn chế đối với các giao dịch liên quan đến dự án điện hạt nhân Paks II do Nga cấp vốn vay tại Hungary. GL115B là bản kế tiếp của giấy phép gốc GL115, ban hành ngày 18-12-2024, vốn chỉ áp dụng cho Ngân hàng Gazprombank.

Cả ba phiên bản giấy phép đều dựa trên cơ sở pháp lý từ sắc lệnh hành pháp số 14024, do ông Biden ký ngày 15-4-2021, quy định phong tỏa tài sản đối với các hành vi bị xem là gây hại từ phía Nga. Bộ Tài chính Mỹ đã làm rõ rằng các giao dịch được phép theo GL115B chỉ giới hạn trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân dân sự, như sản xuất điện, chế biến uranium hoặc vận hành cơ sở phi quân sự, và không áp dụng cho các dự án bắt đầu sau ngày 21-11-2024.

Một phát ngôn viên Bộ Tài chính Mỹ cũng khẳng định với Snopes rằng chính quyền ông Trump không dỡ bỏ trừng phạt Nga và GL115B chỉ là bản cập nhật từ giấy phép năm 2024 dưới thời ông Biden. Ngoại trưởng Hungary Péter Szijjártó đã viết trên nền tảng X rằng Mỹ đã gỡ bỏ hạn chế với dự án điện hạt nhân Paks II, đồng thời cảm ơn chính quyền ông Trump.

xem chi tiết tại Snopes

Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) đã tăng cường biện pháp an ninh tại thủ đô Kiev sau khi foiled một vụ tấn công khủng bố bị tình nghi do Liên bang Nga lên kế hoạch. Một phụ nữ đã bị bắt giữ khi đang tìm cách cài đặt thiết bị nổ tại một quán cà phê ở trung tâm thành phố.

Theo SBU, các thiết bị nổ tự chế có sức công phá tương đương 1,5 kg thuốc nổ TNT. Cơ quan này cho biết vụ tấn công đã được lên kế hoạch cẩn thận và sẽ được kích hoạt từ xa trong giờ cao điểm nhằm gây ra số thương vong lớn nhất có thể. Tuy nhiên, phía Liên bang Nga chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về cáo buộc này.

SBU đã bắt giữ người phụ nữ tại hiện trường và thu giữ các thiết bị nổ. Qua quá trình điều tra, cơ quan này cho rằng vụ tấn công do phía Liên bang Nga đặt hàng và được thực hiện bởi một cư dân Kiev, người đã bị tuyển mộ để thực hiện hành động khủng bố dưới vỏ bọc ‘giả danh’. Người phụ nữ này bị thuyết phục rằng bà đang thực hiện một nhiệm vụ được cho là của SBU.

Đây không phải là lần đầu tiên SBU phát hiện ra một mạng lưới gián điệp hoạt động tại Ukraine. Vào tháng 5, SBU đã phát hiện một mạng lưới gián điệp có liên hệ với cơ quan tình báo quân sự của Hungary đang hoạt động tại vùng Zakarpattia. Nhiệm vụ của nhóm gián điệp là thu thập thông tin về hệ thống phòng thủ quân sự của Zakarpattia và xác định các điểm yếu trong hệ thống phòng không và phòng thủ mặt đất.

Hai điệp viên làm việc cho mạng lưới tình báo Hungary đã bị bắt giữ tại Zakarpattia trong một chiến dịch phản gián phức tạp do SBU tiến hành. Một trong hai điệp viên là một cựu quân nhân Ukraine 40 tuổi, người đã bị các đặc vụ Hungary chiêu mộ từ năm 2021. SBU đã xác định danh tính của người điều phối và thu giữ các bằng chứng vật lý liên quan đến hoạt động gián điệp.

Các nghi phạm đã bị truy tố chính thức theo Điều 111-2 của Bộ luật Hình sự Ukraine – tội phản quốc trong thời kỳ chiến tranh. Hiện họ đang bị tạm giam trước phiên tòa và có thể đối mặt với án tù chung thân cùng với việc tịch thu tài sản.

Hungary và Serbia mới đây đã công bố kế hoạch xây dựng một đường ống dẫn dầu mới. Mục tiêu chính của dự án này là đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng với chi phí thấp cho cả hai quốc gia. Đây là một động thái chiến lược trong bối cảnh Liên minh châu Âu (EU) đang nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga.

Đường ống dẫn dầu mới dự kiến sẽ có công suất hằng năm từ 4 đến 5 triệu tấn và dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào năm 2027. Theo thỏa thuận, Hungary sẽ chịu trách nhiệm xây dựng 180km đường ống, trong khi Serbia sẽ xây dựng 120km còn lại. Ngoài ra, một trạm kiểm soát và đo lường cũng sẽ được lắp đặt trên biên giới giữa hai quốc gia này để đảm bảo hoạt động vận hành hiệu quả và an toàn.

Trong một cuộc họp báo tại Budapest vào ngày 21-7, Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto đã lên tiếng về quyết định của EU liên quan đến việc hạn chế nguồn cung dầu và khí đốt từ Nga. Ông Szijjarto cho biết EU đang yêu cầu Hungary giảm nhập khẩu dầu và khí đốt từ Nga, nhưng Hungary từ chối thực hiện yêu cầu này. Lý do chính là để tránh tình trạng người dân phải chịu chi phí năng lượng cao gấp đôi hoặc thậm chí gấp bốn lần như hiện nay.

Ngoại trưởng Peter Szijjarto nhấn mạnh rằng các quyết định của EU đang làm suy yếu nghiêm trọng an ninh năng lượng tại châu Âu. Ông cũng chỉ ra rằng các quốc gia châu Âu đang phải mua năng lượng với giá cao gấp nhiều lần so với các nơi khác trên thế giới. Đường ống mới sẽ giúp bảo đảm chương trình giảm chi phí tiện ích lâu dài của Hungary và bảo vệ các gia đình khỏi tình trạng giá năng lượng tăng cao do các chính sách của EU.

Hungary, một quốc gia luôn phản đối lệnh trừng phạt năng lượng của EU, coi dự án đường ống mới là vấn đề trọng yếu đối với an ninh năng lượng quốc gia và hợp tác khu vực với Serbia. Dự án này được triển khai trong bối cảnh Hungary và Serbia đang tăng cường hợp tác năng lượng, đặc biệt khi Belgrade phụ thuộc rất nhiều vào nguồn cung dầu khí từ Nga. Trong khi đó, Budapest cũng đang nỗ lực tìm kiếm các tuyến vận chuyển thay thế để đảm bảo an ninh năng lượng.

Hungary đã nhiều lần cảnh báo rằng việc chấm dứt nguồn cung năng lượng từ Nga sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế và làm tăng chi phí sinh hoạt do quốc gia này nhập khẩu hơn 80% lượng dầu qua đường ống Druzhba. Bộ trưởng Năng lượng Serbia Dubravka Djedovic Handanovic cho biết rằng đường ống dẫn dầu được quy hoạch giữa Hungary và Serbia không chỉ đóng vai trò thương mại, mà còn thể hiện tầm quan trọng chiến lược rộng hơn đối với an ninh năng lượng lâu dài của hai quốc gia.

Năm 2023, Hungary và Serbia cũng đã triển khai các khoản đầu tư chung vào cơ sở hạ tầng khí đốt, bao gồm một đường ống kết nối mới nhằm tăng cường an ninh năng lượng khu vực. Dự án đường ống dẫn dầu mới giữa Hungary và Serbia là một bước tiến quan trọng trong việc tăng cường hợp tác năng lượng và đảm bảo an ninh năng lượng cho cả hai quốc gia.