Ngành logistics tại Việt Nam đang trải qua một giai đoạn phát triển nhanh chóng với tốc độ tăng trưởng bình quân lên đến 14-16% mỗi năm. Sự phát triển này đã đưa Việt Nam trở thành một trong những ngành dịch vụ tăng trưởng nhanh và ổn định nhất, với quy mô khoảng 40-42 tỷ USD/năm. Hiện, Việt Nam đứng thứ 43/155 nước về hiệu quả logistics và thuộc nhóm 5 nước dẫn đầu ASEAN.

Việt Nam hiện có khoảng 30.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực logistics, trong đó gần 4.000 là doanh nghiệp chuyên nghiệp có khả năng cung ứng dịch vụ quốc tế. Tuy nhiên, để duy trì vị thế này, lực lượng lao động ngành logistics cần phải được nâng cao cả về số lượng lẫn chất lượng.

Đặc biệt, tại TP. Hồ Chí Minh, trung tâm logistics lớn nhất cả nước, mỗi năm cần tới 8.400-10.000 nhân sự mới. Tuy nhiên, các trường đại học, cao đẳng hiện chỉ có thể đào tạo ra khoảng 2.500 người/năm, chưa đáp ứng nổi 30% nhu cầu. Tương tự, tại Hải Phòng, địa phương có hệ thống cảng biển và logistics phát triển mạnh, con số lao động cần đến năm 2030 là 460.000 người, nhưng nguồn cung hiện nay mới chỉ đáp ứng khoảng 40-45% con số này.

Về chất lượng nguồn nhân lực, theo khảo sát của Công ty Nghiên cứu và Tư vấn Công nghiệp Việt Nam, 60-80% doanh nghiệp logistics cho rằng nhân sự hiện nay chỉ ở mức ‘trung bình thấp’. Đa số lao động ngành chưa có kiến thức toàn diện về logistics hiện đại, kỹ năng ngoại ngữ yếu, thiếu khả năng ứng dụng công nghệ, tư duy quản trị chuỗi cung ứng còn hạn chế.

Báo cáo Logistics Việt Nam 2024 cho thấy, có đến 85,7% doanh nghiệp logistics phải tự đào tạo nội bộ vì không thể tuyển được nhân sự có sẵn kỹ năng phù hợp. Tỷ lệ lao động được đào tạo bài bản chỉ chiếm khoảng 5-7% tổng số nhân sự ngành. Một con số cho thấy khoảng trống đào tạo đang rất lớn.

Không chỉ thiếu nhân lực làm việc, ngành logistics còn thiếu cả đội ngũ giảng viên và chuyên gia có năng lực đào tạo chuẩn hóa. Do đó, quy mô và chất lượng đào tạo chính quy, bao gồm cả dài hạn và ngắn hạn, hiện chưa theo kịp nhu cầu thị trường. Hơn 85% doanh nghiệp buộc phải tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ theo phương thức ‘vừa học vừa làm’.

Sự thiếu hụt nhân lực đang là điểm nghẽn lớn nhất kìm hãm sự phát triển bền vững. Vì vậy, giải bài toán nhân lực logistics không chỉ là trách nhiệm của các trường đào tạo, mà còn là chiến lược dài hạn mà Nhà nước, doanh nghiệp và toàn ngành cần chung tay thực hiện. Đầu tư vào con người chính là đầu tư cho tương lai của ngành và cho cả vị thế logistics Việt Nam trên bản đồ toàn cầu.

Việc nâng cao năng lực lao động không thể chỉ trông chờ vào các cơ sở giáo dục truyền thống. Cần một chiến lược tổng thể trong việc gắn kết giữa doanh nghiệp và các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Các doanh nghiệp lớn nên đầu tư các trung tâm đào tạo nội bộ, phối hợp cùng trường học trong việc xây dựng chương trình đào tạo thực chiến, để sinh viên ra trường không còn ‘bỡ ngỡ’ khi bước vào môi trường làm việc thực tế.

Trường Cao đẳng Đà Nẵng – Một Bước Chuyển Mình Chiến Lược

Sau khi sáp nhập, Trường Cao đẳng Đà Nẵng đã trở thành một cơ sở đào tạo đa ngành, hiện đại và giàu bản sắc. Sự kiện này đánh dấu một bước chuyển mình chiến lược quan trọng trong quá trình phát triển của trường, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của xã hội và thị trường lao động.

Ông Hồ Viết Hà, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Đà Nẵng, đã chia sẻ về những thách thức và cơ hội mà trường đang đối mặt sau sáp nhập. Một trong những thách thức lớn nhất là tạo sự thống nhất và đoàn kết trong nội bộ. Để giải quyết vấn đề này, nhà trường đã xác định ổn định tư tưởng và tổ chức là nhiệm vụ then chốt.

Nhà trường đã tổ chức thường xuyên các buổi họp giao ban, hội nghị, trao đổi nội bộ để lắng nghe, chia sẻ và giải đáp kịp thời những vướng mắc của cán bộ, giảng viên và nhân viên. Việc bố trí cán bộ quản lý ở các khoa, phòng, trung tâm theo đề án sáp nhập được UBND TP Đà Nẵng phê duyệt cũng được thực hiện một cách công khai, minh bạch và dựa trên năng lực, chuyên môn phù hợp với từng vị trí.

Trường cũng chú trọng đến yếu tố hài hòa, không để xảy ra tình trạng bên này “áp” bên kia, mà thay vào đó là phối hợp, cùng xây dựng. Mỗi đơn vị, phòng ban sau sáp nhập có đại diện từ cả hai trường trước đây. Tâm lý của giảng viên, giáo viên được quan tâm, chia sẻ bởi nhà trường hiểu rằng, chỉ khi cán bộ yên tâm công tác, chất lượng đào tạo mới đảm bảo.

Trong thời gian tới, nhà trường sẽ đẩy mạnh các hoạt động chung như hội thao, văn nghệ, tập huấn chuyên môn liên ngành… để tăng tính kết nối giữa các đơn vị, từ đó tạo sự gắn bó, chia sẻ và dần hình thành văn hóa chung.

Tầm nhìn của Trường Cao đẳng Đà Nẵng là trở thành một cơ sở đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, với mục tiêu xây dựng môi trường giáo dục toàn diện, lấy sinh viên làm trung tâm và hướng tới phát triển hài hòa các yếu tố đức – trí – thể – mỹ.

Nhà trường sẽ tiếp tục đổi mới chương trình đào tạo theo hướng gắn kết chặt chẽ với thực tiễn, nâng cao chất lượng dạy học, tăng cường ứng dụng công nghệ, kỹ thuật vào giảng dạy. Về thể chất, nhà trường sẽ đẩy mạnh các hoạt động thể dục thể thao, phong trào rèn luyện sức khỏe, tổ chức giải thi đấu nội bộ, giao lưu giữa các khoa, bộ môn.

Đặc biệt, với tiền thân từ Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật, nhà trường có thế mạnh trong việc tổ chức hoạt động văn hóa – nghệ thuật. Nhà trường sẽ phát huy truyền thống này bằng cách đưa các hoạt động biểu diễn, mỹ thuật, sáng tác vào đời sống học đường; giúp sinh viên có tinh thần phong phú, phát triển cảm xúc và gu thẩm mỹ trong học tập lẫn cuộc sống.

Nhà trường cũng xác định sẽ hỗ trợ các trường phổ thông trên địa bàn, nhất là trong bối cảnh thiếu giáo viên mỹ thuật. Trường sẽ tích cực đưa nội dung giáo dục âm nhạc, kỹ năng biểu diễn, thẩm mỹ nghệ thuật vào hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ, sinh hoạt chuyên đề trong trường.

Trước mắt, nhà trường sẽ phối hợp với các trường THPT, THCS trên địa bàn thành phố để đưa giáo dục STEM vào giảng dạy và hướng nghiệp cho học sinh. Khi được đào tạo thêm lĩnh vực văn hóa nghệ thuật cũng là lợi thế, nhà trường sẽ sẵn sàng chuyển sang mô hình STEAM.

Thông qua những nỗ lực không ngừng nghỉ, Trường Cao đẳng Đà Nẵng kỳ vọng sẽ trở thành hạt nhân hỗ trợ lan tỏa tinh thần yêu nghệ thuật, phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu cho học sinh từ sớm, góp phần đào tạo ra thế hệ trẻ vừa giỏi nghề, vừa giàu cảm xúc và nhân văn.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số đang diễn ra nhanh chóng, chuyên ngành Logistics Công nghiệp tại Trường Đại học Xây dựng Hà Nội đang nổi lên như một lĩnh vực quan trọng và mang đến nhiều cơ hội phát triển. Với mục tiêu cung cấp kiến thức chuyên sâu về quản lý sản xuất, dự báo nhu cầu thị trường và ứng dụng công nghệ hiện đại, chuyên ngành này không chỉ đáp ứng nhu cầu thực tiễn của quá trình phát triển sản xuất công nghiệp mà còn mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp cho sinh viên.

Ngành Logistics đang trở thành một trong những lĩnh vực phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, với dự báo của Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam cho thấy ngành Logistics Việt Nam sẽ thiếu khoảng 2 triệu lao động vào năm 2030. Điều này cho thấy nhu cầu về nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực này đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Trường Đại học Xây dựng Hà Nội đã và đang nỗ lực đáp ứng nhu cầu này bằng cách xây dựng chương trình đào tạo chuyên ngành Logistics Công nghiệp. Chương trình đào tạo này được thiết kế nhằm cung cấp cho sinh viên kiến thức chuyên sâu về quản lý sản xuất công nghiệp, dự báo nhu cầu thị trường và ứng dụng công nghệ hiện đại. Qua đó, sinh viên có thể nắm vững kiến thức và kỹ năng cần thiết để đáp ứng yêu cầu của ngành nghề này.

Đặc biệt, chuyên ngành Logistics Công nghiệp tại Trường Đại học Xây dựng Hà Nội định hướng kiến thức chuyên sâu và chú trọng nâng cao năng lực thực học – thực làm cho sinh viên. Thông qua mạng lưới hợp tác sâu rộng với các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, chương trình đào tạo này giúp sinh viên có thể áp dụng kiến thức vào thực tiễn và đáp ứng tốt công việc sau khi tốt nghiệp.

Năm 2025, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội tuyển sinh 50 chỉ tiêu cho chuyên ngành Logistics Công nghiệp. Nhà trường áp dụng 4 phương thức xét tuyển đa dạng, mở ra nhiều cơ hội cho thí sinh thuận lợi đăng ký ngành học tiềm năng này. Điều này thể hiện sự linh hoạt và cam kết của trường trong việc tạo điều kiện cho sinh viên tiếp cận với ngành học đầy triển vọng này.

Tóm lại, chuyên ngành Logistics Công nghiệp tại Trường Đại học Xây dựng Hà Nội là một lựa chọn hấp dẫn cho những sinh viên muốn theo đuổi sự nghiệp trong lĩnh vực logistics và quản lý chuỗi cung ứng. Với định hướng đào tạo gắn kết chặt chẽ giữa lý thuyết và thực tế doanh nghiệp, chương trình này hứa hẹn sẽ cung cấp cho sinh viên những kỹ năng và kiến thức cần thiết để thành công trong ngành nghề này.

Chuyển đổi số đang trở thành yếu tố sống còn đối với sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ. Tuy nhiên, việc ứng dụng công nghệ vào hoạt động sản xuất và kinh doanh vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Một trong những điểm nghẽn quan trọng mà các doanh nghiệp đang phải đối mặt là vấn đề nhân lực.

Ông Phạm Đức Nghiệm, Phó Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), cho rằng nhiều doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm và áp dụng công nghệ phù hợp do thiếu vốn đầu tư và người đủ trình độ để vận hành. Để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua rào cản này, các chuyên gia cho rằng cần triển khai cơ chế ‘chuyển đổi từng bước’. Doanh nghiệp không cần thay đổi toàn bộ quy trình cùng lúc mà có thể bắt đầu từ những nghiệp vụ dễ áp dụng như hóa đơn điện tử, kế toán online, quản lý bán hàng…

Bên cạnh đó, việc phối hợp giữa Nhà nước, doanh nghiệp công nghệ và các tổ chức giáo dục để tổ chức các chương trình đào tạo thực hành, học online, cấp chứng chỉ… là rất cần thiết. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp có thể tiếp cận với công nghệ mới và nâng cao trình độ cho người lao động. Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Tân, Giám đốc Viện Nghiên cứu và Phát triển Ứng dụng các hợp chất thiên nhiên, Đại học Bách khoa Hà Nội, Nhà nước nên tạo ra một số chương trình trọng điểm, có kinh phí và lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ đào tạo qua đấu thầu để doanh nghiệp tư nhân có khả năng thiết kế những khóa học, chương trình học bổ sung và phổ thông hóa các kỹ năng mới cho người yếu thế trong thị trường việc làm mới.

Một yếu tố quan trọng khác là cần khuyến khích doanh nghiệp công nghệ tham gia phát triển giải pháp công nghệ thân thiện với người dùng. Phần mềm phải dễ sử dụng, giao diện đơn giản, thậm chí tích hợp tính năng điều khiển bằng giọng nói để người lao động phổ thông cũng có thể làm quen nhanh chóng. Dự báo khoảng 70% công việc truyền thống tại Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng đáng kể từ sự phát triển của AI trong thập kỷ tới. Các nhà cung cấp giải pháp công nghệ nhận định, AI sẽ là công nghệ chủ đạo định hình tương lai hoạt động doanh nghiệp tại Việt Nam trong 5-10 năm tới.

Để hình thành nguồn lực mới, doanh nghiệp cần xây dựng lộ trình chuyển đổi số có lồng ghép yếu tố phát triển con người; doanh nghiệp và người lao động cần đầu tư vào học tập và nâng cao kỹ năng số. Xây dựng một hệ sinh thái nhân lực thích ứng công nghệ không chỉ dựa vào nỗ lực riêng của doanh nghiệp mà giáo dục đại học chính là mắt xích đầu tiên góp phần định hình tư duy, nền tảng tri thức và thái độ nghề nghiệp cho người lao động tương lai. Nhân lực không thể tách rời tổng thể các yếu tố như cấu trúc nền kinh tế, định hướng chính sách vĩ mô và năng lực hấp thụ công nghệ của doanh nghiệp. Chất lượng nguồn nhân lực chịu tác động trực tiếp từ cách mà nền kinh tế được tổ chức, điều tiết và định hướng phát triển.

Muốn hình thành một lực lượng lao động phù hợp với thời đại công nghệ, cần đồng bộ giữa chính sách phát triển nhân lực và các chính sách kinh tế-công nghệ. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, bao gồm Nhà nước, doanh nghiệp, và các tổ chức giáo dục, để tạo ra một môi trường hỗ trợ và thúc đẩy sự phát triển của nguồn nhân lực trong thời đại công nghệ.

Đại hội Đảng bộ Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đang trên đà chuẩn bị cho một nhiệm kỳ mới, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong lịch sử phát triển của ngành đường sắt Việt Nam. Với phương châm ‘Đoàn kết – Kỷ cương – An toàn – Phát triển’, Đại hội sẽ tiến hành đánh giá toàn diện kết quả đạt được trong nhiệm kỳ 2020-2025 và xác định mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm cho nhiệm kỳ 2025-2030.

Sự kiện này cũng sẽ thực hiện kiểm điểm sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Đảng bộ khóa XII và thảo luận về các dự thảo văn kiện Đại hội XIV của Đảng. Chủ đề của Đại hội được đề xuất là ‘Xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh; đoàn kết, kỷ vương; nỗ lực, tự cường; hợp tác hiệu quả; tinh gọn, đột phá; kiến tạo phát triển hiện đại, bền vững’.

Được biết, dự thảo Báo cáo chính trị đề xuất phương hướng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy đảng trong toàn Đảng bộ Tổng công ty, tạo chuyển biến rõ nét trong xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức cán bộ. Ông Đặng Sỹ Mạnh, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, đã khẳng định tư duy phát triển đường sắt trong thời gian tới phải gắn với yêu cầu phát triển xanh, an toàn, thích ứng với biến đổi khí hậu, đồng thời chuyển đổi mô hình quản trị theo hướng hiện đại, tự động hóa và nâng cao năng lực thi công xây dựng.

Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cũng bày tỏ sự sẵn sàng phối hợp với các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân trong vận hành hệ thống đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị, cảng hàng không. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh rằng xây dựng Đảng là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng trong một Đảng bộ doanh nghiệp. Công tác cán bộ, nhân sự phải được chuẩn bị kỹ lưỡng, và công tác chính trị, tư tưởng, đoàn kết là cốt lõi.

Nhấn mạnh nhiệm vụ hàng ngày của một Đảng bộ doanh nghiệp là phải tính toán đến sự phát triển, điều hành doanh nghiệp hiệu quả, tạo ra tăng trưởng và hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, Phó Thủ tướng đề nghị Đảng bộ Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đưa ra tư duy dẫn dắt mới cho sự phát triển ngành đường sắt. Trọng tâm vào các vấn đề như chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, quản trị hiệu quả, đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ.

Ông cũng đề nghị Văn kiện phải là sản phẩm trí tuệ, xác lập rõ các mục tiêu phát triển, bước đi chiến lược và đột phá cần thiết để ngành đường sắt Việt Nam đóng góp hiệu quả cho nền kinh tế và xã hội. Qua đó giúp nâng cao chất lượng và hiệu quả vận hành hệ thống đường sắt, đảm bảo an toàn và phát triển bền vững.

Vai trò của hiệp hội, doanh nghiệp và cơ quan báo chí trong xây dựng và phản biện chính sách được đánh giá là hết sức quan trọng. Để nâng cao hiệu quả trong lĩnh vực này, các hiệp hội cần tập trung nâng cao năng lực nghiên cứu và phản biện chính sách, từ đó hỗ trợ tốt hơn cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, báo chí cũng đóng vai trò then chốt trong việc tuyên truyền, phản biện và là cầu nối hiệu quả giữa hiệp hội, doanh nghiệp và các cơ quan quản lý trong quá trình kiến tạo chính sách.

Tại Diễn đàn “Vai trò của hiệp hội, doanh nghiệp và cơ quan báo chí trong xây dựng và phản biện chính sách”, các chuyên gia đã nhấn mạnh rằng việc tiếp tục cải cách thể chế cần sự đồng lòng và tham gia tích cực của toàn hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, người dân, nhà khoa học và các cơ quan báo chí, truyền thông. Sự phối hợp chặt chẽ và đồng bộ giữa các bên liên quan là yếu tố then chốt để đảm bảo quá trình xây dựng và phản biện chính sách đạt hiệu quả cao.

Báo chí đóng vai trò quan trọng trong việc phản biện chính sách, và để tiếng nói của báo chí có trọng lượng và khách quan, các cơ quan báo chí cần thực hiện phản biện một cách trọng tâm. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng phản biện mà còn góp phần lan tỏa thông tin chính xác và thúc đẩy chính sách đi vào thực tiễn một cách hiệu quả.

Các chuyên gia cũng chỉ ra sự cần thiết của mô hình ‘tam giác phối hợp’ giữa doanh nghiệp, báo chí và hiệp hội trong xây dựng và phản biện chính sách. Mô hình này sẽ giúp hoàn thiện quá trình xây dựng chính sách, đảm bảo rằng tiếng nói và nhu cầu của doanh nghiệp, hiệp hội và báo chí được lắng nghe và tiếp thu một cách đầy đủ.

Để thực hiện tốt vai trò của mình, báo chí cần hoàn thiện và đảm nhiệm song song ba vai trò quan trọng: ‘người đưa tin’, ‘người phản biện’, và ‘người kết nối dữ liệu, tiếng nói đa chiều’. Việc thực hiện đồng bộ các vai trò này sẽ giúp báo chí trở thành một cầu nối hiệu quả giữa các bên liên quan và góp phần vào việc xây dựng và thực thi các chính sách tốt hơn, phù hợp hơn với thực tiễn và nhu cầu của xã hội.

Nhìn chung, để xây dựng và phản biện chính sách hiệu quả, việc phối hợp chặt chẽ giữa hiệp hội, doanh nghiệp, cơ quan báo chí và các bên liên quan là điều kiện tiên quyết. Với sự đồng lòng và phối hợp nhịp nhàng, Việt Nam có thể xây dựng được một hệ thống chính sách phù hợp, hỗ trợ đắc lực cho sự phát triển của đất nước và cộng đồng doanh nghiệp.