Đã hơn một thập kỷ trôi qua kể từ khi Nghị quyết số 29 NQ/TW năm 2013 của Ban Chấp hành Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo được ban hành. Nghị quyết này thể hiện quyết tâm của Đảng và nhân dân trong việc đưa nền giáo dục về đúng bản chất “dạy thật, học thật, thi thật”. Đến nay, Nghị quyết vẫn còn nguyên tính thời sự. Trong ba trụ cột quan trọng được đề cập, cải cách thi cử được xác định là khâu đột phá, vì nó là điểm nút kết nối toàn bộ chuỗi giá trị giáo dục, từ chương trình – sách giáo khoa, dạy học, kiểm tra – đánh giá cho đến tuyển sinh và sử dụng nhân lực.

Sau hơn mười năm thực hiện, thực tế cho thấy đổi mới thi cử vẫn còn ở trạng thái chắp vá, thiếu định hướng hệ thống và đã ảnh hưởng không nhỏ đến niềm tin của xã hội. Việc gộp kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông với tuyển sinh đại học, xét về chủ trương, là một bước đi đúng đắn. Điều này giúp giảm áp lực thi cử, tiết kiệm nguồn lực và hướng đến một hệ thống đánh giá toàn diện hơn. Tuy nhiên, việc triển khai lại thiếu đồng bộ về kỹ thuật, con người và nguồn lực. Đề thi thiếu ổn định, dao động về cấu trúc, độ khó qua các năm, trong khi không có chuẩn hóa đề thi – điều vốn là thông lệ trong các kỳ thi quốc tế như SAT, A-Level hay tú tài Pháp.

Khi không bảo đảm được tính ổn định, chuẩn hóa và công bằng, kỳ thi dần trở thành một nơi thử nghiệm may rủi của thí sinh. Tệ hơn, các vụ gian lận điểm thi có tổ chức đã từng xảy ra ở một số địa phương không chỉ là “sự cố đơn lẻ” mà phản ánh lỗ hổng thể chế trong quản lý và giám sát. Nếu một kỳ thi quốc gia mà vẫn để lọt hành vi can thiệp điểm số có hệ thống ở vài địa phương, thì tính công bằng dễ trở thành khẩu hiệu. Điều này cho thấy, vấn đề không chỉ nằm ở kỹ thuật tổ chức, mà còn ở sự thiếu minh bạch, thiếu kiểm soát độc lập và thiếu trách nhiệm giải trình trong toàn bộ hệ thống thi cử.

Song hành với đó là sự bế tắc trong việc chuyển hóa kỳ thi thành động lực cải thiện chất lượng dạy học. Thay vì giảm áp lực, kỳ thi chung lại khiến cho giáo viên và học sinh bị cuốn vào vòng xoáy “học để thi”, “học để có điểm”, thay vì học để hiểu và sáng tạo. Bệnh thành tích trở nên phổ biến dưới hình thức điểm học bạ “đẹp như mơ”, trong khi điểm thi thật lại phơi bày một khoảng cách đáng báo động. Dạy thêm, học thêm chưa hồi kết, học lệch theo tổ hợp xét tuyển ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực tương lai.

Đã đến lúc cần rà soát, đánh giá lại ưu điểm và hạn chế của việc thực thi các giải pháp đột phá trong thi cử. Đổi mới thi cử cần được đặt đúng vị trí: là một phần trong hệ thống đánh giá năng lực học sinh, gắn với mục tiêu học tập, chuẩn đầu ra và lộ trình nghề nghiệp sau phổ thông. Để làm được điều đó, cần dựa vào ba trụ cột: Thứ nhất, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ xuyên suốt toàn bộ quy trình, không chỉ trong ra đề, chấm thi, giám sát, mà còn để kiểm soát tình trạng lạm phát điểm học bạ và chuẩn hóa dữ liệu đánh giá.

Thứ hai, xã hội hóa công tác khảo thí, huy động nguồn lực để thành lập các trung tâm độc lập, có sự tham gia của các trường đại học, tổ chức nghề nghiệp và chuyên gia đánh giá, nhằm nâng cao tính minh bạch và khách quan. Thứ ba, tăng cường tính chuyên nghiệp của đội ngũ quản trị và ra đề thi, thông qua cơ chế tuyển chọn, đào tạo và đãi ngộ xứng đáng, bảo đảm cả năng lực chuyên môn lẫn đạo đức nghề nghiệp. Sau hơn 10 năm, khẩu hiệu “dạy thật, học thật, thi thật” vẫn là kim chỉ nam, nhưng sẽ chỉ là khẩu hiệu nếu thiếu một bản thiết kế hệ thống đồng bộ và minh bạch.

Muốn cải cách thi cử thành công, trước hết phải cải cách tư duy và cơ chế vận hành. Đó mới là đột phá thật sự mà giáo dục Việt Nam đang cần hơn bao giờ hết!

Ngành logistics tại Việt Nam đang trải qua một giai đoạn phát triển nhanh chóng với tốc độ tăng trưởng bình quân lên đến 14-16% mỗi năm. Sự phát triển này đã đưa Việt Nam trở thành một trong những ngành dịch vụ tăng trưởng nhanh và ổn định nhất, với quy mô khoảng 40-42 tỷ USD/năm. Hiện, Việt Nam đứng thứ 43/155 nước về hiệu quả logistics và thuộc nhóm 5 nước dẫn đầu ASEAN.

Việt Nam hiện có khoảng 30.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực logistics, trong đó gần 4.000 là doanh nghiệp chuyên nghiệp có khả năng cung ứng dịch vụ quốc tế. Tuy nhiên, để duy trì vị thế này, lực lượng lao động ngành logistics cần phải được nâng cao cả về số lượng lẫn chất lượng.

Đặc biệt, tại TP. Hồ Chí Minh, trung tâm logistics lớn nhất cả nước, mỗi năm cần tới 8.400-10.000 nhân sự mới. Tuy nhiên, các trường đại học, cao đẳng hiện chỉ có thể đào tạo ra khoảng 2.500 người/năm, chưa đáp ứng nổi 30% nhu cầu. Tương tự, tại Hải Phòng, địa phương có hệ thống cảng biển và logistics phát triển mạnh, con số lao động cần đến năm 2030 là 460.000 người, nhưng nguồn cung hiện nay mới chỉ đáp ứng khoảng 40-45% con số này.

Về chất lượng nguồn nhân lực, theo khảo sát của Công ty Nghiên cứu và Tư vấn Công nghiệp Việt Nam, 60-80% doanh nghiệp logistics cho rằng nhân sự hiện nay chỉ ở mức ‘trung bình thấp’. Đa số lao động ngành chưa có kiến thức toàn diện về logistics hiện đại, kỹ năng ngoại ngữ yếu, thiếu khả năng ứng dụng công nghệ, tư duy quản trị chuỗi cung ứng còn hạn chế.

Báo cáo Logistics Việt Nam 2024 cho thấy, có đến 85,7% doanh nghiệp logistics phải tự đào tạo nội bộ vì không thể tuyển được nhân sự có sẵn kỹ năng phù hợp. Tỷ lệ lao động được đào tạo bài bản chỉ chiếm khoảng 5-7% tổng số nhân sự ngành. Một con số cho thấy khoảng trống đào tạo đang rất lớn.

Không chỉ thiếu nhân lực làm việc, ngành logistics còn thiếu cả đội ngũ giảng viên và chuyên gia có năng lực đào tạo chuẩn hóa. Do đó, quy mô và chất lượng đào tạo chính quy, bao gồm cả dài hạn và ngắn hạn, hiện chưa theo kịp nhu cầu thị trường. Hơn 85% doanh nghiệp buộc phải tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ theo phương thức ‘vừa học vừa làm’.

Sự thiếu hụt nhân lực đang là điểm nghẽn lớn nhất kìm hãm sự phát triển bền vững. Vì vậy, giải bài toán nhân lực logistics không chỉ là trách nhiệm của các trường đào tạo, mà còn là chiến lược dài hạn mà Nhà nước, doanh nghiệp và toàn ngành cần chung tay thực hiện. Đầu tư vào con người chính là đầu tư cho tương lai của ngành và cho cả vị thế logistics Việt Nam trên bản đồ toàn cầu.

Việc nâng cao năng lực lao động không thể chỉ trông chờ vào các cơ sở giáo dục truyền thống. Cần một chiến lược tổng thể trong việc gắn kết giữa doanh nghiệp và các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Các doanh nghiệp lớn nên đầu tư các trung tâm đào tạo nội bộ, phối hợp cùng trường học trong việc xây dựng chương trình đào tạo thực chiến, để sinh viên ra trường không còn ‘bỡ ngỡ’ khi bước vào môi trường làm việc thực tế.

Luật Nhà giáo được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 9 vào tháng 6 năm 2025, bao gồm 9 chương và 42 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Luật này quy định cụ thể về các chính sách hỗ trợ và thu hút, trọng dụng đối với nhà giáo, nhằm đảm bảo cuộc sống và phát triển nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên.

Luật Nhà giáo năm 2025 đặt ra nhiều chính sách hỗ trợ đối với nhà giáo, thể hiện qua các điều khoản cụ thể. Tại Điều 24 của Luật, chính sách hỗ trợ nhà giáo được quy định rõ ràng, bao gồm chế độ trợ cấp theo tính chất công việc, theo vùng; hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng; hỗ trợ chăm sóc sức khỏe định kỳ, chăm sóc sức khỏe nghề nghiệp; phụ cấp lưu động đối với nhà giáo làm công tác xóa mù chữ, phổ cập giáo dục, biệt phái, dạy tăng cường, dạy liên trường, dạy ở các điểm trường. Ngoài ra, nhà giáo còn được hưởng các chính sách hỗ trợ khác theo quy định của pháp luật về viên chức, pháp luật về lao động và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Đặc biệt, nhà giáo công tác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; nhà giáo dạy trường chuyên biệt; nhà giáo thực hiện giáo dục hòa nhập; nhà giáo dạy tiếng dân tộc thiểu số; nhà giáo dạy tăng cường tiếng Việt cho học sinh người dân tộc thiểu số; nhà giáo dạy các môn năng khiếu, nghệ thuật được hưởng một số chính sách hỗ trợ đặc biệt. Cụ thể, họ được thuê nhà ở công vụ hoặc được bảo đảm chỗ ở tập thể khi đến công tác tại vùng khó khăn. Nếu không bố trí được chỗ ở tập thể hoặc nhà ở công vụ, họ được hỗ trợ tiền thuê nhà ở theo mức hỗ trợ thuê nhà ở công vụ theo quy định của pháp luật. Họ cũng được hỗ trợ thanh toán tiền tàu xe trong thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn.

Bên cạnh chính sách hỗ trợ, Luật Nhà giáo năm 2025 cũng quy định chính sách thu hút, trọng dụng đối với nhà giáo. Các chính sách này bao gồm ưu tiên trong tuyển dụng, tiếp nhận; tiền lương, phụ cấp; đào tạo, bồi dưỡng; quy hoạch, bổ nhiệm; điều kiện làm việc, trang thiết bị làm việc; phúc lợi và chính sách khác theo quy định của pháp luật. Đối tượng hưởng chính sách thu hút, trọng dụng bao gồm người có trình độ cao, người có tài năng, người có năng khiếu đặc biệt, người có kỹ năng nghề cao; người đến làm việc tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; nhà giáo làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục, nghiên cứu khoa học trong một số lĩnh vực trọng yếu, thiết yếu theo nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội.

Liên quan đến vấn đề thu hút và trọng dụng nhà giáo, nhiều ý kiến cho rằng cần có các chính sách đột phá để khuyến khích và thu hút người tài năng vào nghề giáo. Một số chuyên gia giáo dục cũng nhấn mạnh rằng cần có sự đầu tư thích đáng để đảm bảo cuộc sống và phát triển nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

Luật Nhà giáo năm 2025 thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với đội ngũ giáo viên, những người có vai trò quan trọng trong sự phát triển của đất nước. Việc quy định cụ thể các chính sách hỗ trợ và thu hút, trọng dụng nhà giáo nhằm đảm bảo cuộc sống và phát triển nghề nghiệp cho họ, đồng thời khuyến khích và thu hút người tài năng vào nghề giáo. Để biết thêm thông tin chi tiết về Luật Nhà giáo, vui lòng tham khảo tại https://thukyphapluat.com.vn/luat-nha-giao-vua-duoc-quoc-hoi-thoong-qua.html

Law on Teachers, được thông qua bởi Quốc hội khóa XV, đã chính thức khẳng định cam kết mạnh mẽ của Đảng và Nhà nước trong việc tôn vinh, quan tâm, bảo vệ và phát triển đội ngũ giáo viên. Với việc đưa ra nhiều chính sách mới, Luật Nhà giáo không chỉ giúp giáo viên có thêm động lực để cống hiến cho nghề, mà còn giúp họ an tâm gắn bó lâu dài. Một điểm nổi bật quan trọng của Luật Nhà giáo là quy định về lương của nhà giáo, được xếp vào mức cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp.

Điều này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng vì nó hứa hẹn sẽ giúp hiện thực hóa mong ước của nhiều giáo viên về việc “sống được bằng lương”, không còn phải phụ thuộc vào các công việc làm thêm bên ngoài để đảm bảo cuộc sống. Hiện tại, nhiều giáo viên chia sẻ về những khó khăn tài chính mà họ gặp phải do lương thấp, dẫn đến áp lực và căng thẳng trong công việc. Để giải quyết vấn đề này, Luật Nhà giáo ủy quyền cho Chính phủ quy định chi tiết về chính sách tiền lương đối với nhà giáo. Qua đó, mở ra hy vọng về một tương lai tốt hơn cho đội ngũ giáo viên, giúp họ ổn định cuộc sống và tập trung vào công tác giảng dạy.

Law on Teachers cũng nhấn mạnh vào việc giữ gìn đạo đức nghề nghiệp của nhà giáo thông qua việc luật hóa các quy tắc ứng xử cụ thể. Những quy tắc này không chỉ áp dụng trong mối quan hệ với người học mà còn trong quan hệ với đồng nghiệp, gia đình học sinh và xã hội. Mục đích là đảm bảo rằng nhà giáo luôn là hình mẫu, liêm chính và tận tâm trong giảng dạy cũng như trong ứng xử xã hội. Hơn nữa, Luật Nhà giáo quy định cơ chế bảo vệ nhà giáo trước các hành vi xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín. Điều này góp phần tạo ra môi trường sư phạm an toàn và văn minh, cần thiết cho sự phát triển của giáo dục.

Nhiều hiệu trưởng trường học cũng lên tiếng về những khó khăn và áp lực mà họ và các giáo viên gặp phải từ mạng xã hội. Họ nhận thấy rằng quy định về bảo vệ nhân phẩm, danh dự của nhà giáo trong Luật Nhà giáo là hết sức cần thiết và kịp thời. Luật đã tạo ra một hành lang pháp lý quan trọng để bảo vệ nhà giáo và sự uy nghiêm của nghề giáo, đặc biệt trong bối cảnh mạng xã hội phát triển mạnh mẽ như hiện nay.

Theo các chuyên gia và chính các nhà giáo, Luật Nhà giáo không chỉ có ý nghĩa trong việc nâng cao vị thế của nhà giáo mà còn đóng góp vào việc tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước. Để đảm bảo thành công trong việc thực hiện Luật Nhà giáo, việc tổ chức thực hiện hiệu quả là điều kiện tiên quyết, đòi hỏi sự tham gia tích cực và ủng hộ của toàn xã hội. Chỉ khi có sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, nhà trường, gia đình và cả cộng đồng, mới có thể phát huy tối đa những giá trị mà Luật Nhà giáo mang lại.

Sau 30 năm cống hiến cho ngành giáo dục, một nhà giáo dày dặn kinh nghiệm đã bày tỏ niềm vui sướng khi Luật Nhà giáo được Quốc hội thông qua. Đây là một cột mốc quan trọng, không chỉ khẳng định vị trí, vai trò của đội ngũ giáo viên mà còn đảm bảo quyền lợi và mang lại nhiều chính sách tích cực cho ngành giáo dục.

Luật Nhà giáo được xây dựng để quy định đầy đủ về vị trí, vai trò, quyền, nghĩa vụ và các chế độ, chính sách dành cho đội ngũ nhà giáo. Một trong những điểm nổi bật của luật này là việc lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bảng lương hành chính sự nghiệp. Điều này thể hiện sự trân trọng và đánh giá cao của xã hội đối với công việc đầy thách thức và trách nhiệm của giáo viên.

Với chính sách mới, giáo viên có thể yên tâm công tác, toàn tâm toàn ý dành cho công việc giảng dạy và chăm sóc học sinh. Không còn phải phân tâm vào các công việc bên ngoài để kiếm sống, giáo viên có thể tập trung vào việc nâng cao chất lượng giáo dục, góp phần đào tạo ra những thế hệ học trò xuất sắc và có ích cho xã hội.

Trước đây, nhiều giáo viên đã phải đối mặt với khó khăn về kinh tế, dẫn đến việc phải làm thêm nhiều công việc khác ngoài giờ lên lớp. Điều này không chỉ gây áp lực cho giáo viên mà còn ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy. Hy vọng rằng với chính sách mới này, ngành giáo dục sẽ có một làn gió mới tích cực, giúp giáo viên có thể chuyên tâm vào công việc và cống hiến hết mình cho sự nghiệp giáo dục.

Luật Nhà giáo được xem là một sự kiện trọng đại, có ý nghĩa to lớn đối với ngành giáo dục và đào tạo. Đây không chỉ là niềm vui của hơn 1 triệu nhà giáo mà còn là niềm vui chung của tất cả những người quan tâm đến giáo dục. Việc thông qua Luật Nhà giáo không chỉ thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với ngành giáo dục mà còn khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước.

Trước những thách thức và cơ hội mới, ngành giáo dục đang đặt kỳ vọng cao vào Luật Nhà giáo. Mong rằng với sự quan tâm và đầu tư thích đáng, giáo viên sẽ có thể thực sự trở thành những trụ cột, những người truyền cảm hứng và kiến thức cho thế hệ tương lai của Việt Nam.