Thông tin về việc Phó Chủ tịch Đại học FPT, ông Hoàng Nam Tiến, qua đời do đột quỵ ở tuổi 56 đã gây ra nhiều tiếc thương và làm dấy lên lời cảnh tỉnh về hiểm họa đột quỵ – một căn bệnh nguy hiểm có thể cướp đi sinh mạng bất cứ lúc nào, bất kể tuổi tác.

Đột quỵ, hay còn gọi là tai biến mạch máu não, là tình trạng y tế khẩn cấp và nguy hiểm hàng đầu hiện nay. Căn bệnh này không chỉ là nguyên nhân gây tử vong cao mà còn để lại những di chứng nặng nề, ảnh hưởng sâu sắc đến chất lượng cuộc sống của người bệnh và gia đình. Đột quỵ xảy ra khi cung cấp máu cho não bị gián đoạn hoặc giảm đáng kể, dẫn đến thiếu oxy và chất dinh dưỡng cho não.

Có hai dạng đột quỵ chính: đột quỵ do thiếu máu cục bộ và đột quỵ do xuất huyết. Đột quỵ do thiếu máu cục bộ chiếm khoảng 80% các trường hợp, xảy ra khi một cục máu đông hoặc mảng xơ vữa làm tắc nghẽn mạch máu, ngăn không cho máu lên não. Đột quỵ do xuất huyết xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu vào mô não xung quanh.

Thời gian là yếu tố quan trọng nhất trong việc điều trị đột quỵ. Càng được cấp cứu sớm, khả năng phục hồi của người bệnh càng cao. Để nhận biết các dấu hiệu đột quỵ, người dân có thể ghi nhớ quy tắc F.A.S.T: Face (mặt), Arm (tay), Speech (lời nói), và Time (thời gian). Khi nhận thấy các triệu chứng bất thường như mặt bị cong, tay bị yếu, nói ngọng, hoặc có các triệu chứng khác, cần lập tức gọi cứu trợ y tế để được hỗ trợ kịp thời.

Các chuyên gia y tế cũng chỉ ra rằng đột quỵ thường liên quan đến các yếu tố nguy cơ có thể kiểm soát được, như tăng huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường, hút thuốc lá, mỡ máu cao, béo phì và thiếu vận động. Sự thay đổi lối sống và điều trị các bệnh lý nền có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc đột quỵ.

Để phòng chống đột quỵ hiệu quả, khuyến cáo từ Bộ Y tế nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chủ động phòng ngừa. Điều này bao gồm xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia, kiểm soát các bệnh lý nền, và duy trì cân nặng hợp lý. Ngoài ra, thường xuyên theo dõi và kiểm tra sức khỏe định kỳ cũng giúp phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ và có biện pháp can thiệp kịp thời.

Đột quỵ là một căn bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu chúng ta có kiến thức và thay đổi lối sống. Việc chủ động chăm sóc sức khỏe, kiểm soát các yếu tố nguy cơ và nhận biết sớm các dấu hiệu sẽ giúp giảm thiểu những rủi ro và bảo vệ cuộc sống của chính mình và những người thân yêu.

Trong thời gian gần đây, hàng loạt các trường hợp tử vong đột ngột do đột quỵ và các bệnh lý tim mạch đã gây ra nhiều tiếc thương cho gia đình và bạn bè. Mới đây nhất, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT, nguyên Chủ tịch FPT Software Hoàng Nam Tiến đã ra đi ở tuổi 56 vì đột quỵ và ngừng tim. Trước đó, nhà quay phim Vương Khánh Trần Linh cũng qua đời ở tuổi 43 do nhồi máu cơ tim cấp. Ca sĩ Hà Lan Phương mất đột ngột vì nhồi máu cơ tim và tắc nghẽn động mạch khi mới 48 tuổi. Nghệ sĩ Chí Tài cũng qua đời vì đột quỵ não năm 2020, khi ông 62 tuổi. Những trường hợp này là lời cảnh báo về nguy cơ đột quỵ và các bệnh lý tim mạch đang ngày càng gia tăng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các báo cáo nghiên cứu quốc tế, bệnh mạch vành (Ischemic Heart Disease – IHD) chiếm khoảng 15,85% tổng số ca tử vong toàn cầu, trong khi đột quỵ (Stroke) chiếm khoảng 10,91%. Đặc biệt, nguy cơ tử vong do những bệnh này tăng dần theo độ tuổi, nhưng cũng không hiếm gặp ở người trẻ nếu có yếu tố nguy cơ tiềm ẩn.

Mạch máu là hệ thống vận tải sống còn, mang máu giàu oxy và dưỡng chất đến não, tim, thận và các cơ quan. Khi xảy ra đột quỵ hoặc ngừng tim, máu ngừng chảy đến não chỉ trong vài phút sẽ khiến hàng triệu tế bào thần kinh chết đi. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) cho biết mỗi phút trì hoãn điều trị trong đột quỵ thiếu máu, khoảng 1,9 triệu neuron não bị mất. Sau mỗi giờ không được can thiệp, não mất khoảng 120 triệu neuron và 830 tỷ synapse, tương đương với 3,6 năm lão hóa não.

Để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ và các bệnh tim mạch, các chuyên gia y tế đã chỉ ra một số yếu tố ảnh hưởng xấu đến sức khỏe mạch máu như huyết áp cao, rối loạn mỡ máu, hút thuốc, uống rượu thường xuyên, stress kéo dài, ít vận động và di truyền. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe mạch máu, chúng ta cần thực hiện các biện pháp sau:

Đầu tiên, hãy duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều rau xanh, trái cây, hạt nguyên cám, cá béo, sử dụng dầu olive, dầu từ quả bơ hay các loại chất béo không bão hòa đơn. Hạn chế ăn thực phẩm quá mặn, quá ngọt, thịt đỏ và thức ăn chiên rán. Bên cạnh đó, việc vận động đều đặn cũng đóng vai trò quan trọng. Tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần để giảm huyết áp, cải thiện lưu thông máu và duy trì độ đàn hồi của thành mạch.

Ngoài ra, tránh hoàn toàn thuốc lá và khói thuốc là một trong những biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe mạch máu. Hút thuốc lá hoặc hít phải khói thuốc đều làm co thắt mạch máu và phá hủy lớp nội mạc, làm tăng nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Quản lý stress cũng là một phần quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe mạch máu. Stress mãn tính kích thích tiết hormone cortisol, dẫn đến viêm, tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu. Các biện pháp đơn giản như thiền định, yoga, hít thở sâu, ngủ đủ giấc và dành thời gian thư giãn ngoài thiên nhiên có thể giúp cân bằng lại hệ thần kinh và bảo vệ thành mạch.

Cuối cùng, theo dõi thường xuyên các chỉ số nguy cơ cũng là một phần quan trọng trong việc duy trì sức khỏe mạch máu lâu dài. Để duy trì sức khỏe mạch máu lâu dài, cần thường xuyên kiểm tra và giữ các chỉ số ở mức lý tưởng, bao gồm huyết áp, LDL cholesterol, đường huyết lúc đói và chỉ số BMI.

Nhìn chung, trong nhịp sống hiện đại, con người thường ít dành thời gian chăm sóc bản thân. Vì vậy, mỗi người hãy chú ý đến sức khỏe của mình, thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ mạch máu và ngăn ngừa các bệnh lý tim mạch. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu nguy cơ đột quỵ và các bệnh tim mạch mà còn giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ.

Ông Hoàng Nam Tiến, người lãnh đạo cấp cao của Tập đoàn FPT và Phó chủ tịch Hội đồng Trường đại học FPT, đã qua đời đột ngột vào chiều ngày 31/7 lúc 16h10 do đột quỵ. Thông tin buồn này đã được xác nhận bởi phía Tập đoàn FPT, gây tiếc thương cho nhiều người trong ngành công nghệ và giáo dục.

Ông Hoàng Nam Tiến sinh năm 1969 và đã có một sự nghiệp gắn bó lâu dài và đầy thăng tiến với Tập đoàn FPT. Sau khi tốt nghiệp ngành Công nghệ thông tin (CNTT) tại Đại học Bách khoa vào năm 1993, ông đã gia nhập FPT và nhanh chóng chứng minh được khả năng của mình. Ở tuổi 26, ông đã được bổ nhiệm làm Trưởng phòng Kinh doanh Công ty, một thành tựu đáng kể cho một người còn trẻ.

Trong suốt sự nghiệp của mình, ông Tiến đã trải qua nhiều vị trí lãnh đạo quan trọng tại FPT. Ông từng giữ vị trí Trưởng phòng kinh doanh tại Tập đoàn FPT khi chỉ mới 30 tuổi. Không ngừng phát triển và đổi mới, ông Tiến cũng đã thể hiện sự sẵn sàng thay đổi và tìm kiếm cơ hội mới khi quyết định nghỉ việc tại FPT để du học tại Mỹ trong 3 tháng khi ông 32 tuổi. Quãng thời gian này có thể đã giúp ông tích lũy thêm kiến thức và kinh nghiệm mới.

Sau khi trở về FPT, ông Tiến tiếp tục có những đóng góp lớn cho doanh thu của tập đoàn. Sự lãnh đạo và tầm nhìn của ông trong lĩnh vực công nghệ và kinh doanh đã giúp ông đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Ông Hoàng Nam Tiến được bầu làm Chủ tịch FPT Telecom từ ngày 3/3/2020, khẳng định vị thế và năng lực lãnh đạo của ông trong ngành.

Gần đây, vào tháng 4/2023, ông được bổ nhiệm làm Phó chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT, nơi ông có thể tiếp tục chia sẻ kinh nghiệm và góp phần xây dựng môi trường giáo dục đại học chất lượng. Không chỉ trong vai trò quản trị và công nghệ, ông Tiến còn được biết đến là một nhà giáo và đã chia sẻ nhiều câu chuyện, bài học kinh nghiệm quý báu trên mạng xã hội, nhận được sự quan tâm lớn từ cộng đồng mạng.

Sự ra đi đột ngột của ông Hoàng Nam Tiến để lại nhiều thương tiếc không chỉ cho gia đình và Tập đoàn FPT mà còn cho cả cộng đồng doanh nghiệp và giáo dục. Những đóng góp và di sản mà ông để lại sẽ tiếp tục được ghi nhớ và là nguồn cảm hứng cho nhiều người.

Tìm hiểu thêm về sự nghiệp của ông Hoàng Nam Tiến và các hoạt động của Tập đoàn FPT trong lĩnh vực công nghệ và giáo dục.

Trong thời gian gần đây, nhiều trường hợp tắm biển đã đột ngột xuất hiện các dấu hiệu đột quỵ, thậm chí có người rơi vào tình trạng tim ngừng đập, hôn mê sâu. Theo ghi nhận của Trung tâm Cấp cứu 115 Khánh Hòa, từ hai tháng trở lại đây, đã xảy ra liên tiếp những trường hợp như vậy. Điều này cho thấy cảnh báo đột quỵ khi tắm biển đang trở thành vấn đề đáng quan tâm và cần được chú ý.

Khi tắm biển, mọi người cần chú ý đến các dấu hiệu bất thường của cơ thể để có thể xử lý kịp thời. Đột quỵ có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân, bao gồm cả nguyên nhân từ các bệnh lý nền và các yếu tố khách quan như thời tiết, hoạt động thể chất. Trong đó, tắm biển có thể là một hoạt động gây ra sự thay đổi đột ngột về nhịp tim và huyết áp, dẫn đến tăng nguy cơ đột quỵ.

Vì vậy, việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ trước một tuần như đau đầu, mệt mỏi, tê yếu một bên cơ thể… là rất quan trọng. Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào, cần lập tức đến

Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng chất tạo ngọt nhân tạo erythritol, thường được sử dụng trong các sản phẩm ăn kiêng, có thể gây tổn thương hàng rào máu não – một cơ chế bảo vệ quan trọng giúp ngăn chặn các chất độc hại xâm nhập vào não. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Colorado, Hoa Kỳ, đã thực hiện thí nghiệm trên tế bào của hàng rào máu não và phát hiện ra rằng erythritol có thể kích hoạt phản ứng stress oxy hóa, làm suy giảm cơ chế phòng vệ tự nhiên chống oxy hóa của cơ thể.

Các kết quả cho thấy erythritol làm giảm sản xuất nitric oxide, một chất giúp giãn mạch máu, và tăng endothelin-1, một chất làm co mạch. Điều này có thể dẫn đến các mạch máu bị co thắt kéo dài, một dấu hiệu nguy hiểm của đột quỵ thiếu máu não. Ngoài ra, erythritol còn ngăn cản cơ chế tự bảo vệ của cơ thể bằng cách cản trở quá trình tiết ra chất tiêu sợi huyết để làm tan cục máu.

Trước đó, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng người tiêu thụ nhiều erythritol có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch, bao gồm nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Một nghiên cứu quy mô lớn đã ghi nhận rằng những người có nồng độ erythritol trong máu cao nhất có nguy cơ gặp biến cố tim mạch nghiêm trọng cao gấp đôi so với người có mức thấp hơn.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý rằng nghiên cứu mới chủ yếu được thực hiện trên tế bào trong phòng thí nghiệm và chưa phản ánh toàn diện môi trường sinh học trong cơ thể người. Do đó, cần thêm các nghiên cứu sâu hơn để xác định rõ mức độ ảnh hưởng thực tế của erythritol lên sức khỏe con người.

Erythritol được phân loại là ‘đường rượu’ và không nằm trong danh sách chất tạo ngọt nhân tạo bị Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo hạn chế. Tuy nhiên, những kết quả mới đặt ra câu hỏi quan trọng về việc liệu việc dùng chất tạo ngọt này thường xuyên có làm tổn hại đến sức khỏe tim mạch và hàng rào bảo vệ não một cách âm thầm?

Một trường hợp đột quỵ gần đây tại Bệnh viện Bạch Mai đã làm dấy lên sự quan ngại về sự nguy hiểm và khó lường của căn bệnh này đối với phụ nữ. Bệnh nhân N.N.L, 51 tuổi, đến từ Khương Đình, Hà Nội, đã trải qua một cơn đột quỵ với các triệu chứng ban đầu không điển hình là khó nuốt và nấc cụt. Điều này đã khiến việc điều trị trở nên khó khăn hơn. Do nhập viện muộn, bệnh nhân L. đã phải chịu di chứng yếu liệt nửa người trái. Các bác sĩ đã cảnh báo rằng nếu chậm trễ thêm, nguy cơ tử vong rất cao. Hiện tại, bà L. vẫn đang tích cực tập phục hồi chức năng với hy vọng tự cầm đũa ăn uống trở lại.

Theo bác sĩ Lê Nhất Duy, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM – Cơ sở 3, đột quỵ xảy ra khi dòng máu nuôi não bị tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu, gây tổn thương não. Đặc biệt, dấu hiệu đột quỵ ở nam và nữ có sự khác biệt, dẫn đến việc phát hiện và điều trị ở nữ giới thường chậm trễ hơn. Nam giới thường có các triệu chứng điển hình như yếu hoặc liệt nửa người, méo miệng, nói ngọng, mất thị lực một bên mắt, mất thăng bằng, hoặc đau đầu dữ dội. Ngược lại, nữ giới ngoài các dấu hiệu trên còn xuất hiện những triệu chứng không điển hình như mệt mỏi đột ngột, lú lẫn, thay đổi tâm trạng, buồn nôn, nấc cụt kéo dài, đau ngực, khó thở nhẹ, hoặc ngất xỉu thoáng qua.

Những triệu chứng này ở phụ nữ thường bị nhầm với stress hoặc bệnh tiêu hóa, dẫn đến việc bỏ lỡ thời điểm can thiệp kịp thời. Sau mãn kinh, nồng độ estrogen giảm làm mất tác dụng bảo vệ mạch máu, khiến nguy cơ đột quỵ ở phụ nữ tăng đáng kể. Phụ nữ thường được chẩn đoán và điều trị muộn, dẫn đến tỷ lệ tàn tật và tử vong cao hơn nam giới. Sau đột quỵ, phụ nữ cũng đối mặt với các biến chứng nặng hơn, bao gồm khả năng phục hồi vận động kém, dễ rối loạn nhận thức, sa sút trí tuệ, trầm cảm, lo âu kéo dài, phụ thuộc vào người chăm sóc do yếu cơ thể và tuổi tác.

Để nhận biết nhanh dấu hiệu đột quỵ, Tổ chức Đột quỵ Mỹ (ASA) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị áp dụng quy tắc F.A.S.T: Face (Khuôn mặt) – méo miệng, cười lệch; Arms (Tay) – yếu hoặc liệt một bên tay; Speech (Nói) – nói ngọng; Time (Thời gian) – gọi cấp cứu ngay lập tức nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào. Thời gian là yếu tố sống còn trong điều trị đột quỵ. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu, đặc biệt ở nữ giới với những triệu chứng không điển hình, có thể giúp giảm thiểu di chứng và cứu sống bệnh nhân.

Nam diễn viên Huỳnh Anh Tuấn gần đây đã trải qua một cơn đột quỵ và may mắn được cấp cứu kịp thời. Sự việc này đã gây chú ý lớn trong cộng đồng và làm dấy lên mối quan tâm về việc phòng ngừa và nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ.

Theo Ths.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh Mạch máu Việt Nam, trường hợp của nghệ sĩ Huỳnh Anh Tuấn là lời cảnh tỉnh cho tất cả mọi người rằng đột quỵ có thể xảy ra với bất cứ ai, ở bất kỳ độ tuổi nào. Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu lên não bị gián đoạn, thường do cục máu đông hoặc mạch máu bị tắc. Ảnh hưởng của đột quỵ phụ thuộc vào thời gian gián đoạn máu cung cấp lên não. Trong khoảng 80% trường hợp, đột quỵ xảy ra do cục máu đông hoặc mạch máu bị tắc.

Một cơn đột quỵ nhẹ hoặc cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA) có thể xảy ra khi mạch máu chỉ bị tắc nghẽn tạm thời. Các triệu chứng có thể biến mất trong vòng vài phút khi nguồn cung cấp máu trở lại và có thể không có nhiều tổn thương vĩnh viễn đối với các tế bào não. Tuy nhiên, TIA có thể là dấu hiệu cho thấy một cơn đột quỵ nghiêm trọng hơn sắp xảy ra. Khoảng 4 trong 10 người bị TIA sẽ bị đột quỵ.

BS Mạnh cũng cho biết, một trong những nguy hiểm lớn nhất của đột quỵ là người bệnh thường hay chủ quan với những biểu hiện ban đầu. Nhiều trường hợp không hề cảm thấy đau đớn, không khó thở, thậm chí vẫn sinh hoạt bình thường cho đến khi đột ngột ngã quỵ, mất ý thức hoặc liệt nửa người.

Việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo sớm và cấp cứu kịp thời đóng vai trò sống còn trong điều trị đột quỵ. Theo BS Mạnh, “Điều quan trọng nhất trong điều trị đột quỵ là cuộc chạy đua với thời gian. Chúng tôi thường nhấn mạnh khái niệm ‘thời điểm vàng’ khoảng 4,5 giờ đầu kể từ khi khởi phát triệu chứng.”

Sau giai đoạn vàng đó, bệnh nhân không được tái thông các mạch lớn bị tắc trong não sẽ có nguy cơ tử vong cao hoặc bị tàn phế nặng nề. Nếu đưa được người bệnh đến bệnh viện trong khoảng thời gian này, cơ hội được cứu sống sẽ cao, các di chứng cũng được giảm thiểu.

Để nhận diện sớm các dấu hiệu đột quỵ, BS Mạnh đưa ra một số cảnh báo đỏ như sau: Chóng mặt, mất thăng bằng; Đau đầu dữ dội; Yếu hoặc tê một bên cơ thể; Khó nói hoặc nói lắp; Mờ mắt hoặc mất thị lực. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, cần yêu cầu hỗ trợ y tế ngay lập tức tại các cơ sở y tế gần nhất.