Thị trường đóng tàu và cơ khí chế tạo phục vụ năng lượng tái tạo đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Dự báo đến năm 2030, thị trường đóng tàu toàn cầu sẽ đạt gần 200 tỷ USD, trong khi thị trường cơ khí chế tạo phục vụ năng lượng tái tạo cũng được kỳ vọng sẽ bùng nổ. Công ty Cổ phần Dịch vụ và Sản xuất dầu khí (PVSM) đang tích cực chuẩn bị để tận dụng cơ hội này.

Với mục tiêu trở thành đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực đóng mới và sửa chữa phương tiện nổi tại khu vực, PVSM đặt mục tiêu doanh thu lũy kế hơn 300 triệu USD vào năm 2030. Theo các tổ chức dự báo hàng hải quốc tế, quy mô thị trường đóng mới và sửa chữa tàu biển toàn cầu dự kiến sẽ đạt gần 200 tỷ USD vào năm 2030. Tại thị trường trong nước, tổng nhu cầu đóng mới bổ sung và thay thế đội tàu vận tải biển của Việt Nam giai đoạn từ nay đến năm 2030 vào khoảng 4-5 triệu DWT.

PVSM đã xác lập mục tiêu sẽ đóng vai trò quan trọng hơn trong chuỗi giá trị hàng hải và cơ khí dầu khí. Để đạt được mục tiêu này, PVSM sẽ hoàn thiện 2 cầu tàu trang trí và ụ tàu số 2 trong giai đoạn 2026-2030, tăng năng lực sửa chữa tàu gấp 5-6 lần hiện nay. Công ty cũng đang đàm phán các đơn hàng có giá trị lớn, bao gồm hợp đồng đóng mới 2 tàu Suezmax với tổng giá trị 160 triệu USD.

Bên cạnh đó, PVSM cũng định hướng dịch chuyển sang lĩnh vực cơ khí chế tạo phục vụ ngành năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió ngoài khơi. Công ty sẽ xây dựng Trung tâm Đào tạo nội bộ để đào tạo công nhân với kỹ năng mới, đáp ứng nhu cầu của ngành. PVSM cũng sẽ mở rộng liên kết với các nhà sản xuất trong nước để phát triển chuỗi cung ứng công nghiệp phụ trợ và tận dụng hệ sinh thái ngành để tăng tốc.

Công ty đã có nền tảng nội lực vững vàng, định hướng chiến lược rõ ràng và sự chủ động trong mở rộng thị trường, tạo cơ hội để vươn lên và đóng góp nhiều hơn cho ngành đóng tàu và cơ khí năng lượng, dầu khí của đất nước. Với những bước chuẩn bị kỹ lưỡng, PVSM sẵn sàng để tận dụng cơ hội và đạt được mục tiêu đã đề ra.

Tỉnh ủy Khánh Hòa vừa ban hành Nghị quyết số 01 về mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số trong giai đoạn 2025-2030. Để đạt được mục tiêu đầy tham vọng này, tỉnh sẽ tập trung vào 4 trụ cột động lực tăng trưởng kinh tế, bao gồm công nghiệp, năng lượng, du lịch – dịch vụ và đô thị – xây dựng. Trong đó, phát triển năng lượng được xác định là động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế, đóng góp đáng kể vào nguồn thu ngân sách.

Theo Nghị quyết, tỉnh Khánh Hòa đặt mục tiêu tốc độ phát triển ngành năng lượng bình quân tăng 20%/năm trong giai đoạn 2026-2030. Đến năm 2030, tỉnh phấn đấu đưa vào khai thác vận hành 14.000 MW, trong đó giai đoạn 2025-2030 sẽ đưa vào khai thác 8.200 MW, bao gồm 2.300 MW điện mặt trời tập trung, 1.800 MW điện năng lượng gió trên bờ, 1.500 MW điện khí LNG và 2.400 MW thủy điện tích năng.

Khánh Hòa cũng định hướng thu hút đầu tư vào các lĩnh vực năng lượng theo thứ tự ưu tiên: Điện mặt trời, điện gió, điện khí (LNG), điện hạt nhân. Các vị trí cụ thể được xác định gồm các xã Vĩnh Hải, Phước Dinh và khu vực lân cận (điện hạt nhân); Thuận Nam, Thuận Bắc và khu vực lân cận (điện mặt trời, điện gió, LNG); Bác Ái, Ninh Sơn và khu vực lân cận (điện tích năng); Khu Kinh tế Vân Phong (LNG). Tỉnh sẽ tập trung vào việc thu hút các nhà đầu tư chiến lược để phát triển các dự án năng lượng trọng điểm.

Để hoàn thành các mục tiêu đề ra, tỉnh Khánh Hòa sẽ tăng cường công tác tuyên truyền về chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và địa phương về phát triển các dự án năng lượng sạch, năng lượng tái tạo. Tỉnh cũng sẽ vận động tạo sự đồng thuận của người dân trong công tác giải phóng mặt bằng các dự án và quan tâm giải quyết chế độ, chính sách đảm bảo lợi ích tối đa cho người dân.

Bên cạnh đó, tỉnh sẽ đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị hạ tầng để Trung ương triển khai thực hiện các Dự án Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận và phấn đấu hoàn thành và đưa vào vận hành theo đúng kế hoạch của Trung ương. Tỉnh cũng sẽ tập trung đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng truyền tải, kết nối lưới điện quốc gia với hệ thống trạm 500kV, 220kV và xây dựng, ban hành chính sách ưu đãi trong thu hút nhà đầu tư vào năng lượng.

Với Nghị quyết số 01, tỉnh Khánh Hòa kỳ vọng sẽ huy động được các nguồn lực để phát triển ngành năng lượng, góp phần đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số trong giai đoạn 2025-2030. Đồng thời, tỉnh cũng cam kết đảm bảo an toàn, hiệu quả và bền vững trong phát triển năng lượng, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Việt Nam đang nổi lên như một điểm sáng trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, với tiềm năng phát triển vượt trội, đặc biệt là trong lĩnh vực điện mặt trời, điện gió ngoài khơi, sinh khối và hydrogen xanh. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay cho thấy hành lang pháp lý cho năng lượng tái tạo tại Việt Nam vẫn còn nhiều thách thức, bao gồm sự phân mảnh và thiếu nhất quán, chưa đáp ứng được tốc độ phát triển và độ phức tạp ngày càng tăng của các loại hình điện mới. Điều này đang trở thành rào cản lớn, kìm hãm dòng vốn, trì hoãn hàng loạt dự án và gia tăng rủi ro chính sách đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Theo các nghiên cứu và đánh giá, Việt Nam có tiềm năng điện mặt trời lên đến 963.000 MW, với số giờ nắng trung bình hàng năm cao, đặc biệt tập trung ở các tỉnh miền Trung và miền Nam. Về điện gió, Việt Nam được Ngân hàng Thế giới đánh giá là có tiềm năng điện gió lớn nhất Đông Nam Á, với tổng tiềm năng ước đạt 513.360 MW. Đây là con số ấn tượng, cho thấy Việt Nam có khả năng phát triển mạnh mẽ năng lượng tái tạo trong thời gian tới.

Tuy nhiên, các chuyên gia và nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, các chính sách liên quan đến năng lượng tái tạo hiện nay đang phân tán ở nhiều luật, dẫn đến sự chồng chéo và thiếu phối hợp liên ngành. Ngoài ra, các rào cản khác bao gồm cơ chế đấu thầu, giá điện, hợp đồng mua bán điện còn thiếu minh bạch và thường xuyên thay đổi, khiến rủi ro tài chính tăng cao. Hệ thống truyền tải chưa sẵn sàng để tiếp nhận lượng điện phân tán từ các nguồn tái tạo cũng là một thách thức đáng kể.

Nhìn ra thế giới, nhiều quốc gia như Đức, Trung Quốc, Hàn Quốc đã ban hành Luật Năng lượng tái tạo từ rất sớm, tạo nên bước ngoặt chiến lược cho quá trình chuyển dịch năng lượng. Luật không chỉ đóng vai trò là công cụ điều tiết thị trường, mà còn là lời cam kết dài hạn của Chính phủ với người dân và doanh nghiệp, giúp tạo ra môi trường kinh doanh ổn định và thuận lợi cho phát triển năng lượng tái tạo.

Các chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng tái tạo cho rằng, để thúc đẩy sự phát triển của ngành năng lượng tái tạo tại Việt Nam, cần phải tích hợp nhiều yếu tố tiên tiến vào Luật Năng lượng tái tạo. Điều này không chỉ bảo đảm nguyên tắc ưu tiên năng lượng sạch, mà còn thúc đẩy cạnh tranh minh bạch, chia sẻ lợi ích công bằng giữa nhà đầu tư và cộng đồng. Luật cần đưa ra quy định rõ ràng về quy hoạch tổng thể quốc gia cho các nguồn năng lượng tái tạo, cơ chế xác lập giá theo thị trường có điều tiết, cơ chế chia sẻ rủi ro và ưu đãi tín dụng để khuyến khích đầu tư.

TS. Hoàng Xuân Quốc, Phó Trưởng Ban Tư vấn và Phản biện Hội Dầu khí Việt Nam nhận định, việc xây dựng một hành lang pháp lý đủ mạnh và hoàn thiện cho sự phát triển năng lượng tái tạo là cần thiết. Bà Phạm Thuý Chinh, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cũng cho rằng, việc ban hành Luật về năng lượng tái tạo là hết sức cần thiết, giúp giải quyết những bất cập, chưa đồng bộ trong hệ thống pháp luật hiện nay.

Việc ban hành Luật Năng lượng tái tạo không chỉ giúp giải quyết bài toán chính sách mà còn là hiện thực hoá quyết tâm chính trị trong chuyển đổi năng lượng. Đây cũng là bước đi chiến lược để kích hoạt hàng loạt dự án đang chờ cơ chế, khơi thông dòng vốn quốc tế, tạo dựng hệ sinh thái năng lượng sạch và củng cố vị thế Việt Nam trong bản đồ chuyển đổi năng lượng toàn cầu. Luật Năng lượng tái tạo sẽ là một công cụ quan trọng giúp Việt Nam đạt được mục tiêu về chuyển đổi năng lượng và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

World Bank vừa đưa ra khuyến nghị quan trọng liên quan đến quá trình phân bổ quyền đầu tư vào điện gió ngoài khơi tại Việt Nam. Theo đó, tổ chức này đề xuất một lộ trình hai giai đoạn nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững và hiệu quả trong lĩnh vực đầy tiềm năng này.

Giai đoạn đầu tiên được gọi là ‘Cửa sổ mở’ (open door), trong đó các nhà đầu tư sẽ tự đề xuất các khu vực mà họ cho là phù hợp để khảo sát và phát triển điện gió ngoài khơi. Trong giai đoạn này, Nhà nước sẽ tiến hành xem xét các đề xuất dựa trên một số tiêu chí rõ ràng và cụ thể, bao gồm năng lực tài chính của nhà đầu tư, kinh nghiệm kỹ thuật cũng như khả năng triển khai dự án một cách hiệu quả và đúng tiến độ.

Sau khi kết thúc giai đoạn ‘Cửa sổ mở’, giai đoạn thứ hai sẽ được triển khai với tên gọi ‘Đấu thầu cạnh tranh’ (competitive auction). Trong giai đoạn này, Nhà nước sẽ tổ chức đấu thầu các khu vực cụ thể đã được xác định là phù hợp cho phát triển điện gió ngoài khơi, dựa trên quy hoạch không gian biển và hạ tầng truyền tải đã được xây dựng và hoàn thiện. Ở giai đoạn này, các nhà đầu tư sẽ cạnh tranh với nhau để giành được quyền đầu tư vào các khu vực được đấu thầu. Tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư sẽ dựa trên đề xuất giá điện thấp nhất cùng với các điều kiện kỹ thuật phù hợp để đảm bảo dự án được triển khai hiệu quả và đáp ứng các yêu cầu về kỹ thuật và bảo vệ môi trường.

World Bank hy vọng rằng lộ trình hai giai đoạn này sẽ giúp Việt Nam khai thác một cách bền vững và hiệu quả tiềm năng điện gió ngoài khơi, đồng thời thu hút được các nhà đầu tư có năng lực và kinh nghiệm để tham gia vào quá trình phát triển năng lượng tái tạo.

Hiện tại, World Bank đang tích cực hỗ trợ Việt Nam trong việc phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, trong đó có điện gió ngoài khơi, thông qua các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và tài chính. Mục tiêu là giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu về phát triển bền vững và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.