Trong bối cảnh công nghệ quốc phòng đang phát triển không ngừng, Thổ Nhĩ Kỳ đã thể hiện sự quyết tâm trong việc tự chủ công nghệ, đặc biệt là trong lĩnh vực hệ thống bay không người lái. Tại triển lãm IDEF2025, trực thăng không người lái ALPiN do Titra Teknoloji phát triển đã được giới thiệu, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong khả năng tác chiến đa nhiệm của Thổ Nhĩ Kỳ.

ALPiN được phát triển trên cơ sở một trực thăng hai chỗ ngồi thông thường, sau đó được chuyển đổi thành hệ thống không người lái thông qua việc tích hợp các bộ chấp hành servo chuyên dụng và hệ thống lái tự động độc quyền. Đây là trực thăng không người lái đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ có khả năng cất và hạ cánh thẳng đứng hoàn toàn tự động chỉ với một nút lệnh. Thiết kế của ALPiN cho phép thực hiện nhiệm vụ hoàn toàn tự động, với khả năng chở tối đa 200 kg tải trọng, bao gồm nhiên liệu, và bay liên tục trong hơn 9 giờ với trần bay lên đến 6.400 m.

Những đặc tính này làm cho ALPiN trở nên phù hợp với các hoạt động trong môi trường chiến thuật phức tạp, cả trên bộ và trên biển, vào bất kể thời điểm nào trong ngày. Hệ thống này hỗ trợ nhiều nhiệm vụ quan trọng như trinh sát, giám sát, thu thập mục tiêu và do thám (ISTAR), cũng như triển khai hậu cần ở những khu vực mà máy bay thông thường khó tiếp cận. ALPiN có bán kính điều khiển lên đến 200 km, tốc độ hành trình 107 km/giờ và tốc độ tối đa 203 km/giờ. Hệ thống sử dụng động cơ xăng 175 lít và có thể vận hành trong điều kiện gió lên đến 37 km/giờ, được trang bị động cơ công suất 130 mã lực.

Một trong những tính năng nổi bật của ALPiN là khả năng ổn định tích hợp, cho phép nó có thể treo tại chỗ, xoay quanh trục để theo dõi mục tiêu và có thể trang bị nhiều loại tải trọng tùy theo yêu cầu nhiệm vụ. Ngoài các ứng dụng quân sự, ALPiN cũng thích hợp cho các ứng dụng dân sự như quan sát nông nghiệp, ứng cứu khẩn cấp, truyền thông tiếp sóng và triển khai như một trạm gốc di động.

Về thiết bị hàng không và điều hướng, ALPiN được trang bị hệ thống bay tự động dự phòng, lập kế hoạch nhiệm vụ thời gian thực với hơn 100 điểm tham chiếu, chức năng tự động quay về điểm xuất phát, ghi nhật ký dữ liệu bay, radar đo độ cao, hệ thống dẫn đường quán tính (INS), liên kết dữ liệu và video mã hóa AES-256, cùng hệ thống liên lạc đa băng L/S, SATCOM và VHF.

Các tùy chọn bổ sung cho ALPiN bao gồm nhận dạng địch – ta (IFF), dẫn đường GNSS chống gây nhiễu và theo dõi mục tiêu qua camera tích hợp. Hệ thống có thể trang bị camera quang – hồng ngoại (EO/IR), radar khẩu độ tổng hợp (SAR), LIDAR, cảm biến AIS, cùng các module tình báo tín hiệu (SIGINT) và thông tin liên lạc (COMINT).

ALPiN không chỉ phục vụ mục đích quân sự mà còn hỗ trợ các hoạt động dân sự. Trong quân sự, nó có thể hỗ trợ pháo binh thông qua chia sẻ mục tiêu, vận chuyển tiếp tế như đạn dược, lương thực và hỗ trợ hậu cần nhân đạo ở vùng thảm họa. Các ứng dụng khác bao gồm lập bản đồ, quan sát khí tượng và phân tích đất.

Thiết kế cất hạ cánh thẳng đứng (VTOL) của ALPiN giúp nó không cần đường băng hay hệ thống phóng ngoài, cho phép hoạt động trong địa hình gồ ghề và khó tiếp cận, kể cả vùng núi. Titra Teknoloji, công ty con của Pasifik Teknoloji, đã khẳng định vai trò của mình trong việc phát triển nền tảng tự động hóa quốc gia. Việc giới thiệu ALPiN và phiên bản nâng cấp ALPiN-2 thể hiện sự cam kết của công ty trong việc cung cấp các giải pháp công nghệ tiên tiến cho cả mục đích quân sự và dân sự.

Nga đã trải qua một sự chuyển đổi đáng kể trong chiến lược sử dụng máy bay không người lái (UAV) trong cuộc xung đột với Ukraine. Ban đầu, nước này chủ yếu sử dụng UAV Shahed do Iran sản xuất, nhưng sau đó đã tự phát triển phiên bản cải tiến Geran với nhiều tính năng nguy hiểm hơn.

Quá trình cải tiến UAV của Nga bắt đầu từ năm 2022, khi Moscow triển khai UAV Shahed-131 và Shahed-136 do Iran sản xuất để tấn công các mục tiêu ở Ukraine. Tuy nhiên, đến năm 2023, Nga đã chuyển sang sản xuất các phiên bản UAV cải tiến của mình là Geran-1 và Geran-2, với hình dáng tương tự như UAV của Iran. UAV Geran có khả năng bay xa khoảng 2.500km và đạt tốc độ 180 km/h.

Các chuyên gia cho rằng, Nga đã thực hiện nhiều cải tiến để tăng cường sức hủy diệt của các UAV, bao gồm nâng cấp hệ thống dẫn đường và tăng sức công phá của đầu đạn. Một trong những nâng cấp quan trọng của UAV Geran là hệ thống dẫn đường. Các phiên bản UAV đầu tiên sử dụng ăng-ten mẫu thu có kiểm soát (CRPA) 4 phần tử kết hợp với hệ thống định vị toàn cầu bằng vệ tinh (GNSS). Tuy nhiên, khi năng lực tác chiến điện tử của Ukraine trở nên hiệu quả hơn, Nga đã trang bị cho các mẫu UAV mới ăng-ten CRPA 8 hoặc 16 phần tử kết hợp hệ thống Kometa.

Nga còn đẩy mạnh việc sử dụng UAV mồi nhử. Vào năm 2024, Moscow bắt đầu áp dụng rộng rãi chiến thuật mới nhằm áp đảo hệ thống phòng không Ukraine bằng cách phóng các UAV mồi nhử tầm xa như Parodya và Gerbera. Các UAV mồi nhử có giá khoảng 10.000 USD/chiếc, rẻ hơn UAV Geran tới 10 lần. Chúng thường được chế tạo từ nhựa và gỗ dán giá rẻ cũng như nặng chưa đến 20kg. Tầm hoạt động của UAV mồi nhử cũng ngắn hơn, vào khoảng 600km.

Chuyên gia Jacob Parakilas tại tổ chức RAND châu Âu ở Cambridge nhận định, Gerbera là UAV mồi nhử hiệu quả nhờ chi phí rẻ, thiết kế đơn giản, nhưng lại bay theo các tuyến đường tương tự cũng như tạo ra những tín hiệu điện tử và radar tương tự như một UAV tấn công.

Các thông tin tình báo cho thấy, Nga đang tăng cường sản xuất UAV tại các trung tâm chính ở Yelabuga và Izhevsk. Nga đang cho xuất xưởng hơn 5.000 UAV tầm xa mỗi tháng, bao gồm UAV tấn công kiểu Shahed và UAV mồi nhử. Tính đến tháng 5, sản lượng của Nga vào khoảng 2.700 UAV tấn công Geran và 2.500 UAV mồi nhử Gerbera mỗi tháng. Các con số này đánh dấu mức tăng gần gấp 5 lần kể từ mùa hè năm 2024.

Ngoài ra, Nga đã và đang phát triển mẫu UAV Geran 3 có tốc độ bay nhanh hơn nhờ thay thế động cơ piston bằng động cơ phản lực. Chuyên gia quân sự Parakilas cho rằng, UAV Geran 3 cũng có thể được nâng cấp hệ thống điện tử bền bỉ hơn và liên kết dữ liệu hai chiều, từ đó cho phép người vận hành phản ứng theo thời gian thực và tấn công các mục tiêu di động.

Ứng dụng nhiều cải tiến sẽ khiến chi phí sản xuất UAV trở nên đắt đỏ hơn và từ đó ảnh hưởng đến việc sản xuất hàng loạt. Đây là một thách thức đối với Nga trong việc cân bằng giữa nâng cấp công nghệ và sản xuất hàng loạt UAV.

Forbes trích dẫn thông tin tình báo quân sự của Ukraine cho hay, Nga đang đẩy mạnh sản xuất và phát triển các UAV mới. Sự phát triển này cho thấy mối đe dọa từ UAV Nga đối với Ukraine có thể sớm gia tăng.

Trung Quốc đã chính thức giới thiệu hệ thống vũ khí laser thế hệ mới OW5-A50, do Tập đoàn công nghiệp NORINCO phát triển, như một giải pháp đối phó với mối đe dọa ngày càng gia tăng từ các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV). Trong bối cảnh chiến trường hiện đại, việc sử dụng UAV đã trở thành một chiến thuật phổ biến, làm thay đổi sâu sắc cán cân sức mạnh trong các xung đột.

Hệ thống OW5-A50 được thiết kế để trung hòa các UAV cỡ nhỏ đến trung bình trong thời gian ngắn, sử dụng chùm tia laser công suất cao để đốt cháy, vô hiệu hóa hoặc làm nổ các linh kiện điện tử và vật liệu nhạy cảm trên máy bay không người lái. Với công nghệ lõi ‘vô thanh, vô hình’, vũ khí laser như OW5-A50 hoạt động không tạo ra tiếng ồn lớn, không để lại khói hay đường bay rõ ràng, khiến đối phương khó phát hiện và gần như không thể đánh chặn.

Theo các chuyên gia quốc phòng, hệ thống này có thể theo dõi và khóa mục tiêu tự động nhờ tổ hợp radar và cảm biến quang điện. OW5-A50 có thể tấn công các mục tiêu UAV từ khoảng cách 1-4km, tùy điều kiện thời tiết và kích thước mục tiêu. Hệ thống này cũng có thể tiêu diệt nhiều mục tiêu liên tiếp mà không cần tái nạp, nhờ sử dụng điện năng từ nguồn tích hợp.

Tốc độ phản ứng cực nhanh và chi phí vận hành cực thấp là hai lợi thế vượt trội khiến các hệ thống laser như OW5-A50 đang ngày càng được coi trọng trong chiến lược phòng thủ tầm gần của Trung Quốc. Bài học từ Ukraine đã chứng minh hiệu quả tàn phá của UAV giá rẻ, và Trung Quốc đang đặt cược vào laser như một lời giải chi phí thấp nhưng hiệu quả cho bài toán phòng thủ UAV.

Trong một cuộc diễn tập biên giới quy mô lớn diễn ra gần đây, quân đội Trung Quốc đã trực tiếp sử dụng OW5-A50 để đánh chặn UAV mô phỏng tình huống tập kích theo nhóm, cho thấy hệ thống này đã vượt qua giai đoạn thử nghiệm phòng thí nghiệm và tiến gần hơn đến triển khai tác chiến thực tế.

Trung Quốc đang thể hiện rõ tham vọng dẫn đầu thế giới về vũ khí năng lượng định hướng (DEW), lĩnh vực vốn đang được Mỹ, Israel và một số nước NATO đầu tư mạnh. Nếu được triển khai rộng rãi, các hệ thống như OW5-A50 sẽ không chỉ giúp Trung Quốc tăng cường khả năng bảo vệ không phận, mà còn xuất khẩu sang các nước đang đối mặt với hiểm họa UAV.

Ukraine đang đẩy mạnh phát triển và mua sắm drone đánh chặn để đối phó với việc Nga tăng cường sử dụng máy bay không người lái (UAV) tự sát tầm xa Geran-2 tập kích lãnh thổ nước này. Chính phủ Ukraine đã mở rộng thị trường cho thiết bị bay không người lái đánh chặn nội địa, với ba nhà sản xuất đã nhận được hợp đồng vào ngày 22/7. Tổng cộng, Ukraine đã ký kết 4 hợp đồng với tổng giá trị hơn 3 tỷ hryvnia (72 triệu USD) cho lĩnh vực này.

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Denys Shmyhal cho biết công nghệ drone đánh chặn sẽ tiếp tục được mở rộng về quy mô. Đặc biệt, Ukraine đang tập trung vào phát triển drone đánh chặn có khả năng đối phó với UAV Geran-2 của Nga, theo chỉ đạo của Tổng thống Volodymyr Zelensky. Theo ông Shmyhal, Bộ Quốc phòng Ukraine đã thảo luận với các ngân hàng quốc doanh lớn về việc cho nhà sản xuất drone vay vốn dưới sự bảo lãnh của nhà nước. Cơ quan này cũng đang trao đổi với các đối tác để huy động tài trợ nhằm mua drone đánh chặn và đã đạt được những thỏa thuận sơ bộ.

Drones đánh chặn được thiết kế để hạ thiết bị cùng loại của đối phương, chủ yếu bằng cách lao vào mục tiêu. Lực lượng Ukraine trên tiền tuyến đã sử dụng drone góc nhìn thứ nhất để đối phó UAV trinh sát và drone tự sát của Nga. Tuy nhiên, dòng Geran-2 có tốc độ và độ cao hành trình lớn hơn nhiều so với drone, đòi hỏi quân đội Ukraine phải sử dụng những loại drone đánh chặn đặc biệt để đối phó.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Nga có thể triển khai tới 1.000 UAV mỗi ngày để tập kích lãnh thổ nước này, nhưng Kiev có thể hạ tất cả bằng cách sử dụng drone đánh chặn. Ông Zelensky nhấn mạnh rằng điều này có thể được thực hiện nếu các đối tác ghi nhận mọi điều mà ông đã chia sẻ và ngân sách được phân bổ hợp lý. Drone đánh chặn cũng được coi là lựa chọn hợp lý về mặt kinh tế, đặc biệt khi so sánh với chi phí của tên lửa phòng không.

Lực lượng thiết bị không người lái Ukraine cho biết drone đánh chặn chỉ có giá khoảng 5.000 USD, rẻ hơn hàng trăm lần so với tên lửa. Dự án phòng thủ ‘Trời quang’ sử dụng drone đánh chặn nội địa để bảo vệ thành phố Kiev khỏi UAV Nga cũng đã được triển khai. Dự án này sẽ được phân bổ 6,2 triệu USD để mua trang thiết bị, xây dựng trung tâm huấn luyện phi công điều khiển drone đánh chặn, thành lập thêm tổ phòng không di động trực chiến ở thủ đô Kiev và khu vực xung quanh.

Cơ quan Mua sắm Quốc phòng Ukraine đã ký hợp đồng mua hàng chục nghìn drone đánh chặn. Việc đẩy mạnh phát triển và mua sắm drone đánh chặn của Ukraine cho thấy nỗ lực của nước này trong việc đối phó với mối đe dọa từ UAV của Nga và bảo vệ lãnh thổ của mình.