Thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành thanh tra bốn dự án thủy lợi lớn thuộc quản lý của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, bao gồm Dự án Quản lý nước Bến Tre Jica3, Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng tỉnh Đắk Lắk, Hồ chứa nước bản Mồng giai đoạn 1 tỉnh Nghệ An, và Công trình thủy lợi Hồ chứa nước Ia Mơr tỉnh Đắk Lắk. Đây là một trong những đợt thanh tra diện rộng trong nhiều năm, với mục tiêu làm rõ nguyên nhân chậm trễ, sai phạm nếu có, và kiến nghị giải pháp khắc phục, nhằm đưa các dự án nhanh chóng đi vào thực tế, tránh lãng phí tài nguyên và đất đai.

Việc thanh tra bắt đầu trong tháng 7 và kết luận thanh tra sẽ được ban hành trước ngày 25/9. Kết quả tổng hợp sẽ được Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng vào đầu tháng 10. Cả bốn dự án đều là những dự án quy mô lớn, có tổng vốn đầu tư hàng nghìn tỷ đồng nhưng vướng mắc nhiều vấn đề, chậm tiến độ kéo dài.

Dự án Quản lý nước Bến Tre JICA-3 có tổng mức đầu tư 6.200 tỷ đồng từ vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản, được Bộ Nông nghiệp và Môi trường phê duyệt điều chỉnh vào năm 2017. Dự án do Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng Thủy lợi 9 làm chủ đầu tư, phối hợp cùng Ban Quản lý Dự án Công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bến Tre thực hiện công tác giải phóng mặt bằng. Dự án tiến hành xây dựng 8 cống lớn, tuy nhiên đến nay, chỉ mới hoàn thành 2 cống, còn lại 6 cống đang chậm triển khai.

Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng tại Đắk Lắk có tổng mức đầu tư 5.536 tỷ đồng, trong đó giai đoạn 1 là 4.415 tỷ đồng, giai đoạn 2 là 1.120 tỷ đồng. Dự án do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 9 làm chủ đầu tư, phối hợp với Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng các công trình giao thông và nông nghiệp phát triển nông thôn Đắk Lắk. Giai đoạn 1 đã hoàn thành và được khánh thành vào tháng 4 năm nay, với các hạng mục như cụm công trình đầu mối, hệ thống kênh chính Bắc và Nam, cấp nước tưới cho 14.900 ha đất nông nghiệp và nước sinh hoạt cho gần 73.000 người. Giai đoạn 2 đang triển khai hệ thống kênh cấp dưới theo kế hoạch, dự kiến sẽ hoàn thành trước 31/12/2026 theo quyết định phê duyệt dự án.

Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng tại Nghệ An có tổng mức đầu tư ban đầu 4.455 tỷ đồng, sau điều chỉnh vào năm 2023 tăng lên 5.552 tỷ đồng. Dự án được khởi công từ năm 2010, do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 4 làm chủ đầu tư hợp phần cụm công trình đầu mối, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Nghệ An phụ trách hợp phần bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Đây là dự án đa mục tiêu với dung tích hồ 225 triệu m³, cung cấp nước tưới cho gần 19.000 ha đất nông nghiệp, phục vụ sinh hoạt, phát triển thủy điện và điều tiết lũ. Tuy nhiên, đến nay công tác giải phóng mặt bằng vẫn chưa hoàn tất với khoảng 226 ha còn vướng mắc, liên quan tới gần 80 hộ dân.

Dự án Hồ chứa nước Ia Mơr (ở Đắk Lắk và Gia Lai) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 2005 với tổng vốn đầu tư hơn 1.263 tỷ đồng. Đến năm 2015, dự án điều chỉnh xuống hơn 1.160 tỷ đồng, tuy nhiên tình hình cũng không khả quan hơn. Dự án do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 8 làm chủ đầu tư, phần giải phóng mặt bằng giao cho UBND tỉnh Gia Lai và Đắk Lắk thực hiện. Mặc dù hệ thống kênh dẫn nước từ tỉnh Gia Lai về tỉnh Đắk Lắk cơ bản đã hoàn thành, đã đảm bảo cung cấp nước cho 9.200 ha, nhưng trong quá trình địa phương thực hiện đền bù đã phát sinh sai phạm nghiêm trọng.

Xuất khẩu sầu riêng và nhiều mặt hàng nông lâm thủy sản của Việt Nam đang có nhiều tín hiệu tích cực trong những tháng cuối năm. Tại buổi báo cáo với quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng về kế hoạch thực hiện mục tiêu tăng trưởng ngành và kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản năm 2025, ông Huỳnh Tấn Đạt, cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, cho biết xuất khẩu sầu riêng đã tăng đáng kể, đặc biệt là xuất khẩu sầu riêng đông lạnh.

Thời điểm từ nay đến cuối năm sẽ là thời điểm xuất khẩu chủ lực. Ông Đạt cho biết hiện nay sầu riêng Tây Nguyên bắt đầu thu hoạch chính vụ, cục đang phối hợp chặt chẽ với Tổng cục Hải quan Trung Quốc để thúc đẩy xuất khẩu. Phía Trung Quốc đã cử đoàn công tác đến kiểm tra thực địa tại vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng và các phòng thí nghiệm ở Việt Nam. Đoàn công tác đánh giá rất tốt về công tác quản lý và triển khai các giải pháp mà Việt Nam đã cam kết với phía Trung Quốc.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam cũng cho hay xuất khẩu sầu riêng đang có chiều hướng tốt. Hiện nay vấn đề chất vàng O và cadimi đã được xử lý tốt, do đó từ nay đến cuối năm xuất khẩu sầu riêng sẽ lấy lại đà tăng trưởng. Ông Nam cũng cho rằng mục tiêu tăng trưởng toàn ngành 4% sẽ đạt được nếu từ nay đến cuối năm không có thiên tai, dịch bệnh quá lớn.

Về xuất khẩu nông lâm thủy sản, ông Nam cho rằng mục tiêu xuất khẩu đạt 65 tỉ USD hoàn toàn có thể đạt được, vì 6 tháng đầu năm xuất khẩu đạt hơn 33 tỉ USD và thông thường xuất khẩu 6 tháng cuối năm sẽ tăng cao hơn. Tuy nhiên, ông Nam cũng lưu ý cần tính toán và chuyển hướng một số mặt hàng sang thị trường châu Âu, Trung Đông… nếu Mỹ áp thuế mà có những bất lợi.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Hoàng Trung cho biết xuất khẩu cà phê đến nay đã đạt hơn 5 tỉ USD, trong khi sản lượng xuất khẩu mới khoảng 1 triệu tấn, do đó dư địa xuất khẩu cà phê còn rất lớn và chắc chắn mục tiêu xuất khẩu 7 tỉ USD sẽ vượt. Nhiều mặt hàng khác cũng sẽ đạt và vượt mục tiêu đề ra.

Quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng yêu cầu toàn ngành tập trung cao độ triển khai các nhiệm vụ, kế hoạch để đạt bằng được các mục tiêu mà bộ đã đề ra, đặc biệt là hai chỉ tiêu cơ bản nhất là tăng trưởng từ 4% trở lên và xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt tối thiểu 65 tỉ USD. Ông Thắng cũng yêu cầu các đơn vị tiếp tục cải cách tối đa thủ tục hành chính, nhất là thủ tục liên quan đến hàng hóa xuất nhập khẩu.

Ngày 17/7/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định giao quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho ông Trần Đức Thắng, hiện đang giữ vị trí Phó tổng Thanh tra Chính phủ thường trực. Ông Trần Đức Thắng sẽ đảm nhiệm vị trí này thay cho ông Đỗ Đức Duy, người vừa bị Bộ Chính trị áp dụng biện pháp kỷ luật cảnh cáo do những vi phạm nghiêm trọng trong thời gian ông giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái.

Cùng ngày, Chủ tịch nước đã ban hành quyết định tạm đình chỉ chức vụ Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường nhiệm kỳ 2021-2026 đối với ông Đỗ Đức Duy. Quyết định này sẽ có hiệu lực cho đến khi Quốc hội khóa 15 xem xét và quyết định việc miễn nhiệm đối với ông Đỗ Đức Duy.

Ông Trần Đức Thắng, sinh năm 1973, quê tỉnh Vĩnh Phúc, là tiến sĩ Kinh tế và là Ủy viên Trung ương Đảng khóa 13. Trước khi được giao nhiệm vụ quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ông đã trải qua nhiều vị trí quan trọng trong hệ thống chính quyền. Ông từng giữ các chức vụ như Phó cục trưởng, Cục trưởng Cục Quản lý công sản thuộc Bộ Tài chính, Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, và Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương.

Ông Trần Đức Thắng được Thủ tướng Chính phủ điều động và bổ nhiệm giữ chức Phó tổng Thanh tra Chính phủ thường trực từ ngày 1/7/2025. Bộ Nông nghiệp và Môi trường được thành lập vào tháng 3/2025, trên cơ sở sáp nhập Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn với Bộ Tài nguyên và Môi trường, đánh dấu một bước điều chỉnh lớn trong tổ chức bộ máy của Chính phủ.

Việc bổ nhiệm ông Trần Đức Thắng vào vị trí quyền Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho thấy nỗ lực của Chính phủ trong việc kiện toàn bộ máy lãnh đạo của ngành, đặc biệt trong bối cảnh ngành nông nghiệp và môi trường đang đối mặt với nhiều thách thức cần được giải quyết.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện số 110/CĐ-TTg, yêu cầu các bộ, ngành và địa phương khẩn trương triển khai các biện pháp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực đất đai. Văn bản này nhấn mạnh sự cần thiết phải có những giải pháp thiết thực và hiệu quả để giải quyết các vấn đề phát sinh trong lĩnh vực đất đai, đặc biệt là các thủ tục hành chính (TTHC) liên quan.

Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Tư pháp cử cán bộ có chuyên môn và kinh nghiệm xuống cơ sở để nắm bắt tình hình thực tế, đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn và xử lý các vấn đề phát sinh thuộc chức năng, nhiệm vụ của mình. Điều này nhằm đảm bảo rằng các TTHC liên quan đến đất đai được thực hiện một cách thông suốt, giảm thiểu các vướng mắc và bất cập.

Lĩnh vực đất đai hiện đang là một trong những vấn đề nóng và phức tạp, với nhiều TTHC chồng chéo, bất cập. Theo thống kê, có đến 70% đơn thư khiếu nại, khiếu kiện của người dân và doanh nghiệp liên quan đến đất đai. Điều này đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng để giải quyết các vướng mắc và bất cập, nhằm giảm thiểu sự phiền toái cho người dân và doanh nghiệp.

Trong phiên họp tổ của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã bày tỏ sự trăn trở về TTHC trong lĩnh vực đất đai và nhấn mạnh cần phải giảm TTHC, giảm chi phí và thời gian cho người dân và doanh nghiệp. Thủ tướng cũng yêu cầu ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào quản lý đất đai để giải quyết các vấn đề phát sinh một cách hiệu quả hơn.

Nghị quyết số 190/2025/QH15 của Quốc hội đã quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, trong đó yêu cầu các cơ quan, chức danh có thẩm quyền thực hiện TTHC phải công bố và điều chỉnh TTHC đã được điều chỉnh theo quy định pháp luật. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để các bộ, ngành và địa phương triển khai các biện pháp cần thiết nhằm hoàn thiện hệ thống TTHC về đất đai.

Trên cơ sở nghị quyết của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát, chuẩn hóa lại các TTHC về đất đai đã công bố, bảo đảm việc thực hiện TTHC không phụ thuộc vào địa giới hành chính trong phạm vi cấp tỉnh tại các Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp xã. Bộ cũng cần khẩn trương hoàn thành việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, kết nối, liên thông thông suốt với hệ thống thuế, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, doanh nghiệp, Cổng Dịch vụ công quốc gia và Hệ thống thông tin giải quyết TTHC cấp tỉnh phục vụ giải quyết TTHC.

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cũng được yêu cầu rà soát, bảo đảm nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị tại Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp xã, nhất là các lĩnh vực phát sinh hồ sơ lớn ở cấp xã như: hộ tịch, đất đai, đăng ký hộ kinh doanh, xây dựng… Người dân và doanh nghiệp đang rất chờ đợi việc giải quyết các vướng mắc về TTHC trong lĩnh vực đất đai. Để xử lý được vấn đề này, việc cử cán bộ xuống cơ sở nắm tình hình, đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn, xử lý các vấn đề phát sinh thuộc chức năng, nhiệm vụ là điều rất cần thiết.

Qua đó, các cơ quan chức năng có thể tiếp thu ý kiến từ thực tiễn, hoàn thiện các TTHC sát hơn với thực tiễn, đáp ứng được nguyện vọng, lợi ích của người dân và doanh nghiệp, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai. Với sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành, các vướng mắc về TTHC trong lĩnh vực đất đai có thể được tháo gỡ, góp phần cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Việc Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện số 110/CĐ-TTg thể hiện sự quan tâm đặc biệt đến vấn đề đất đai và cam kết của Chính phủ trong việc cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để các bộ, ngành, địa phương nhìn nhận lại và điều chỉnh các TTHC về đất đai, hướng tới sự đơn giản, minh bạch và hiệu quả hơn.