Áp lực – Xahoivietnam.com https://xahoivietnam.com Cập nhật tin tức mới nhất về xã hội Việt Nam, văn hóa, đời sống, và những vấn đề thời sự. Sat, 13 Sep 2025 01:20:07 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/news/2025/08/home.svg Áp lực – Xahoivietnam.com https://xahoivietnam.com 32 32 Chọn ngành học phù hợp: Cân nhắc giữa đam mê và cơ hội nghề nghiệp https://xahoivietnam.com/chon-nganh-hoc-phu-hop-can-nhac-giua-dam-me-va-co-hoi-nghe-nghiep/ Sat, 13 Sep 2025 01:20:04 +0000 https://xahoivietnam.com/chon-nganh-hoc-phu-hop-can-nhac-giua-dam-me-va-co-hoi-nghe-nghiep/

Áp lực từ gia đình và nỗi lo không đủ điểm để đậu vào ngành yêu thích đang khiến nhiều thí sinh phân vân trong việc đăng ký nguyện vọng xét tuyển đại học. Việc lựa chọn giữa ngành học yêu thích và ngành có khả năng trúng tuyển cao hơn đang trở thành một quyết định khó khăn cho nhiều sĩ tử.

Thạc sĩ Nguyễn Thị Huỳnh Giao, giảng viên khoa Truyền thông sáng tạo Trường ĐH Nguyễn Tất Thành
Thạc sĩ Nguyễn Thị Huỳnh Giao, giảng viên khoa Truyền thông sáng tạo Trường ĐH Nguyễn Tất Thành

Trước ngưỡng cửa đại học, các thí sinh không chỉ đối mặt với áp lực từ bản thân mà còn từ sự kỳ vọng của gia đình. Trần Hoàng Tiến, học sinh lớp 12 Trường THPT Phan Văn Trị (Vĩnh Long), chia sẻ rằng anh cảm thấy áp lực và phân vân khi đăng ký nguyện vọng sau khi biết điểm thi. Anh sợ rằng nếu chọn ngành yêu thích, anh sẽ không đủ điểm để đậu, còn nếu chọn ngành không thích, anh sẽ khó thích nghi.

Tương tự, Võ Thị Ngọc Huyền, học sinh tại trường THPT này, cũng đang phân vân giữa ngành sư phạm lịch sử và ngành quản lý nhà nước. Huyền cho biết gia đình muốn em học ngành quản lý nhà nước cho an toàn, trong khi em muốn theo đuổi niềm đam mê dạy học.

Việc lựa chọn ngành học phù hợp là điều vô cùng cần thiết, vì đây sẽ là bước ngoặt lớn trong việc phát triển sự nghiệp của bản thân sau này. Hoàng Tiến đã lắng nghe những lời khuyên từ gia đình và xem nhiều video tư vấn từ các trường đại học để đưa ra quyết định phù hợp. Anh vẫn muốn cho mình cơ hội được chọn ngành yêu thích, mặc dù lo sợ sẽ không đủ điểm.

Ngọc Huyền cũng muốn mạo hiểm để lựa chọn ngành mà em yêu thích, dù biết rằng điểm chuẩn của ngành này cao và cơ hội để đậu vào ngành thấp. Em đã tham khảo ý kiến từ nhiều nguồn đáng tin cậy và lắng nghe lời khuyên từ những thầy cô đi trước.

Thạc sĩ Nguyễn Thị Huỳnh Giao, giảng viên khoa Truyền thông sáng tạo tại Trường ĐH Nguyễn Tất Thành, cho rằng khi đăng ký nguyện vọng, học sinh nên ưu tiên đam mê nhưng cũng cần cân nhắc tính thực tế. Các em cần nghiên cứu kỹ chương trình đào tạo, cơ hội nghề nghiệp và đặt ngành yêu thích ở nguyện vọng cao, cũng như có những nguyện vọng ‘an toàn’ dự phòng.

Cô Huỳnh Giao cũng chia sẻ rằng yếu tố quan trọng nhất khi chọn ngành học là sự phù hợp, bao gồm đam mê, năng lực và triển vọng nghề nghiệp. Thí sinh cần xác định mình thích gì, giỏi gì và ngành học có cơ hội việc làm tốt không, để đưa ra lựa chọn sáng suốt.

]]>
Sinh viên IT cần làm gì để không bị lỗi thời với sự phát triển của AI? https://xahoivietnam.com/sinh-vien-it-can-lam-gi-de-khong-bi-loi-thoi-voi-su-phat-trien-cua-ai/ Sat, 06 Sep 2025 01:11:00 +0000 https://xahoivietnam.com/sinh-vien-it-can-lam-gi-de-khong-bi-loi-thoi-voi-su-phat-trien-cua-ai/

Sinh viên ngành Công nghệ thông tin (CNTT) hiện đang đối mặt với áp lực chuyển mình nhanh chóng để thích nghi với sự phát triển như vũ bão của trí tuệ nhân tạo (AI). Áp lực này không chỉ đến từ việc cạnh tranh việc làm với bạn bè, mà còn từ cuộc đua với chính công nghệ mà họ đang theo đuổi.

Nguyễn Thị Giang, sinh viên năm cuối ngành Khoa học Máy tính tại Đại học Bách khoa Hà Nội, chia sẻ rằng cảm giác bị công nghệ ‘đuổi kịp’ hoặc vượt mặt hiện hữu mỗi ngày. Họ không chỉ phải hoàn thành đồ án tốt nghiệp, tìm nơi thực tập, mà còn phải đối mặt với những câu hỏi lớn về tương lai khi AI đang thay đổi nhanh chóng. Theo Giang, sinh viên ngành IT hiện nay có thể chia thành ba nhóm tâm lý: nhóm hoang mang, mất phương hướng; nhóm bị động, chờ đợi; và nhóm chủ động, chủ động học cách dùng công cụ mới và tham gia các dự án thực tế.

Anh Nguyễn Đức Thiện, lập trình viên tại công ty TNHH Công nghệ và Giáo dục Medoo, cho rằng sự xuất hiện của AI không chỉ là xu hướng mà đã trở thành một phần tất yếu trong công việc. AI có thể giúp kiểm tra, đánh giá, tái cấu trúc mã nguồn, thậm chí code thay cho lập trình viên. Tuy nhiên, điều đó cũng đòi hỏi lập trình viên phải tư duy sâu hơn, hiểu rõ logic hệ thống và nắm được bối cảnh tổng thể của dự án.

Bà Trần Hồng, Giám đốc nhân sự tại Công ty Cổ phần Nhân lực Quốc tế HRI (HRI Group), cho rằng sinh viên mới ra trường ngành IT đã giảm cơ hội việc làm rõ rệt, khoảng 50%. Ngay cả cơ hội thực tập cũng đã không còn nhiều như trước đây. AI đang thay đổi sâu sắc cách doanh nghiệp tuyển người từ số lượng cho tới tiêu chí lựa chọn. Doanh nghiệp hiện tại cần nhiều hơn một người làm chuyên môn mà không biết vận dụng công nghệ, không chỉ những người đã có kinh nghiệm, mà áp dụng ngay cả với các sinh viên mới ra trường.

Các bạn cần biết vận dụng AI để tối ưu công việc, chủ động học hỏi, và sẵn sàng thích nghi với thay đổi nhanh chóng của công nghệ. Do đó, ngoài kiến thức chuyên ngành, sinh viên cần rèn luyện kỹ năng mềm, khả năng tự học, làm việc từ xa, giao tiếp quốc tế và quản lý công việc hiệu quả. Kinh nghiệm làm dự án thực tế, thành tích trong các cuộc thi học thuật hoặc đóng góp mã nguồn mở cũng là điểm cộng lớn.

Trí tuệ nhân tạo không đơn thuần là cơn bão quét qua ngành CNTT, mà còn là cơn sóng ngầm đang âm thầm định hình lại chuẩn mực mới của thị trường lao động. Trong bối cảnh đó, sinh viên IT không thể tiếp tục học theo lối mòn, không thể chỉ dựa vào giáo trình hay tấm bằng đại học.

Thay vì sợ bị thay thế, sinh viên nên tập trung làm chủ công nghệ, bắt đầu từ chính nền tảng kiến thức vững, khả năng tự học, tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề. Đừng quá phụ thuộc vào AI như một ‘phao cứu sinh’, mà hãy coi nó như một ‘cộng sự thông minh’ giúp mình nâng cao năng suất và sáng tạo.

]]>
Tennis thủ Anh tiết lộ cuộc sống cô đơn của ngôi sao https://xahoivietnam.com/tennis-thu-anh-tiet-lo-cuoc-song-co-don-cua-ngoi-sao/ Thu, 21 Aug 2025 16:56:20 +0000 https://xahoivietnam.com/tennis-thu-anh-tiet-lo-cuoc-song-co-don-cua-ngoi-sao/

Ngôi sao quần vợt người Anh, Emma Raducanu, từng tạo nên lịch sử khi giành chức vô địch US Open 2021, mới đây đã chia sẻ về những thách thức mà cô phải đối mặt trong hệ thống giải WTA. Một trong những khó khăn mà Raducanu gặp phải là sự cô đơn và áp lực tinh thần khi thi đấu. Cô tiết lộ rằng việc duy trì các mối quan hệ trong giới thi đấu chuyên nghiệp là rất khó khăn và cô gần như không có nhiều bạn bè trên tour.

Nhưng cô lại rất vui vẻ khi cùng các bạn đi chơi ở ngoài đường
Nhưng cô lại rất vui vẻ khi cùng các bạn đi chơi ở ngoài đường

Trong một buổi họp báo trước trận đấu vòng hai tại Washington Open, nơi cô sẽ đối đầu với Naomi Osaka, Raducanu đã chia sẻ về những khó khăn của mình. Cô cho biết rằng cô có một vài người bạn trên sân đấu, nhưng việc thi đấu với họ lại tạo ra một khía cạnh hoàn toàn khác. Cô có những người bạn rất thân ở nhà, những người cô có thể tin tưởng và chia sẻ, nhưng trên sân đấu, cô thấy rất khó để mở lòng với những đối thủ mà mình có thể phải đối đầu bất cứ lúc nào.

Raducanu cũng thừa nhận rằng cô cảm thấy mình chưa bao giờ thực sự được thiết lập như một tay vợt chuyên nghiệp đúng nghĩa. Khi cô vô địch US Open, cô vẫn là một cô gái vừa rời trường học, xếp hạng 200 thế giới. Trong khi đó, Naomi đã giành 4 Grand Slam và là số 1 thế giới. Cô ấy được kỳ vọng sẽ thành công, còn chiến thắng của Raducanu đến một cách bất ngờ, và cô không có nền tảng vững chắc để tiếp tục phát triển như cô ấy.

Raducanu cũng từng đối mặt với những khủng hoảng tinh thần như các cơn hoảng loạn khi thi đấu, cũng như trải nghiệm đầy ám ảnh khi bị một kẻ theo dõi tiếp cận tại Dubai. Cô thừa nhận mình là kiểu người khó kết nối với đồng nghiệp, và điều đó khiến hành trình trên sân đấu thêm phần đơn độc.

Tuy nhiên, niềm an ủi lớn nhất với Raducanu lại đến từ nhóm bạn thân thiết bên ngoài làng quần vợt, những người cô đã gắn bó từ thuở ấu thơ. Tại Wimbledon năm nay, nhóm bạn thân này đã góp mặt trong khán đài, tạo nên cảm xúc đặc biệt cho Raducanu. Khi nhìn sang khu vực VIP và thấy họ ở đó, cô cảm thấy có thêm động lực. Một số người cô quen từ năm 6 tuổi, số khác từ khi 14 tuổi. Họ là chỗ dựa tinh thần không thể thay thế.

Raducanu sẽ tiếp tục hành trình tại Washington Open với hy vọng khẳng định lại vị thế sau nhiều năm trồi sụt. Dù con đường phía trước còn nhiều thử thách, nhưng có lẽ điều quan trọng nhất là cô không còn đơn độc như trước. Cô sẽ đối đầu với Naomi Osaka trong trận đấu vòng hai tại Washington Open, và người hâm mộ đang chờ đợi một trận đấu hấp dẫn giữa hai tay vợt này. Washington Open là một giải đấu quan trọng trong hệ thống WTA, và Raducanu đang hy vọng sẽ có một kết quả tốt tại đây.

]]>
Thua bầu cử thượng viện, Thủ tướng Nhật Bản rơi vào thế khó https://xahoivietnam.com/thua-bau-cu-thuong-vien-thu-tuong-nhat-ban-roi-vao-the-kho/ Wed, 30 Jul 2025 13:23:06 +0000 https://xahoivietnam.com/thua-bau-cu-thuong-vien-thu-tuong-nhat-ban-roi-vao-the-kho/

Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba đang trải qua một giai đoạn khó khăn khi đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền của ông vừa chịu thất bại trong cuộc bầu cử Thượng viện mới đây. Kết quả này đã làm suy yếu đáng kể vị thế của ông Ishiba và tạo ra những thách thức lớn cho chính phủ Nhật Bản trong việc duy trì sự ổn định chính trị cũng như đạt được các mục tiêu quan trọng, đặc biệt là thỏa thuận thuế quan với Mỹ.

Thất bại của LDP trong cuộc bầu cử Thượng viện không chỉ làm giảm thiểu sức mạnh của đảng này trong quốc hội mà còn làm suy yếu khả năng của Thủ tướng Ishiba trong việc thực hiện các chính sách và chương trình nghị sự của mình. Đảng Dân chủ Tự do đã cầm quyền tại Nhật Bản trong nhiều thập kỷ và việc họ thất bại trong cuộc bầu cử gần đây đã tạo ra một bước ngoặt quan trọng trong chính trị Nhật Bản.

Một trong những thách thức lớn nhất mà chính phủ Nhật Bản đang phải đối mặt là duy trì ổn định chính trị trong bối cảnh hiện nay. Với sự suy yếu của LDP, có nguy cơ xảy ra tình trạng bế tắc chính trị và khó khăn trong việc thông qua các luật và chính sách quan trọng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến công việc hàng ngày của chính phủ mà còn tác động tiêu cực đến nền kinh tế và đời sống của người dân Nhật Bản.

Ngoài ra, thỏa thuận thuế quan với Mỹ là một mục tiêu quan trọng khác mà chính phủ Nhật Bản đang nỗ lực đạt được. Tuy nhiên, với tình hình chính trị hiện nay, việc đạt được thỏa thuận này đang trở nên ngày càng khó khăn. Mỹ và Nhật Bản đã có những cuộc đàm phán về thỏa thuận thuế quan, nhưng tiến trình đang chậm lại do những khó khăn chính trị trong nước của Nhật Bản.

Thủ tướng Ishiba đang phải đối mặt với áp lực lớn từ nhiều phía để ổn định tình hình chính trị và tìm ra giải pháp cho những thách thức mà Nhật Bản đang phải đối mặt. Việc ông có thể khôi phục lại vị thế của mình và dẫn dắt Nhật Bản vượt qua giai đoạn khó khăn này vẫn còn là một câu hỏi lớn.

Trong bối cảnh hiện nay, người dân Nhật Bản đang kỳ vọng vào những bước đi cụ thể từ chính phủ để giải quyết những vấn đề cấp thiết. Chính phủ Nhật Bản cần phải có những hành động quyết liệt và kịp thời để lấy lại niềm tin của người dân và ổn định tình hình chính trị.

Nhìn chung, Thủ tướng Ishiba và chính phủ Nhật Bản đang đứng trước những thách thức lớn sau thất bại của LDP trong cuộc bầu cử Thượng viện. Việc duy trì ổn định chính trị và đạt được các mục tiêu quan trọng như thỏa thuận thuế quan với Mỹ đang là những ưu tiên hàng đầu của chính phủ Nhật Bản trong thời gian tới.

Một điều quan trọng là Nhật Bản cần duy trì quan hệ hợp tác với các nước, đặc biệt là với Mỹ, để đảm bảo ổn định và phát triển kinh tế. Thỏa thuận thuế quan với Mỹ sẽ giúp Nhật Bản bảo vệ lợi ích kinh tế của mình và duy trì sự cạnh tranh lành mạnh trên thị trường quốc tế.

]]>
Thế hệ Gen Z và hiện tượng nhìn chằm chằm: Cơ chế bảo vệ trong thế giới đầy áp lực https://xahoivietnam.com/the-he-gen-z-va-hien-tuong-nhin-cham-cham-co-che-bao-ve-trong-the-gioi-day-ap-luc/ Mon, 28 Jul 2025 19:39:49 +0000 https://xahoivietnam.com/the-he-gen-z-va-hien-tuong-nhin-cham-cham-co-che-bao-ve-trong-the-gioi-day-ap-luc/

Hiện tượng “Gen Z stare” – Ánh mắt vô cảm gây tranh cãi trong ngành bán lẻ và dịch vụ khách hàng – đang trở thành một chủ đề nóng trong xã hội hiện đại. Đây là một dạng giao tiếp phi ngôn ngữ phản ánh sự mâu thuẫn sâu sắc giữa các thế hệ trong cách họ tương tác và hiểu nhau.

Ánh mắt vô cảm của Gen Z: Đáng thương hay đáng trách? - Ảnh 2.
Ánh mắt vô cảm của Gen Z: Đáng thương hay đáng trách? – Ảnh 2.

Qua phân tích và nghiên cứu, các chuyên gia tâm lý cho rằng ánh mắt này xuất phát từ sự khác biệt về giá trị, hoàn cảnh sống và môi trường trưởng thành của thế hệ Gen Z. Lớn lên trong thời đại Internet và trải qua đại dịch COVID-19, Gen Z đã quen với việc giao tiếp gián tiếp qua màn hình điện thoại hay laptop. Điều này đã dẫn đến cách họ tương tác và giao tiếp trực tiếp có sự khác biệt so với các thế hệ trước.

Ánh mắt vô cảm của Gen Z: Đáng thương hay đáng trách? - Ảnh 2.
Ánh mắt vô cảm của Gen Z: Đáng thương hay đáng trách? – Ảnh 2.

Các nhà tâm lý học cho rằng “Gen Z stare” không phải lúc nào cũng là sự thiếu tôn trọng, mà có thể là dấu hiệu của sự quá tải cảm xúc và lo âu xã hội trước vô vàn kỳ vọng. Trong một thế giới mà áp lực và kỳ vọng xã hội ngày càng tăng, thế hệ Gen Z đang phải đối mặt với những thách thức mà các thế hệ trước chưa từng trải qua.

Thế hệ Gen Z, những người sinh từ cuối những năm 1990 đến đầu những năm 2010, đã lớn lên trong một thế giới hoàn toàn khác biệt. Internet và mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của họ. Việc giao tiếp qua màn hình đã trở thành thói quen, và điều này đã ảnh hưởng đến cách họ tương tác trực tiếp.

Đại dịch COVID-19 cũng đã đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành cách giao tiếp của Gen Z. Sự cô lập và hạn chế giao tiếp trực tiếp đã khiến họ phải dựa vào giao tiếp trực tuyến để duy trì mối quan hệ và kết nối với thế giới bên ngoài.

Vì vậy, khi Gen Z tương tác trực tiếp, họ có thể sẽ có vẻ vô cảm hoặc không mấy quan tâm. Điều này không có nghĩa là họ không quan tâm đến người khác, mà là họ đang phải đối mặt với những thách thức trong việc giao tiếp trực tiếp.

Thay vì phán xét, chúng ta cần hiểu và đồng cảm với những thách thức mà thế hệ trẻ đang phải đối mặt. Bằng cách tạo ra một môi trường cởi mở và hỗ trợ, chúng ta có thể giúp Gen Z cảm thấy thoải mái hơn khi giao tiếp trực tiếp và xây dựng mối quan hệ lành mạnh hơn.

Tìm hiểu thêm về hiện tượng “Gen Z stare” và cách nó đang ảnh hưởng đến ngành bán lẻ và dịch vụ khách hàng.

]]>
Hữu Châu: Kế thừa và tỏa sáng trong nghệ thuật sân khấu https://xahoivietnam.com/huu-chau-ke-thua-va-toa-sang-trong-nghe-thuat-san-khau/ Sun, 27 Jul 2025 04:09:18 +0000 https://xahoivietnam.com/huu-chau-ke-thua-va-toa-sang-trong-nghe-thuat-san-khau/

Thế hệ thứ ba của gia tộc Thanh Nga – Viên ngọc quý của sân khấu kịch nói

Gia Bảo và Hồng Trang trong vở Lũ quỷ sống
Gia Bảo và Hồng Trang trong vở Lũ quỷ sống

Trong dòng chảy nghệ thuật của gia tộc Thanh Nga, thế hệ thứ ba đã sản sinh ra những viên ngọc quý, góp phần làm rạng rỡ tên tuổi của dòng họ này. Một trong những cái tên nổi bật nhất là NSƯT Hữu Châu, người đã kế thừa và tỏa sáng trên sân khấu kịch nói.

Hữu Châu là con của nghệ sĩ Hữu Thình và Thanh Lệ, là cháu ruột của cố nghệ sĩ Thanh Nga và nghệ sĩ Bảo Quốc. Từ nhỏ, anh đã sống trong môi trường nghệ thuật, được bao quanh bởi các nghệ sĩ trong gia tộc. Điều này đã giúp anh thừa hưởng được nhiều giá trị nghệ thuật quý báu của cải lương. Tuy nhiên, do không có giọng ca phù hợp với cải lương, anh đã chọn kịch nói làm đường đi của mình.

Sau khi tốt nghiệp Trường Nghệ thuật Sân khấu, Hữu Châu đã bắt đầu sự nghiệp của mình bằng cách đi tấu hài. Trong giai đoạn hài kịch đang thịnh hành, anh đã nổi tiếng và trở thành một trong những diễn viên trẻ tài năng. Khi sân khấu kịch nói phát triển, Hữu Châu đã tỏa sáng trong nhiều vở kịch dài, từ chính kịch đến hài kịch, kịch lịch sử và kịch tâm lý.

Điều làm nên sự khác biệt của Hữu Châu là khả năng đa năng và sự kế thừa bài học quý từ sân khấu cải lương Thanh Nga. Vai diễn để đời của anh là Nguyễn Trãi trong vở ‘Bí mật vườn Lệ Chi’. Ngoài ra, anh còn tham gia vào nhiều bộ phim nhựa và truyền hình.

Bên cạnh diễn xuất, Hữu Châu còn có công lớn trong công tác đào tạo. Với kinh nghiệm giảng dạy hơn mười năm tại Trường ĐH Sân khấu – Điện ảnh TP.HCM và sân khấu Hồng Vân, anh được biết đến là người thầy nghiêm khắc nhưng hiệu quả.

Thế hệ thứ ba của gia tộc Thanh Nga còn có Hồng Loan, con gái của nghệ sĩ Bảo Quốc. Mặc dù sống ở Mỹ, Hồng Loan vẫn tích cực hoạt động trong lĩnh vực cải lương và kịch nói. Cô được biết đến với khả năng diễn xuất đặc biệt, giống hệt cô ruột Thanh Nga. Hồng Loan và chồng đã lập một kênh YouTube để giao lưu với khán giả, giữ lửa cho nghệ thuật cải lương.

Ngoài ra, thế hệ này còn có Hà Linh, con của Thanh Nga, người cũng theo nghiệp diễn xuất và phim ảnh.

NSƯT Hữu Châu chia sẻ: ‘Sinh ra trong một gia tộc nghệ thuật lớn là một may mắn, nhưng cũng có nhiều áp lực. Chúng tôi chỉ biết cố gắng hết sức và giữ lấy nghề, giữ được cái ‘đạo’ làm nghề, tử tế và đàng hoàng.’

]]>
Con một: Nỗi đau và áp lực từ sự kỳ vọng của cha mẹ https://xahoivietnam.com/con-mot-noi-dau-va-ap-luc-tu-su-ky-vong-cua-cha-me/ Sat, 26 Jul 2025 15:29:23 +0000 https://xahoivietnam.com/con-mot-noi-dau-va-ap-luc-tu-su-ky-vong-cua-cha-me/

Nhiều người lớn lên trong gia đình có anh hoặc chị em ruột đồng giới, nhưng vẫn mang theo nỗi cô đơn, tủi thân và cảm giác bị bỏ rơi. 심지어, họ còn cảm thấy chưa từng được là chính mình.

Tùng, 41 tuổi, nhân viên kinh doanh tại TP.HCM, chia sẻ rằng anh có một người anh trai lớn hơn ba tuổi. Người anh này học giỏi, năng động, còn Tùng thì trầm tính và ít nổi bật. Mỗi lần anh trai đoạt giải hoặc được điểm cao, cả nhà lại xúm xít chúc mừng, trong khi Tùng chỉ nhận lại vài nụ cười lấy có. Sự trầm lặng và cảm giác bị bỏ rơi đã theo anh vào đời sống hôn nhân. Tùng vẫn thấy khó gần với chính vợ con mình.

Con "một bề" và những vết hằn khó xóa - Ảnh 2.
Con “một bề” và những vết hằn khó xóa – Ảnh 2.

Tương tự, Hương, 39 tuổi, nhân viên kế toán tại Đồng Nai, từ nhỏ thường bị mẹ so sánh với hai người chị gái giỏi giang và xinh đẹp. Cô thu mình, ganh tị âm thầm và cảm thấy mình không có gì nổi bật. Cô nhớ lại một lần trong bữa cơm, khi cô mới nói được vài lời về chuyện ở trường, thì mẹ và hai chị đã rẽ sang chuyện khác như thể không nghe thấy. Hương từng mong các chị làm gì đó sai sai, tệ tệ để cô đỡ thấy mình kém cỏi.

Con một bề và những vết hằn khó xóa - Ảnh 2.
Con một bề và những vết hằn khó xóa – Ảnh 2.

Hai câu chuyện này không phải là cá biệt. Nhiều cha mẹ có con một bề vẫn xem đó là điều thuận lợi, đỡ cực hơn trong việc nuôi dạy con. Tuy nhiên, phía sau sự thuận tiện này lại tiềm ẩn những thách thức trong sự phát triển tâm lý, vai trò giới và bản sắc cá nhân của mỗi đứa trẻ.

Cha mẹ cần thay đổi cách nhìn về từng đứa trẻ, không nên áp đặt suy nghĩ con trai phải mạnh mẽ hay con gái phải dịu dàng. Khi được công nhận đúng với bản thân, trẻ sẽ tự tin hơn, sống thật hơn, không phải gồng mình theo khuôn mẫu để làm vừa lòng người khác.

Sự công bằng không nằm ở đối xử giống nhau, mà ở việc thấu hiểu và đáp ứng đúng nhu cầu riêng của mỗi đứa trẻ. Cha mẹ cần cởi bỏ hình mẫu vàng trong vô thức và tránh việc so sánh giữa các con.

Đừng để một đứa trẻ trở thành tiêu chuẩn mà những đứa còn lại phải gồng mình bắt chước. Cần chú ý nhiều hơn đến đứa con trầm lặng, ghi nhận cả những nỗ lực nhỏ, thay vì vô tình tạo cảm giác hơn – kém giữa các con.

Tôn trọng sự khác biệt và tạo không gian để mỗi đứa trẻ lớn lên theo cách riêng. Cha mẹ không nên ép các con mặc giống nhau, chơi cùng môn thể thao hay làm mọi việc theo một khuôn mẫu chỉ vì thuận tiện.

Cần tránh đóng khung vai trò của trẻ trong gia đình, mà nên luân phiên phân công công việc trong nhà để các con được trải nghiệm nhiều vai trò khác nhau. Cha mẹ nên chủ động tạo ra môi trường sống cân bằng để trẻ được tiếp xúc sớm và lành mạnh với người khác giới tính.

Hãy khuyến khích con chơi với bạn bè đa dạng, tham gia hoạt động cộng đồng. Những trải nghiệm này giúp trẻ mở rộng hiểu biết, học cách lắng nghe, hợp tác và tôn trọng sự khác biệt.

Với những ai từng lớn lên trong gia đình một bề, những tổn thương thuở nhỏ có thể âm thầm tích tụ và kéo dài đến tận khi trưởng thành. Để bước ra khỏi những dư chấn đau thương ấy, ta cần dám thừa nhận tổn thương, lắng nghe cảm xúc và tìm cách chữa lành.

]]>