Cục Công an thành phố Lạc Dương, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc, đã khởi tố một người đàn ông họ Vương vì hành vi mua bán trái phép hóa đơn thuế giá trị gia tăng (VAT) đặc biệt. Vụ việc đã thu hút sự chú ý của công luận vì người đàn ông này đã chủ động trình báo với cảnh sát, cho rằng mình là nạn nhân bị lừa đảo trong một giao dịch qua mạng.

Theo trình báo của anh Vương, anh đã bị lừa chuyển khoản 70.000 NDT (hơn 254 triệu đồng) trong một giao dịch mua hàng online. Tuy nhiên, khi kiểm tra nội dung trò chuyện qua WeChat giữa anh Vương và bên bán, lực lượng chức năng phát hiện thứ được giao dịch không phải hàng hóa thông thường, mà là hóa đơn VAT đặc biệt – một loại chứng từ Trung Quốc nghiêm cấm mua bán tự do.
Theo quy định pháp luật Trung Quốc, hóa đơn VAT đặc biệt chỉ được cấp thông qua cơ quan thuế, dành cho các doanh nghiệp hợp pháp và không được phép giao dịch trên thị trường tự do. Việc mua bán loại hóa đơn này là bất hợp pháp và có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
Tiến hành khám xét nơi ở của anh Vương, cảnh sát phát hiện 12 tờ hóa đơn VAT đặc biệt, mỗi tờ có mệnh giá từ 100.000 đến 120.000 NDT, tổng giá trị vượt 1,3 triệu NDT (hơn 4,7 tỷ đồng). Tất cả đều là hóa đơn thật nhưng đã bị vô hiệu hóa, không thể sử dụng trong khấu trừ thuế.
Làm việc với cơ quan điều tra, anh Vương khai rằng gia đình anh sản xuất và kinh doanh ốc vít. Cuối năm 2019, sau khi nghe một số người quen truyền tai rằng có thể giảm chi phí sản xuất bằng cách mua hóa đơn VAT trên mạng rồi nộp cho cơ quan thuế để được khấu trừ thuế, người đàn ông này đã nảy sinh ý định thử làm theo.
Anh tìm một tài khoản rao bán hóa đơn online và chủ động kết bạn với người này qua WeChat. Sau nhiều lần thương lượng, bên bán đồng ý cung cấp hóa đơn và yêu cầu anh Vương chuyển tiền nhiều đợt để hoàn tất giao dịch. Đến ngày 30/12/2019, anh Vương nhận được 12 tờ hóa đơn nhưng thiếu một số giấy tờ liên quan.
Khi liên hệ lại để yêu cầu gửi bổ sung, anh phát hiện mình bị chặn tài khoản nên quyết định trình báo cảnh sát. Tuy nhiên, qua điều tra, lực lượng chức năng xác định anh Vương không phải nạn nhân mà là người vi phạm pháp luật Trung Quốc.
Số hóa đơn mua về dù là thật nhưng không hợp lệ do bị vô hiệu hóa, không đủ điều kiện sử dụng. Cảnh sát địa phương đã khởi tố anh Vương về hành vi mua hóa đơn thuế trái phép nhằm mục đích trốn thuế.
Theo Điều 208 của Bộ luật Hình sự Trung Quốc, hành vi mua bán hóa đơn VAT trái phép có thể bị phạt tù đến 5 năm hoặc tạm giam hình sự, kèm theo mức phạt tiền từ 20.000 đến 200.000 NDT (72 triệu đến hơn 728 triệu đồng).
Vụ việc này là một lời cảnh báo cho các doanh nghiệp và cá nhân về những rủi ro liên quan đến việc mua bán hóa đơn VAT trái phép. Các cơ quan chức năng của Trung Quốc đang tiếp tục điều tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về thuế.