Hàng trăm hecta thanh long tại tỉnh Lâm Đồng đang vào mùa thu hoạch nhưng không thể xuất khẩu sang châu Âu do vướng mắc về giấy chứng thư – chứng nhận An toàn thực phẩm. Tình trạng này đã kéo dài từ đầu tháng 7 đến nay, dẫn đến khoảng 100 tấn thanh long bị hư hỏng và lượng hàng tồn kho gần tương đương.
Nguyên nhân của tình trạng này là do chưa có cơ quan Nhà nước ký Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu cho các doanh nghiệp. Đối với các lô hàng xuất khẩu sang châu Âu, phần lớn doanh nghiệp thực hiện kiểm tra tại TP.HCM, đồng nghĩa cơ quan chịu trách nhiệm cấp giấy chứng nhận trên là Sở An toàn thực phẩm TP.HCM. Trước đây, các doanh nghiệp thường thực hiện việc này một cách thuận tiện tại các chi cục kiểm dịch thực vật vùng.
Từ ngày 1/7, Thông tư 12/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường có hiệu lực, chuyển thẩm quyền cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu từ Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật về UBND cấp tỉnh. Tuy nhiên, việc chuyển quyền chứng nhận từ cơ quan của Bộ về Sở đang khiến quy trình này bị ách tắc. Các doanh nghiệp vốn quen làm việc với các chi cục kiểm dịch thực vật vùng, vì vậy họ chưa thể thích nghi ngay với quy trình mới.
Tình trạng ách tắc trong quy trình chứng nhận không chỉ gây thiệt hại lớn cho các hộ dân, hợp tác xã, doanh nghiệp xuất khẩu thanh long sang châu Âu mà còn ảnh hưởng đến những đơn hàng xuất khẩu về sau. Hiệp hội thanh long Bình Thuận đã kiến nghị bằng văn bản lên UBND tỉnh Lâm Đồng về tình trạng này. Do phải chờ cả tháng, khách hàng từ châu Âu đã gửi thư thông báo sẽ cắt đơn hàng từ Việt Nam, chuyển qua mua thanh long từ Thái Lan, Ecuador.
Đại diện Hiệp hội thanh long Bình Thuận cho biết, thiệt hại bằng tiền không quan trọng bằng lòng tin. Nông dân thấy doanh nghiệp ngừng thu mua nên dừng sản xuất, đối tác cũng không còn niềm tin vì không thấy hàng hóa nhập khẩu theo cam kết. Điều này có thể ảnh hưởng lâu dài đến ngành xuất khẩu thanh long của Việt Nam.
Trước tình hình này, các cơ quan chức năng cần sớm có giải pháp tháo gỡ vướng mắc, khôi phục lại quy trình xuất khẩu thanh long sang châu Âu. Đồng thời, cần có những giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân trong việc đáp ứng các yêu cầu về an toàn thực phẩm và xây dựng lại niềm tin với đối tác nước ngoài.
Hiện tại, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng đang phối hợp với các đơn vị liên quan để giải quyết vướng mắc và tìm cách tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu thanh long. Tuy nhiên, cần có những giải pháp dài hạn để tránh lặp lại tình trạng tương tự trong tương lai.
Nguồn: Trang thông tin điện tử tổng hợp
