Trong quá trình thực hiện thủ tục cấp quyền sử dụng đất tại tỉnh Lâm Đồng, bà Trần Thị Hải Yến đã gặp phải vấn đề liên quan đến nghĩa vụ tài chính khi quyết định rút hồ sơ. Vào ngày 18.3.2024, bà Yến đã nộp hồ sơ xin cấp quyền sử dụng đất và sau đó nhận được thông báo về nghĩa vụ thuế đất vào ngày 6.6.2024. Tuy nhiên, do số tiền thuế đất quá cao, bà đã làm đơn xin rút lại hồ sơ cấp quyền sử dụng đất tại Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai Phan Thiết.
Sau khi được chấp thuận rút hồ sơ, bà Yến tiếp tục gửi đơn xin xóa nghĩa vụ tài chính phát sinh theo hồ sơ cấp quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, cơ quan thuế đã từ chối đơn xin xóa nghĩa vụ tài chính của bà. Cục Thuế tỉnh Lâm Đồng đã có phản hồi chính thức với bà Yến rằng, theo quy định pháp luật hiện hành, không có điều khoản cho phép cơ quan thuế hủy thông báo nghĩa vụ tài chính đã ban hành khi người sử dụng đất tự ý rút hồ sơ đăng ký cấp giấy chứng nhận. Do đó, các thông báo thuế liên quan đến thửa đất của bà Yến vẫn còn hiệu lực.
Bà Yến hiện vẫn phải thực hiện nghĩa vụ tài chính với ngân sách nhà nước và phải nộp tiền chậm nộp khi quá thời hạn nộp thuế theo quy định. Vụ việc của bà Yến không phải là trường hợp duy nhất, đã có nhiều trường hợp tương tự xảy ra trong thời gian qua. Điều này đặt ra vấn đề cần có sự điều chỉnh, sửa đổi quy định pháp luật để giải quyết những vướng mắc như vậy.
Trước những vấn đề phát sinh từ thực tiễn, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 103/2024/NĐ-CP nhằm giảm thu bổ sung tiền sử dụng đất. Trong dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất giảm mức thu bổ sung tiền sử dụng đất xuống còn 3,6% thay vì 5,4% như dự thảo trước đó, thậm chí đề xuất bỏ hoàn toàn mức truy thu.
Đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân khi chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp lên đất ở, Bộ Tài chính đề xuất giảm đến 70% tiền sử dụng đất đối với đất ở trong hạn mức và giảm 50% tiền đất ngoài hạn mức. Những đề xuất này đang hướng tới việc giảm bớt gánh nặng tài chính cho người sử dụng đất trong các trường hợp tương tự, đồng thời cần được xem xét, thảo luận kỹ lưỡng để đảm bảo tính phù hợp và công bằng trong chính sách đất đai.
Có thể thấy, trường hợp của bà Trần Thị Hải Yến và nhiều trường hợp tương tự đang đặt ra thách thức cho các cơ quan quản lý trong việc cân bằng giữa cần thiết phải thu ngân sách với thực tế đời sống và nhu cầu của người dân. Sự phối hợp và điều chỉnh chính sách kịp thời không chỉ giúp giảm nhẹ gánh nặng cho người dân mà còn góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng đất.
