Tin giả và thông tin sai sự thật đang lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng xã hội, gây ra sự hoang mang và lo lắng trong cộng đồng. Sự phát triển không ngừng của mạng xã hội đã tạo ra một môi trường thông tin đa chiều, nhưng đồng thời cũng tạo ra kẽ hở cho tin giả phát tán rộng rãi. Với đặc tính nhanh chóng và sức lan tỏa rộng của thông tin trên mạng, việc quản lý và kiểm soát trở nên ngày càng khó khăn. Nếu người sử dụng không có đủ năng lực nhận biết và kỹ năng xử lý thông tin, mạng xã hội có thể trở thành ‘con dao hai lưỡi’, gây ra những hậu quả khôn lường.
Gần đây, trên mạng xã hội đã xuất hiện nhiều tin giả liên quan đến các vụ việc thời sự nóng như vụ lật tàu ở Quảng Ninh và tình hình mưa lũ ở Nghệ An. Thông tin sai lệch về việc ‘vỡ đập thủy điện Bản Vẽ’ đã lan truyền rộng rãi trên các nền tảng như Facebook và TikTok, khiến nhiều người dân cảm thấy hoang mang và lo lắng. Người đăng tin sai sự thật đã bị xử lý theo quy định của pháp luật, nhưng những ảnh hưởng tiêu cực mà nó gây ra vẫn còn tồn tại và cần thời gian để khắc phục.
Theo các chuyên gia, tin giả có khả năng lan truyền nhanh hơn thông tin xác thực do nó đánh trúng tâm lý tò mò của người dùng. Một nghiên cứu của Viện Công nghệ Massachusetts đã chỉ ra rằng tin giả có tốc độ lan truyền gấp sáu lần so với thông tin sự thật. Tin giả không chỉ gây ảnh hưởng tiêu cực đến cá nhân và gia đình mà còn ẩn chứa nguy cơ gây xói mòn niềm tin và giá trị đạo đức truyền thống trong xã hội. Điều này đòi hỏi sự quan tâm và cảnh giác từ tất cả các thành viên trong cộng đồng.
Tin giả đang bị các thế lực thù địch triệt để khai thác nhằm xuyên tạc và chống phá chế độ. Chúng thường xuyên đăng tải thông tin chống Đảng, Nhà nước, truyền bá những tư tưởng thù địch và kích động hận thù. Mục đích chính của họ là khơi dậy sự phẫn nộ và làm lu mờ lý trí của người đọc, người xem, hướng sự chỉ trích vào Đảng và chính quyền. Đây là một trong những thách thức lớn mà Việt Nam đang phải đối mặt trong thời đại số.
Chính phủ Việt Nam đã thể hiện sự quyết tâm trong việc ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến tin giả. Luật An ninh mạng và Nghị định số 15/2020/NĐ-CP đã thiết lập một khung pháp lý chặt chẽ để ngăn chặn các hành vi đưa tin giả và thông tin sai sự thật. Lực lượng chức năng đã tích cực triển khai các biện pháp để xử lý hàng nghìn vụ việc liên quan đến tin giả và thông tin sai sự thật, góp phần bảo vệ môi trường thông tin lành mạnh.
Tuy nhiên, để ngăn chặn tin giả một cách hiệu quả, cần huy động sức mạnh của toàn xã hội. Điều này đòi hỏi việc tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và triển khai rộng rãi các chương trình giáo dục kỹ năng số. Người dân cần được khuyến khích để nâng cao nhận thức và có thói quen kiểm chứng nguồn gốc của thông tin trước khi chia sẻ, cũng như biết nói không với việc chia sẻ thông tin chưa được kiểm chứng. Sự tham gia tích cực của cộng đồng sẽ là chìa khóa để xây dựng một không gian mạng an toàn và lành mạnh.
Với sự quyết tâm của các cơ quan chức năng và sự tham gia tích cực của toàn xã hội, chúng ta hoàn toàn có thể xây dựng một môi trường thông tin số an toàn, lành mạnh và đáng tin cậy. Điều quan trọng là mỗi người trong chúng ta cần có ý thức và trách nhiệm trong việc sử dụng và chia sẻ thông tin trên mạng, nhằm góp phần tạo nên một cộng đồng mạng văn minh và tiến bộ.
